دلار در آتش نوسان؛ چرا قیمت ارز همچنان صعودی است؟
بازار ارز ایران این روزها با افزایش شدید قیمت دلار مواجه است و کارشناسان دلایل این روند صعودی را ترکیبی از ناامنیهای بینالمللی، تورم داخلی و کاهش درآمدهای نفتی میدانند. مهدی بهنامه، کارشناس اقتصادی، در گفتگو با ۹ صبح به تحلیل ریشههای این نوسانات پرداخته است.
بازار دلار در ایران تحت فشار شدید صعودی قرار گرفته است و مهمترین عامل این روند، ابهامات و ناامنیهای سیاسی در سطح بینالملل است. مهدی بهنامه، عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه فردوسی، در توضیح این وضعیت گفت: «در شرایطی که در کشورهای مختلف ناامنی ایجاد میشود، مردم به سمت داراییهای امن مانند دلار و طلا حرکت میکنند. از زمان جنگ جهانی تاکنون، این دو همواره به عنوان دارایی امن شناخته شدهاند و افزایش تقاضا قیمت را بالا میبرد.»
عوامل خارجی تأثیرگذار بر قیمت دلار
بهنامه ادامه داد که تورم جهانی و دادههای اقتصادی نیز نقش مهمی در افزایش نرخ دلار دارند: «افزایش قیمت کالاها باعث میشود مردم برای حفظ ارزش پول خود به خرید دلار روی آورند. در پایان سال میلادی، تقاضای مسافران و شرکتهای بینالمللی نیز افزایش مییابد و این موضوع بر نرخ ارز تأثیرگذار است.»
همچنین وی به ناامنیهای اقتصادی داخلی اشاره کرد: «اظهارات رئیس بانک مرکزی درباره وضعیت بانکها، اعتماد عمومی را کاهش میدهد. از سوی دیگر، شرایط بینالمللی، مانند تحولات ونزوئلا، بر افزایش نرخ دلار اثر گذاشته است.»
ارتباط قیمت دلار با طلا و نفت
این کارشناس اقتصادی توضیح داد که افزایش قیمت جهانی طلا نیز به سمت دلار فشار وارد میکند: «وقتی طلا گران میشود، خرید آن برای مردم مقرون به صرفه نیست و بسیاری ترجیح میدهند دلار بخرند. از طرف دیگر، کاهش درآمدهای نفتی ایران نیز عرضه دلار در بازار را محدود کرده است.»
راهکارهای بانک مرکزی برای کنترل بازار
بهنامه درباره اقدامات ممکن بانک مرکزی گفت: «مشکلات ساختاری اقتصاد بسیار عمیق است و اصلاح آن دشوار. بانک مرکزی تنها میتواند حجم پول را کنترل کند، چراکه افزایش حجم پول موجب تورم و در نهایت افزایش دلار میشود. اما کنترل پایدار نیازمند اصلاحات گسترده است.»
آیا اکنون زمان خرید دلار است؟
وی در پاسخ به این پرسش که آیا زمان مناسبی برای خرید دلار است یا خیر، تاکید کرد: «سرمایهگذاری امری شخصی است و هر فرد باید با توجه به شرایط خود تصمیم بگیرد، اما با ادامه وضعیت کنونی، کنترل قیمت دلار بعید به نظر میرسد.»