افزایش دوباره قیمت لبنیات؛ مصرف‌کنندگان سردرگم شدند!
افزایش قیمت لبنیات در ماه‌های اخیر به یکی از چالش‌های مهم خانوارها تبدیل شده است. در حالی که صنایع لبنی دلایلی چون افزایش هزینه‌های تولید را مطرح می‌کنند، مصرف‌کنندگان با کاهش قدرت خرید و حذف تدریجی این محصولات از سبد غذایی خود مواجه شده‌اند.
از مهرماه سال جاری و پس از تصویب افزایش قیمت شیر خام و محصولات لبنی، روند گرانی در این بازار شدت گرفت. در ابتدا، دلیل این افزایش قیمت، رشد ۲۰ درصدی بهای شیر خام و تلاش برای جبران هزینه‌های سربار تولید عنوان شد، اما در ادامه برخی محصولات به بهانه‌های دیگری مانند افزایش نرخ جهانی کره حیوانی یا تغییرات بازار رقابتی، گران‌تر شدند.
توضیحات صنایع لبنی درباره افزایش قیمت‌ها
بر اساس گزارش همشهری، در مهرماه سال جاری قیمت شیر خام ۲۰ درصد افزایش یافت و همین موضوع باعث شد تا محصولات لبنی پرمصرف به‌طور متوسط بین ۱۵ تا ۳۰ درصد گران شوند.
محمد فربد، سخنگوی انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی ایران، با اشاره به این افزایش قیمت‌ها گفت:
"براساس گزارش مرکز آمار ایران، نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه لبنیات در بهمن‌ماه امسال ۲۴ درصد بوده، درحالی‌که تورم عمومی کشور ۳۵.۳ درصد است. بنابراین، نمی‌توان صنایع لبنی را به گرانفروشی متهم کرد."
او همچنین تأکید کرد که حاشیه سود صنایع لبنی بسیار پایین‌تر از حد قانونی است و با وجود رقابتی بودن بازار، تولیدکنندگان مجبور شده‌اند سود خود را به حداقل برسانند.
حقیقت تلخ؛ حذف لبنیات از سفره مردم
اما در طرف دیگر ماجرا، مصرف‌کنندگان قرار دارند که با افزایش هزینه‌های زندگی، مجبور به حذف برخی اقلام ضروری از سبد غذایی خود شده‌اند. فربد دراین‌باره گفت:
"گرانی تنها مختص لبنیات نیست. وقتی تورم مواد غذایی ۳۶ درصد است، اما حقوق‌ها تنها ۲۰ درصد افزایش می‌یابد، خانوارها برای مدیریت هزینه‌ها مجبور به حذف برخی محصولات از سبد خرید خود می‌شوند."
چرا قیمت برندهای مختلف متفاوت است؟
بسیاری از مردم با مشاهده تفاوت قیمت‌ها در برندهای مختلف لبنیات، این پرسش را مطرح می‌کنند که چرا قیمت یک محصول مشخص از یک شرکت به شرکت دیگر تفاوت دارد؟
سخنگوی انجمن صنایع لبنی در پاسخ به این سوال توضیح داد که هزینه‌های تولید در کارخانه‌های مختلف متفاوت است و همین موضوع باعث اختلاف قیمت در برندهای مختلف می‌شود. عواملی مانند قیمت تجهیزات تولید، هزینه‌های استهلاک و کیفیت مواد اولیه همگی در تعیین قیمت نهایی محصولات تأثیرگذارند.
دامداران سنتی در بحران؛ هزینه‌ها بالاتر از درآمد
در این میان، دامداری‌های سنتی با بحران اقتصادی شدیدی مواجه شده‌اند. این بنگاه‌های کوچک که سرمایه در گردش محدودی دارند، با افزایش قیمت نهاده‌های دامی و کاهش تقاضا برای محصولاتشان، در شرایط سختی به سر می‌برند.
طبق گزارش‌های دریافتی از دامداران، در حال حاضر قیمت هر کیلوگرم خوراک دام بسته به نوع آن بین ۱۶ تا ۲۰ هزار تومان است، درحالی‌که قیمت خرید شیر خام از دامداران ۱۷ تا ۱۸ هزار تومان تعیین شده است.
دامداران سنتی معتقدند که فعالیت آنها دیگر هیچ صرفه اقتصادی ندارد و برای جلوگیری از زیان بیشتر، قیمت خرید شیر خام باید حداقل ۳۰ درصد افزایش یابد.
نرخ‌شکنی در بازار لبنیات؛ بازیگران اصلی چه کسانی هستند؟
بحث بر سر قیمت‌گذاری لبنیات تنها به تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان محدود نمی‌شود. برخی دامداران سنتی دامداری‌های صنعتی را به تبانی با صنایع لبنی متهم می‌کنند. آنها معتقدند که واحدهای صنعتی، به دلیل دریافت تسهیلات دولتی و خوراک دام ارزان‌تر، می‌توانند شیر را با قیمت پایین‌تری تولید کنند و درنتیجه، تولیدکنندگان لبنی حاضرند مبالغ بالاتری برای خرید شیر از این واحدها بپردازند.
علی احسان ظفری، مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های لبنی، دراین‌باره گفت:
"اگرچه قیمت مصوب شیر خام ۱۸ هزار تومان است، اما برخی دامداران آن را تا ۲۲ هزار تومان به فروش می‌رسانند. در عین حال، برخی تولیدکنندگان بزرگ لبنیات نیز محصولات خود را بالاتر از نرخ مصوب عرضه می‌کنند."
مردم همچنان در انتظار ثبات قیمت‌ها
با ادامه افزایش قیمت لبنیات، هنوز مشخص نیست که این روند تا کجا ادامه خواهد داشت. درحالی‌که صنایع لبنی دلایل اقتصادی را مطرح می‌کنند، مردم انتظار دارند که نهادهای نظارتی به موضوع ورود کرده و از افزایش بی‌رویه قیمت‌ها جلوگیری کنند.
این روزها، بسیاری از خانوارهای ایرانی با چالش حذف تدریجی محصولات لبنی از سفره خود مواجه شده‌اند. آیا سیاست‌های اقتصادی می‌تواند راه‌حلی برای این معضل پیدا کند، یا باید منتظر افزایش‌های بعدی باشیم؟
