سکههای پلاستیکی/ هشدار به خریداران سکه طلا! + تصویر
همزمان با رکوردشکنی قیمت سکه در بازار، گزارشهای میدانی نشان میدهد شکلهای جدید و نگرانکنندهای از تقلب در بازار سکه و طلا در حال گسترش است.
همزمان با رسیدن قیمت سکه تمام بهار آزادی به ۱۴۱ میلیون تومان، بازار سکه و طلا تنها شاهد افزایش قیمتها نیست؛ بلکه پدیدههای نگرانکنندهای از جعل و تقلب نیز در حال رشد است. این روند، امنیت سرمایههای خرد مردم را تهدید کرده و اعتماد عمومی به بازار سنتی طلا و سکه را با چالش مواجه کرده است.
بر اساس گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از تسنیم، جهش بیسابقه قیمتها در ماههای اخیر، علاوه بر افزایش ارقام روی تابلوها، زمینهساز افزایش فعالیت سودجویان و تخلفات در بازار شده است. تقاضای هیجانی مردم و ضعف آگاهی خریداران غیرحرفهای، فرصتی مناسب برای سوءاستفاده ایجاد کرده است.
بررسیهای میدانی از بازار تهران نشان میدهد همزمان با هجوم خریداران خرد، اشکال جدیدی از تقلب جای روشهای قدیمی را گرفته است؛ تقلبهایی که حتی برخی فعالان صنفی در تشخیص آنها دچار مشکل میشوند و اغلب تنها پس از انجام معامله مشخص میشود.
یکی از نمونههای تازه، عرضه سکههای غیربانکی ساختهشده از مواد غیرفلزی و پلاستیک فشرده است. این سکهها با قالبگیری دقیق و کپیبرداری از سکههای بانکی تولید میشوند و از نظر رنگ، قطر و نقش، شباهت بالایی به نمونه اصلی دارند. فعالان بازار میگویند: «در بسیاری از موارد، تنها نشانه تقلبی بودن این سکهها، صدای غیرمتعارف آنها هنگام برخورد با سطح سخت است؛ نشانهای که معمولاً در تصمیمگیری خریداران لحاظ نمیشود.»
در کنار این نوع جعل، رواج سکههای ضربدستی در وکیومهای ظاهراً استاندارد نیز تصویر نگرانکننده بازار را کامل میکند. مشاهدات بازار زرگرها و خیابان جمهوری نشان میدهد بخشی از این سکهها در بستهبندیهایی عرضه میشوند که هولوگرام و برچسبهای شبهاستاندارد دارند. این وکیومها حتی پس از باز شدن، تشخیص اصالت سکه را برای خریداران عادی دشوار میکنند.
کارشناسان صنفی تأکید دارند بسیاری از این سکهها نه در ضرابخانههای مجاز، بلکه با قالبهای غیررسمی تولید شده و سپس با بستهبندی حرفهای به بازار تزریق میشوند. نادر بذرافشان، رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران، پیشتر با اشاره به افزایش شکایات مردمی گفته است: «بخش عمده این پروندهها مربوط به خرید از واحدهای فاقد مجوز و فروشندگان فعال در فضای غیررسمی، بهویژه شبکههای مجازی است. افزایش شدید قیمتها باعث شده سکههای غیربانکی و فاقد استاندارد بیش از گذشته در بازار دستبهدست شوند.»
او با هشدار نسبت به عادیسازی تخلفات، بر ضرورت خرید سکه صرفاً از سکهفروشیهای معتبر و دارای جواز کسب تأکید کرده و گفته است: «کارت وکیوم، هولوگرام و حتی تراکنش پرداخت باید همگی به نام همان واحد صنفی صادر شود؛ هرگونه مغایرت، ریسک تقلب و تضییع حقوق خریدار را به شدت افزایش میدهد.»
تحلیل روند بازار نشان میدهد ترکیب سه عامل اصلی—رشد سریع قیمتها، افزایش تقاضای سرمایهای بدون دانش تخصصی و ضعف نظارت بر معاملات غیررسمی—فضای مناسبی برای فعالیت شبکههای غیرمجاز و سودجو ایجاد کرده است.
در این شرایط، بازار طلای آبشده نیز به گزینهای بهظاهر کمهزینه برای سرمایهگذاری خرد تبدیل شده و محل اصلی تخلفات جدید است. کارشناسان صنفی تأکید دارند معاملات طلای آبشده، بدون فاکتور رسمی یا خرید از واحدهای فاقد مجوز، خریداران را در معرض زیان قطعی قرار میدهد.
اگر نهادهای ناظر به این روند توجه نکنند، ادامه وضعیت کنونی میتواند اعتماد عمومی به بازار طلا و سکه را بهتدریج فرسوده کند؛ بازاری که سالها بهعنوان پناهگاه سنتی حفظ ارزش دارایی خانوارها شناخته میشد. به همین دلیل، توصیه میشود مردم خریدهای خود را از طریق حراجها و پیشفروشهای رسمی بانک مرکزی یا از سکهفروشیهای معتبر و دارای مجوز انجام دهند. افزایش نظارت میدانی، مقابله با شبکههای غیرمجاز و ارتقای آگاهی عمومی، دیگر تنها یک توصیه نیست بلکه ضرورت فوری برای حفاظت از دارایی مردم است.
