شوک تازه در بازار بنزین!
طرح تازه دولت برای اصلاح سهمیهبندی سوخت، بار دیگر جامعه را به بحث و چالش کشانده است. در حالی که هدف کنترل قاچاق سوخت قابل توجیه است، اما نگرانیها درباره تأثیر آن بر جیب مردم و عدالت اجتماعی افزایش یافته و ابهامات پیرامون اطلاعرسانی و اجرای این طرح همچنان ادامه دارد.
موضوع قاچاق سوخت همواره یکی از معضلات جدی کشور بوده و طرح جدید بنزینی دولت تا حدودی قابل توجیه به نظر میرسد. با این حال، کارشناسان و رسانهها بر این نکته تأکید دارند که موفقیت چنین برنامهای مستلزم شفافیت کامل و اقناع افکار عمومی است.
کارشناسان معتقدند اگر سازوکار گزارشدهی شفاف طراحی شود و مردم مطمئن شوند مابهالتفاوت قیمت بنزین دوباره در قالب کالابرگ یا سایر طرحهای حمایتی به آنها بازمیگردد، میزان اعتراض و نارضایتی کاهش خواهد یافت.
با این حال، آنچه تاکنون از سیاستگذاری و اطلاعرسانی دولت دیده شده، نگرانیهایی درباره نقص برنامهریزی، تشتت و بلاتکلیفی ایجاد کرده و میتواند مسیر اجرای طرح را با چالش مواجه کند. بر این اساس، جلسهای با حضور رئیس سازمان برنامه و بودجه، سخنگوی دولت و معاون مطبوعاتی وزیر ارشاد با نمایندگان رسانهها برگزار شد که در صورت تداوم، میتواند به اقناع افکار عمومی و دریافت بازخوردهای مردم کمک کند.
در عین حال، کارشناسان به نحوه حذف سهمیه سوخت خودروهای صفر اشاره کرده و آن را نوعی زیادهروی میدانند. برای مثال، یک خودرو وارداتی چند میلیارد تومانی و یک خودرو معمولی مانند تیبا، هر دو مشمول حذف سهمیه یکسان شدهاند که با عدالت اجتماعی تناقض دارد. پیشنهاد شده سهمیه خودروها بر اساس ارزش و نوع آنها تفکیک شود تا عدالت رعایت گردد.
تناقضگویی در اطلاعرسانی نیز یکی دیگر از دغدغههاست؛ اظهارات سخنگوی دولت درباره حذف سهمیه خودروهای کارکرده در زمان تعویض پلاک، میتوانست بحرانزا باشد که با تکذیب به موقع مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی، از بروز مشکل جلوگیری شد.
کارشناسان تأکید میکنند دولت باید بار دیگر و با تمرکز بر عدالت اجتماعی، حقوق عمومی و حساسیتهای اقتصادی موجود، طرح بنزینی را بازبینی کند. قرار نیست هزینههای ناشی از ناکارآمدیها و سوءمدیریتهای گذشته، به جیب مردم منتقل شود؛ چرا که مردم همین حالا هم با اثرات طرحهای جبرانی، افزایش مالیاتها، کمبود کالاهای اساسی و کاهش استانداردهای زندگی روبهرو هستند.
هرچند کنترل قاچاق سوخت ضروری است و دولت در این مسیر اقدامات قابل توجیهی دارد، اما موفقیت طرح جدید مستلزم رعایت عدالت، شفافیت و اطلاعرسانی منسجم به مردم است تا فشار اقتصادی مضاعفی بر شهروندان وارد نشود.