مرحله پنجم کالابرگ الکترونیک دولت | شارژ کارت ۱.۵ میلیون برای خانوارهای سه نفره در ایام فاطمیه
دولت آماده واریز مرحله پنجم کالابرگ الکترونیک است؛ اعتبار خرید کالاهای اساسی برای خانوارهای سه نفره حدود ۱.۵ میلیون تومان تعیین شده و جزئیات نهایی این مرحله در هفته جاری اعلام می‌شود. این اقدام در پی کاهش مصرف کالاهای اساسی و نیاز به حمایت دهک‌های پایین درآمدی صورت گرفته است.
مرحله پنجم کالابرگ الکترونیک، آخرین تلاش دولت برای حمایت معیشتی از دهک‌های پایین و متوسط کشور است. بر اساس اعلام وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، این مرحله در هفته جاری جزئیات اجرایی خود را اعلام خواهد کرد و خانوارهای مشمول می‌توانند از اعتبار خرید کالاهای اساسی بهره‌مند شوند.
احد رستمی، رئیس مرکز اطلاعات و رفاه ایرانیان، در برنامه «میز اقتصاد» صدا و سیما توضیح داد که سیاست کالابرگ الکترونیک مبتنی بر اختصاص اعتبار خرید به جای پرداخت نقدی مستقیم طراحی شده و هدف آن جلوگیری از تورم و تمرکز حمایت‌ها روی دهک‌های پایین است.
رستمی یادآوری کرد که از سال ۱۳۸۳، قانون نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی منابع هدفمندی یارانه‌ها را برای حمایت از دهک‌های پایین و گروه‌های آسیب‌پذیر در نظر گرفته بود، اما تغییرات مداوم متولیان باعث اختلال در اجرای برنامه‌های حمایتی مانند کالابرگ شده است.
وی افزود: «کاهش مصرف کالری خانوارها و روند نزولی مصرف کالاهای اساسی موجب شد تا شورای عالی رفاه منابع لازم برای اجرای کالابرگ الکترونیک را در اختیار وزارت رفاه قرار دهد.»
کالابرگ الکترونیک چگونه اجرا می‌شود؟
در مدل فعلی، اعتبار خرید به کارت خانوارها شارژ شده و افراد می‌توانند کالاهای اساسی را از فروشگاه‌های طرف قرارداد تهیه کنند. بر اساس نظرسنجی‌ها، حدود ۷۲ درصد مردم پرداخت یارانه اعتباری را به نقدی ترجیح می‌دهند.
رستمی همچنین به محدودیت‌های فعلی اشاره کرد: میزان اعتبار و تنوع کالاها هنوز نیاز به افزایش دارد تا رضایت عمومی بالاتر رود. او درباره روش جایگزین گفت: «در صورت تأمین کالاهای دارای نرخ مصوب، می‌توان اعتبار کالابرگ را به صورت تخفیف مستقیم روی این کالاها اعمال کرد.»
اختلاف نظر دولت و مجلس
محسن زنگنه، نماینده مجلس، با اشاره به قانون بودجه ۱۴۰۴، بر اهمیت تأمین منابع پایدار برای اجرای کالابرگ تأکید کرد و گفت: «دولت تاکنون ظرفیت حذف سه دهک بالا برای تأمین منابع را فعال نکرده است و این باعث سردرگمی و نارضایتی مردم شده است.»
از نگاه دولت، اجرای هر مرحله کالابرگ الکترونیکی حدود ۲۵ همت هزینه دارد و منابع حاصل از حذف دهک‌های بالا نمی‌تواند به‌تنهایی آن را پوشش دهد.
وضعیت مشمولان و آینده کالابرگ
جمعیت یارانه‌بگیران حدود ۷۲ میلیون نفر است که با احتساب افراد حذف‌شده، منابع کافی برای پوشش کامل هزینه مرحله پنجم هنوز چالش‌زا است. با این حال زیرساخت فنی آماده است و مرحله پنجم به محض تأمین منابع مالی اجرا خواهد شد.
نکات کلیدی مرحله پنجم کالابرگ
-
زمان اجرا: جزئیات هفته جاری اعلام و پس از تأمین منابع اجرا می‌شود.
-
دهک‌های مشمول: تمرکز بر دهک‌های پایین و متوسط، همان دهک‌هایی که در دوره‌های قبل کالابرگ دریافت می‌کردند.
-
روش پرداخت: اعتبار خرید کالاهای اساسی، نه پول نقد.
-
رضایت مردم: حدود ۷۲ درصد ترجیح می‌دهند اعتبار کالابرگ دریافت کنند.
-
چالش‌ها: تأمین منابع پایدار و اختلاف نظر میان دولت و مجلس سرعت اجرای طرح را تحت تأثیر قرار داده است.
-
افزایش اعتبار و تنوع کالاها: در مرحله پنجم تلاش می‌شود اعتبار بیشتر و تنوع کالاها افزایش یابد.
مرحله پنجم کالابرگ الکترونیک، آزمونی مهم برای شفافیت و اثربخشی حمایت معیشتی در کشور است و می‌تواند تجربه موفقی در رساندن یارانه به انتهای زنجیره یعنی مردم باشد.
