لبنیات ارزان میشود؛ کاهش قیمت شیر، ماست و پنیر از ابتدای دیماه
با تصویب نرخ ۲۹ هزار و ۵۰۰ تومانی برای شیر خام توسط ستاد تنظیم بازار، انتظار میرود از ابتدای دیماه قیمت حداقل چهار قلم محصول لبنی در بازار کاهش یابد؛ اقدامی که میتواند نفس تازهای به سفره مردم بدهد و فشار هزینهای روی خانوارها را کاهش دهد.
رئیس هیئتمدیره اتحادیه صنایع لبنی با اشاره به مصوبه تازه ستاد تنظیم بازار، اعلام کرد که با تعیین نرخ ۲۹ هزار و ۵۰۰ تومانی برای شیر خام، از ابتدای دیماه کاهش قیمت حداقل چهار قلم لبنی در بازار محتمل است.
محمد فربد، سخنگوی انجمن صنایع فرآوردههای لبنی ایران، در گفتگوی رادیویی خود توضیح داد که نوسانات اخیر قیمتها ناشی از افزایش قابل توجه بهای شیر خام بوده است. او افزود: «شرکتهای لبنی طی هفتههای گذشته شیر خام را بهطور متوسط حدود ۳۵ هزار تومان خریداری کردهاند، در حالی که نرخ مصوب ۲۹ هزار و ۵۰۰ تومان است.»
وی همچنین یادآور شد که تقریباً ۶۰ درصد قیمت تمامشده محصولات لبنی به شیر خام وابسته است و افزایش بیش از ۵۰ درصدی نرخ شیر خام، باعث شده هزینه تولید برخی اقلام لبنی بیش از ۳۰ درصد رشد کند. با بازگشت قیمت شیر خام به نرخ مصوب، انتظار میرود کاهش قیمت محصولات متکی به شیر خام، از جمله شیر کیسهای، شیر پاستوریزه، ماست کمچرب دو کیلویی و پنیر ۴۰۰ گرمی، از ابتدای دیماه در بازار آغاز شود.
محمد فربد تصریح کرد که اعمال مرحلهای افزایش قیمت در گذشته، برای جلوگیری از شوک شدید به بازار بوده، اما این روند در عمل باعث افزایش بیش از حد قیمتها برای مصرفکننده شد.
در همین زمینه، علی احسان ظفری، رئیس هیئتمدیره اتحادیه صنایع لبنی ایران، با انتقاد از هدایت بخش قابل توجهی از شیر کشور به سمت تولید شیر خشک و کره و صادرات آن، گفت: «مشکل اصلی بازار لبنیات کمبود شیر خام نیست، بلکه خروج آن از چرخه مصرف داخلی است.»
آمارها نشان میدهد صادرات رسمی کره و شیر خشک در ۷ ماهه سال جاری به حدود ۱۴۰ هزار تن رسیده و میزان قاچاق نیز قابل توجه است. این روند باعث شده بخش عمدهای از لبنیات مصرفی مردم کاهش یابد.
از سوی دیگر، فرهاد اکبری، رئیس هیئتمدیره اتحادیه دامداران ایران، به قیمت مصوب شیر خام اشاره کرد و افزود: «نرخ ۲۹ هزار و ۵۰۰ تومان هزینه واقعی تولید را پوشش نمیدهد و حتی قیمتهای بالاتر نیز پاسخگوی شرایط فعلی نیست.» او با اشاره به مشکلات تامین نهادهها، گفت که کمبود و نوسان قیمتها در نهادههای دامی، تولید شیر را با چالش مواجه کرده است.
کارشناسان اقتصاد سلامت نیز هشدار دادهاند که افزایش قیمت لبنیات در دهکهای پایین درآمدی میتواند مصرف لبنیات را تا ۸۴ تا ۸۶ درصد کاهش دهد. داریوش چیوایی، کارشناس اقتصاد سلامت، تصریح کرد: «کاهش مصرف لبنیات به ویژه در میانسالان و سالمندان، ریسک ابتلا به بیماریهایی مانند پوکی استخوان را افزایش میدهد و هزینههای درمانی سنگینی بر مردم و نظام سلامت تحمیل خواهد کرد.»
کارشناسان معتقدند که برای حفظ تعادل میان حمایت از دامدار، پایداری صنایع لبنی و قدرت خرید مصرفکننده، تصمیمگیری فوری، شفاف و هماهنگ ضروری است؛ در غیر این صورت ادامه مشکلات، هم تولید را با بحران مواجه و هم سلامت جامعه را در سالهای آینده با هزینههای جبرانناپذیر روبهرو خواهد کرد.