شیوه جدید پرداخت یارانه در سال ۱۴۰۵ مشخص شد!
دولت در بودجه ۱۴۰۵ تصمیم گرفته است که یارانههای نقدی و کالابرگ الکترونیکی جایگزین ارز ترجیحی شوند. این حرکت، ادامه روند جراحی اقتصادی سالهای گذشته است و هدف آن، تمرکز بودجه روی حمایت مستقیم از اقشار آسیبپذیر و کاهش هزینههای دولتی است.
دولت در بخشنامه بودجه ۱۴۰۵ اعلام کرده است که حذف ارز ترجیحی یا همان دلار ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی برای واردات کالاهای اساسی، در اولویت برنامههای اقتصادی قرار دارد. این ارز که تاکنون برای واردات اقلام ضروری مانند گوشت، مرغ، برنج، روغن و برخی میوههای وارداتی مانند موز، انبه و آناناس اختصاص یافته است، به گفته دولت دیگر به شکل مؤثر در حمایت از معیشت عمومی و اقشار آسیبپذیر عمل نمیکند.
بر اساس بخشنامه بودجه ۱۴۰۵، با حذف ارز ترجیحی، بودجه بیشتری برای پرداخت یارانه نقدی و کالابرگ الکترونیکی در اختیار دولت قرار میگیرد. این سازوکار مشابه سیاست جراحی اقتصادی سال ۱۴۰۱ در دولت سیزدهم است که در آن زمان، دلار چهار هزار و ۲۰۰ تومانی کنار گذاشته شد و به تدریج مسیر پرداخت یارانه مستقیم و هدفمند در دستور کار قرار گرفت.
کارشناسان اقتصادی بر این باورند که اصلاح مسیر پرداخت یارانه تقریبا ناگزیر است. تجربه گذشته نشان میدهد تخصیص ارز ترجیحی برای واردات سوخت یا کالاهای اساسی، علاوه بر ایجاد رانت، بخش قابل توجهی از منابع دولتی را هدر داده و حتی منجر به قاچاق کالا شده است.
در سال ۱۴۰۵، دولت قصد دارد با این تغییر، یارانهها را مستقیمتر و هدفمندتر به دست خانوارها برساند. به این ترتیب، پرداخت یارانههای نقدی و کالابرگ جایگزین روش قبلی خواهد شد و تمرکز بر حمایت واقعی از دهکهای درآمدی پایین و متوسط خواهد بود.
با این حال، حذف ارز ترجیحی پیش از هر اقدام دیگری، افزایش موقت قیمت کالاهای اساسی را در پی خواهد داشت، اما دولت معتقد است که این گام برای هدفمندسازی بودجه و کاهش هزینههای غیرضروری لازم و ضروری است.