اتفاق مهم بورسی از هفته آینده اجرایی می شود
بعد از دو سال انتظار، بنزین ویژه وارداتی (بنزین سوپر) از هفته آینده در بورس انرژی عرضه خواهد شد. این اتفاق می‌تواند مسیر رقابت قیمتی در بازار سوخت را هموار کرده و دسترسی اقتصادی مصرف‌کننده به این فرآورده حیاتی را بهبود دهد.
محمد نظیفی، مدیرعامل بورس انرژی ایران، درباره سازوکار عرضه بنزین ویژه وارداتی توضیح داد: «عرضه‌کنندگان بنزین ویژه طبق شیوه‌نامه وزارت نفت، واردکنندگان و توزیع‌کنندگان هستند. اکنون توزیع‌کنندگان بنزین را به جایگاه‌داران عرضه می‌کنند که به مصرف‌کنندگان می‌رسد. امیدواریم زنجیره را تا مصرف‌کننده نهایی گسترش دهیم تا مزایای بازار رقابتی آشکار شود.»
تفاوت اصلی بورس انرژی با سایر سازوکارهای بازار در این است که قیمت‌ها بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می‌شوند. مدیرعامل بورس انرژی تأکید کرد: «ما نمی‌توانیم پیش از مچینگ (تطبیق عرضه و تقاضا) نظری بدهیم، اما اطلاعیه عرضه احتمالاً مبنای قیمتی را از سوی عرضه‌کننده اعلام خواهد کرد.»
محدودیت شرکت‌های واردکننده؛ چرا فقط دو شرکت وارد شدند؟
از میان ده‌ها شرکت دارای مجوز واردات، تاکنون تنها دو شرکت موفق به پذیرش محموله بنزین خود شده‌اند. این موضوع به دلیل الزاماتی مانند داشتن کد بورسی، امکان عرضه، وثیقه‌گذاری و تضامین مالی رخ داده است. نظیفی توضیح داد: «این روش برای فعالان حوزه پالایش و پخش، سابقه‌دار نیست، اما اکنون در حال اجرا است و انتظار داریم مجوزها سریع‌تر صادر شود تا سایر شرکت‌ها نیز بتوانند از این بستر بهره‌مند شوند.»
تأثیر بر سایر حامل‌های انرژی
مدیرعامل بورس انرژی درباره تأثیر عرضه بنزین ویژه بر قیمت سایر سوخت‌ها گفت: «این موضوع خارج از حوزه بورس انرژی است. با این حال، اعتقاد داریم همان‌طور که تابلوی سبز برق در بورس انرژی، دسترسی اقتصادی به بازار را فراهم و جذابیت سرمایه‌گذاری ایجاد کرده است، در حوزه فرآورده‌های نفتی مانند بنزین و سایر سوخت‌ها نیز می‌تواند ناترازی انرژی را سریع‌تر حل کند.»
سایر انواع بنزین در بورس انرژی
هم‌اکنون سوخت هوایی یا بنزین هواپیما به‌صورت گاه‌به‌گاه توسط پالایشگاه‌ها در بورس انرژی عرضه می‌شود. بنزین ویژه نیز از هفته آینده مچینگ خواهد شد. مدیرعامل بورس انرژی افزود: «زیرساخت‌های معاملاتی و دستورالعمل‌ها برای سایر انواع بنزین آماده است؛ امیدواریم اراده وزارت نفت و زیرمجموعه‌های آن، این عرضه‌ها را محقق کند.»
مشارکت مردم در بورس انرژی
در حال حاضر، عرضه‌کنندگان بنزین ویژه بر اساس شیوه‌نامه وزارت نفت، واردکنندگان و توزیع‌کنندگان هستند و بنزین از طریق جایگاه‌ها به دست مصرف‌کنندگان می‌رسد. نظیفی تأکید کرد: «امیدواریم زنجیره را تا مصرف‌کننده نهایی گسترش دهیم؛ این‌جاست که مزایای بازار رقابتی آشکار می‌شود. اما فعلاً امکان خرید و فروش مستقیم بنزین برای مردم وجود ندارد.»
