آجیل عید؛ لوکس‌تر از همیشه!
با نزدیک شدن به نوروز، قیمت آجیل و خشکبار به شکل کم‌سابقه‌ای افزایش یافته است.
در حالی که بازارهای مختلف با رکود دست‌وپنجه نرم می‌کنند، این مسئله مانع از رشد قیمت آجیل و خشکبار نشده است. گزارش‌های اخیر نشان می‌دهد که در بهمن‌ماه، گروه خشکبار با رشد ماهانه ۷.۸ درصدی یکی از بالاترین نرخ‌های تورم را در میان اقلام خوراکی ثبت کرده است.
دکتر امین جعفری دراین‌باره می‌گوید: "افزایش قیمت‌ها طی سه سال اخیر، نرخ برخی از مغزها را به بیش از یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان در هر کیلو رسانده است. برای مثال، قیمت پسته اکبری در هفته اول اسفندماه به حدود یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان رسید که نسبت به سال گذشته ۳۰۰ هزار تومان افزایش داشته است."
همچنین، قیمت فندق خام با پوست در عمده‌فروشی‌ها بین ۷۶۰ تا ۸۲۰ هزار تومان است، اما در خرده‌فروشی‌ها این محصول با قیمتی بین ۹۷۰ هزار تومان تا یک میلیون و ۱۰۰ هزار تومان عرضه می‌شود.
افزایش نرخ ارز و خشکسالی؛ دلایل اصلی گرانی
بررسی بازار و فروشگاه‌های اینترنتی نشان می‌دهد که نرخ محصولات به طرز چشمگیری افزایش یافته است. به‌عنوان نمونه، قیمت آجیل چهارمغز شور تبریز به یک میلیون و ۶۵۰ هزار تومان و آجیل مجلسی شور تبریز به یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان رسیده است.
کارشناسان معتقدند که افزایش نرخ ارز، نقش قابل‌توجهی در بالا رفتن قیمت آجیل ایفا کرده است، زیرا برخی از اقلام وارداتی هستند و مستقیماً تحت تأثیر نرخ ارز قرار دارند. همچنین، خشکسالی و کمبود منابع آبی در سال‌های اخیر، تولید محصولاتی مانند پسته و بادام را کاهش داده و این کمبود عرضه، قیمت‌ها را بیش از پیش افزایش داده است.
هزینه‌های تولید بالا و صادرات بی‌رویه؛ ضربه به بازار داخلی
از سوی دیگر، رشد هزینه‌های کشاورزی، از جمله افزایش قیمت کود و سموم، و همچنین بالا رفتن هزینه‌های حمل‌ونقل، مزید بر علت شده تا گرانی در این بازار شدت بیشتری بگیرد. علاوه بر این، صادرات بی‌رویه محصولاتی نظیر پسته باعث شده است که بازار داخلی با کاهش عرضه مواجه شود؛ اتفاقی که مشابه بحران سیب‌زمینی رخ داده و در نهایت به واردات سیب‌زمینی از پاکستان منجر شد.
نظارت ضعیف و سیاست‌های ناموفق در کنترل قیمت‌ها
با وجود این شرایط، سیاست‌های دولت برای کنترل قیمت آجیل چندان موفق نبوده است. هرچند توزیع محدود آجیل تنظیم بازاری در دستور کار قرار گرفته، اما میزان عرضه در مقایسه با تقاضای بالا کافی نیست و همچنان گرانی این محصولات به دغدغه‌ای جدی برای مصرف‌کنندگان تبدیل شده است.
