افزایش قیمت نفت به دلیل تشدید تنشهای ژئوپولیتیک!
بازار جهانی نفت در آستانه تحولات تازه سیاسی بار دیگر روی موج افزایش قیمت قرار گرفت. گزارشها از احتمال تحریمهای جدید علیه روسیه و تشدید ریسک عرضه از آمریکای لاتین، معاملهگران را محتاطتر کرده و قیمتها را در مسیر صعود قرار داده است؛ روندی که میتواند معادلات انرژی جهان را وارد فاز جدیدی کند.
قیمت نفت در معاملات امروز پنجشنبه ۲۷ آذرماه، تحت تأثیر افزایش تنشهای ژئوپولیتیک و نگرانی از اختلال در عرضه جهانی، با رشد همراه شد. انتشار خبرهایی درباره آماده شدن ایالات متحده برای اعمال تحریمهای جدید علیه بخش انرژی روسیه، در کنار ارزیابی ریسکهای ناشی از محدود شدن صادرات نفت ونزوئلا، فضای بازار را ملتهب کرد.
بر اساس دادههای معاملاتی، نفت خام شاخص برنت دریای شمال تا ساعت ۲ و ۵۶ دقیقه بامداد به وقت گرینویچ، با افزایش ۴۲ سنتی معادل ۰.۷ درصد، به ۶۰ دلار و ۱۰ سنت برای هر بشکه رسید. همزمان نفت خام وستتگزاس اینترمدیت (WTI) آمریکا نیز ۴۴ سنت یا ۰.۷۹ درصد افزایش قیمت را تجربه کرد و در سطح ۵۶ دلار و ۳۸ سنت در هر بشکه معامله شد. این شاخص پس از جهش بیش از یک دلار در ابتدای معاملات، بخشی از سود خود را در ادامه از دست داد.
در همین زمینه، خبرگزاری بلومبرگ روز چهارشنبه ۲۶ آذر به نقل از منابع آگاه گزارش داد که اگر مسکو با توافق صلح درباره جنگ اوکراین همراهی نکند، واشینگتن در حال آمادهسازی دور تازهای از تحریمها علیه صنعت انرژی روسیه است. با این حال، یک مقام کاخ سفید در گفتوگو با خبرگزاری رویترز تأکید کرد:
«دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، هنوز هیچ تصمیمی درباره تحریمهای روسیه نگرفته است.»
تحلیلگران مؤسسه آیانجی (ING) در ارزیابی خود اعلام کردند که تشدید فشار بر صادرات نفت روسیه، در کنار اعلام اخیر ترامپ درباره مسدودسازی نفتکشهای تحریمشده ونزوئلا، میتواند تهدید جدیتری برای عرضه جهانی نفت ایجاد کند. به باور این تحلیلگران، با توجه به چشمانداز مازاد عرضه و معامله نفت برنت در محدوده ۶۰ دلار، رئیسجمهور آمریکا فضای بیشتری برای اعمال تحریمهای تازه در اختیار دارد.
گزارش بلومبرگ همچنین نشان میدهد که ایالات متحده در حال بررسی هدف قرار دادن «ناوگان سایه» نفتکشهای روسی است؛ ناوگانی که برای جابهجایی نفت تحریمشده و همکاری با معاملهگران خاص استفاده میشود. طبق این گزارش، احتمال دارد جزئیات این اقدامات حتی در همین هفته اعلام شود.
در سوی دیگر تحولات، ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه، روز چهارشنبه هشدار داد که در صورت عدم همراهی اروپا با پیشنهادهای واشینگتن برای حلوفصل بحران، مسکو پس از روزها مذاکره بینتیجه، گزینه تصرف بخشهای بیشتری از خاک اوکراین را با زور مدنظر قرار خواهد داد؛ تهدیدی که ریسکهای ژئوپولیتیک بازار انرژی را بیش از پیش افزایش داده است.
مؤسسه آیانجی در ادامه اعلام کرد که محاصره احتمالی ونزوئلا میتواند صادرات روزانه حدود ۶۰۰ هزار بشکه نفت این کشور، عمدتاً به مقصد چین، را در معرض خطر قرار دهد؛ هرچند صادرات روزانه ۱۶۰ هزار بشکهای به آمریکا به احتمال زیاد ادامه خواهد داشت. نفتکشهای شرکت آمریکایی شورون نیز بر اساس مجوزهای پیشین دولت آمریکا، همچنان به سمت بنادر ایالات متحده در حرکت هستند.
بر اساس دادههای گمرکی و اظهارات منابع مطلع، بخش عمده صادرات دیگر ونزوئلا روز چهارشنبه متوقف شد. این در حالی است که شرکت دولتی نفت ونزوئلا (پدوسا) پس از تعلیق عملیات به دلیل حمله سایبری، بارگیری نفت خام و سوخت را از سر گرفته، اما هنوز مشخص نیست محاصره احتمالی آمریکا چگونه و با چه شدتی اجرا خواهد شد.
گارد ساحلی ایالات متحده هفته گذشته اقدامی کمسابقه در توقیف یک نفتکش ونزوئلایی انجام داد و منابع خبری میگویند واشینگتن در حال آماده شدن برای توقیفهای بیشتر است. نفت خام ونزوئلا حدود یک درصد از عرضه جهانی را تشکیل میدهد و بخش عمده آن راهی چین میشود؛ با این حال، فعالان بازار معتقدند به دلیل ضعف تقاضا و وجود مازاد ذخایر نفت خام در مخازن شناور آسیا، تأثیر این تحولات بر بزرگترین واردکننده نفت جهان ممکن است محدود باقی بماند.
مجموع این عوامل باعث شده بازار نفت بار دیگر وارد فاز حساس و پرریسکی شود؛ شرایطی که میتواند در روزهای آینده، نوسان قیمتها را تشدید کرده و توجه فعالان اقتصادی و مصرفکنندگان انرژی را بیش از پیش به تحولات سیاسی جهان معطوف کند.
