حداقل حقوق کارگران در ۱۴۰۵ چقدر میشود؟افزایش ۵۰ درصدی قیمت؟
نزدیک شدن به پایان سال ۱۴۰۴، بار دیگر موضوع افزایش دستمزد کارگران را به صدر اخبار اقتصادی کشانده است. خبر از احتمال رشد ۵۰ درصدی حداقل حقوق کارگران در سال آینده، نگرانی و امید همزمان برای سفره خانوارها ایجاد کرده استبا ورود به ماههای پایانی سال ۱۴۰۴، تعیین حداقل دستمزد کارگران برای سال ۱۴۰۵ به یکی از محورهای مهم گفتوگوهای اقتصادی تبدیل شده است. احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، اعلام کرده که طی دو هفته آینده، جلساتی برای بررسی افزایش حقوق با حضور نمایندگان کارفرمایان و تشکلهای کارگری برگزار خواهد شد. این موضوع نشان میدهد که فرآیند نهاییسازی دستمزد سال ۱۴۰۵ وارد مرحلهای جدی شده و رقم قطعی هنوز مشخص نیست. حال پرسش اصلی این است که اگر نرخ تورم بهعنوان مبنای افزایش حقوق در نظر گرفته شود، پایه حقوق یک کارگر مجرد بدون سابقه در سال آینده چه رقمی خواهد بود؟ میزان افزایش دستمزدها چقدر است؟ طبق قانون کار، حداقل دستمزد باید بر اساس نرخ تورم و هزینه سبد معیشت خانوار تعیین شود، اما تجربه نشان داده که رقم تصویبشده برای افزایش حقوق همواره کمتر از نرخ تورم رسمی بوده است. به همین دلیل، تورم یکی از پارامترهای مهم مذاکرات میان دولت، کارفرمایان و نمایندگان کارگری است و در کنار سایر ملاحظات بررسی میشود. شاخصی که در ارزیابی وضعیت معیشت و تصمیمات مزدی اهمیت بیشتری دارد، تورم نقطهبهنقطه است. دادههای مرکز آمار ایران نشان میدهد که تورم نقطهبهنقطه در آبانماه ۱۴۰۴ به ۴۹.۴ درصد رسیده و نزدیک مرز ۵۰ درصد قرار دارد. اگر در ماههای باقیمانده کاهش معناداری در روند رشد قیمتها رخ ندهد، افزایش حقوق سال ۱۴۰۵ کمتر از این سطح، با واقعیتهای تورمی همخوانی نخواهد داشت. حقوق پایه و بخشهای افزایشیافته افزایش حقوق عمدتاً شامل حقوق پایه میشود؛ یعنی مبلغ ثابتی که برای کارگران مجرد و بدون سابقه در نظر گرفته میشود و سایر مزایا مانند حق مسکن و اضافهکاری به آن افزوده میشوند. زمانی که از افزایش حقوق متناسب با تورم صحبت میکنیم، تمرکز اصلی روی حقوق پایه است و کل دریافتی یا مزایا در این محاسبه لحاظ نمیشوند. تجربه سالهای گذشته نشان داده که شیوه اعمال افزایش حقوق ثابت نبوده و بسته به تصمیم شورای عالی کار تغییر میکند. پیشبینی بازه حداقل حقوق در ۱۴۰۵ با توجه به نرخ تورم رسمی نزدیک به ۵۰ درصد و افزایش ۴۵ درصدی حقوق در سال گذشته، انتظارات مزدی برای سال ۱۴۰۵ حول همین ارقام شکل گرفته است. اگر مبنای افزایش، تورم نقطهبهنقطه اعلامی باشد، به احتمال زیاد حقوق پایه کارگران در سال آینده نزدیک به ۵۰ درصد رشد خواهد کرد. با این وجود، هنوز میزان افزایش سایر مزایا مانند حق مسکن، حق تاهل و حق اولاد مشخص نیست و رقم نهایی حقوق به جلسات پیشروی دولت، کارفرمایان و نمایندگان کارگران بستگی دارد. این جلسات تعیینکننده خواهند بود و تصویر واضحی از وضعیت معیشتی کارگران در سال آینده ارائه خواهند کرد.
با ورود به ماههای پایانی سال ۱۴۰۴، تعیین حداقل دستمزد کارگران برای سال ۱۴۰۵ به یکی از محورهای مهم گفتوگوهای اقتصادی تبدیل شده است. احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، اعلام کرده که طی دو هفته آینده، جلساتی برای بررسی افزایش حقوق با حضور نمایندگان کارفرمایان و تشکلهای کارگری برگزار خواهد شد. این موضوع نشان میدهد که فرآیند نهاییسازی دستمزد سال ۱۴۰۵ وارد مرحلهای جدی شده و رقم قطعی هنوز مشخص نیست. حال پرسش اصلی این است که اگر نرخ تورم بهعنوان مبنای افزایش حقوق در نظر گرفته شود، پایه حقوق یک کارگر مجرد بدون سابقه در سال آینده چه رقمی خواهد بود؟
میزان افزایش دستمزدها چقدر است؟
طبق قانون کار، حداقل دستمزد باید بر اساس نرخ تورم و هزینه سبد معیشت خانوار تعیین شود، اما تجربه نشان داده که رقم تصویبشده برای افزایش حقوق همواره کمتر از نرخ تورم رسمی بوده است. به همین دلیل، تورم یکی از پارامترهای مهم مذاکرات میان دولت، کارفرمایان و نمایندگان کارگری است و در کنار سایر ملاحظات بررسی میشود.
شاخصی که در ارزیابی وضعیت معیشت و تصمیمات مزدی اهمیت بیشتری دارد، تورم نقطهبهنقطه است. دادههای مرکز آمار ایران نشان میدهد که تورم نقطهبهنقطه در آبانماه ۱۴۰۴ به ۴۹.۴ درصد رسیده و نزدیک مرز ۵۰ درصد قرار دارد. اگر در ماههای باقیمانده کاهش معناداری در روند رشد قیمتها رخ ندهد، افزایش حقوق سال ۱۴۰۵ کمتر از این سطح، با واقعیتهای تورمی همخوانی نخواهد داشت.
حقوق پایه و بخشهای افزایشیافته
افزایش حقوق عمدتاً شامل حقوق پایه میشود؛ یعنی مبلغ ثابتی که برای کارگران مجرد و بدون سابقه در نظر گرفته میشود و سایر مزایا مانند حق مسکن و اضافهکاری به آن افزوده میشوند. زمانی که از افزایش حقوق متناسب با تورم صحبت میکنیم، تمرکز اصلی روی حقوق پایه است و کل دریافتی یا مزایا در این محاسبه لحاظ نمیشوند. تجربه سالهای گذشته نشان داده که شیوه اعمال افزایش حقوق ثابت نبوده و بسته به تصمیم شورای عالی کار تغییر میکند.
پیشبینی بازه حداقل حقوق در ۱۴۰۵
با توجه به نرخ تورم رسمی نزدیک به ۵۰ درصد و افزایش ۴۵ درصدی حقوق در سال گذشته، انتظارات مزدی برای سال ۱۴۰۵ حول همین ارقام شکل گرفته است. اگر مبنای افزایش، تورم نقطهبهنقطه اعلامی باشد، به احتمال زیاد حقوق پایه کارگران در سال آینده نزدیک به ۵۰ درصد رشد خواهد کرد.
با این وجود، هنوز میزان افزایش سایر مزایا مانند حق مسکن، حق تاهل و حق اولاد مشخص نیست و رقم نهایی حقوق به جلسات پیشروی دولت، کارفرمایان و نمایندگان کارگران بستگی دارد. این جلسات تعیینکننده خواهند بود و تصویر واضحی از وضعیت معیشتی کارگران در سال آینده ارائه خواهند کرد.
