افزایش افسارگسیخته قیمت برنج در آستانه ماه رمضان؛ گرانی برنج به سفره‌ها رسید
با نزدیک شدن به ماه رمضان، قیمت برنج ایرانی از مرز ۲۰۰ هزار تومان عبور کرده و نگرانی‌های تازه‌ای را برای خانوارها ایجاد کرده است.
در حالی که ابتدای سال جاری نرخ این کالای اساسی حداکثر ۱۱۰ هزار تومان بود، اکنون با افزایش بی‌سابقه‌ای مواجه شده و رکورد جدیدی در بازار به ثبت رسانده است.
افزایش بی‌رویه قیمت برنج؛ نبود نظارت و تبعات آن
بررسی‌های بازار نشان می‌دهد که قیمت برنج ایرانی طی ماه‌های اخیر به شکل نگران‌کننده‌ای افزایش یافته است. عدم نظارت کافی وزارت جهاد کشاورزی بر روند قیمت‌گذاری، کاهش عرضه و مشکلات تأمین این محصول، شرایطی را ایجاد کرده که بازار با نوسانات شدید مواجه شده است.
تأثیر گرانی برنج بر قدرت خرید مردم
افزایش قیمت برنج یکی از دغدغه‌های جدی خانوارها در آستانه ماه مبارک رمضان است. کاهش قدرت خرید مصرف‌کنندگان و افزایش مداوم قیمت این کالای استراتژیک باعث شده بسیاری از خانواده‌ها از خرید آن صرف‌نظر کنند. بررسی قیمت‌ها نشان می‌دهد که نرخ برنج خارجی درجه یک نیز در مقایسه با سال گذشته ۱۹.۵ درصد افزایش داشته و اکنون با قیمت ۶۹ هزار و ۹۵۸ تومان عرضه می‌شود.
افزایش هزینه‌های تولید و تأثیرات آن بر بازار
بر اساس داده‌های بازار، کیسه ۱۰ کیلوگرمی برنج طارم استخوانی که ماه گذشته ۱۳۸ هزار تومان قیمت داشت، اکنون به ۱۴۸ هزار تومان رسیده است. همچنین برنج عنبربو طبیعت در بسته‌بندی ۵ کیلوگرمی که قبلاً ۴۲۰ هزار تومان به فروش می‌رسید، اکنون با قیمت ۴۴۶ هزار تومان عرضه می‌شود. این در حالی است که بانک مرکزی اعلام کرده نرخ تورم ۱۲ ماهه در آذرماه به ۳۶ درصد رسیده است.
عوامل اصلی افزایش قیمت برنج چیست؟
از جمله عوامل تأثیرگذار بر قیمت برنج می‌توان به خشکسالی، تغییر الگوهای بارندگی و افزایش هزینه‌های آبیاری اشاره کرد. کمبود منابع آب در مناطق برنج‌کاری هزینه تولید را بالا برده و این مسأله به طور مستقیم بر قیمت نهایی محصول اثر گذاشته است. علاوه بر این، نوسانات نرخ ارز و وابستگی بخشی از نهاده‌های تولید برنج به واردات، هزینه‌های تمام‌شده را افزایش داده است.
توقف واردات برنج خارجی و افزایش فشار بر بازار داخلی
از مردادماه امسال، واردات برنج خارجی به منظور حمایت از تولید داخلی ممنوع شد. این تصمیم اگرچه با هدف تقویت کشاورزان داخلی اتخاذ شد، اما در نهایت موجب کاهش عرضه در بازار و افزایش تقاضا برای برنج داخلی شد. در نتیجه، فشار مضاعفی بر قیمت‌ها وارد شده و روند صعودی نرخ برنج تشدید شده است.
آینده قیمت برنج؛ احتمال افزایش بیشتر؟
سیدعلی طاهری اتاق‌سرا، رئیس اتحادیه برنج‌فروشان بابل، درباره این افزایش قیمت می‌گوید: "بر هم خوردن تعادل میان عرضه و تقاضا در بازار برنج، ناشی از واکنش بازار به تغییر سیاست‌های ارزی برای واردات این محصول است. این روند در صورت ادامه، قیمت برنج را از ارقام فعلی نیز بالاتر خواهد برد."
فقدان نظارت در بازار کشاورزی و پیامدهای آن
عملکرد وزارت جهاد کشاورزی در نظارت و کنترل قیمت‌ها طی ماه‌های اخیر با انتقادات جدی مواجه شده است. به نظر می‌رسد عدم وجود یک نهاد رگولاتور مؤثر در بازار محصولات کشاورزی باعث شده تا سودجویان از فرصت استفاده کرده و روند گرانی را تشدید کنند. در حالی که در سایر بخش‌ها، دستگاه‌های نظارتی مسئول بررسی و پیگیری عرضه کالاها هستند، اما در بازار محصولات کشاورزی این نظارت ضعیف بوده و موجب التهاب قیمتی در بازار برنج شده است.
