ترامپ در آسیا؛ بازی قدرت، دیپلماسی حضوری و مذاکرات سرنوشتساز
سفر ششروزه ترامپ به شرق آسیا، شامل دیدار با رهبران کلیدی ژاپن، کره جنوبی و چین، فرصتی برای نمایش دیپلماسی حضوری و تلاش برای دستیابی به توافقهای اقتصادی و امنیتی حساس است.
نخستین سفر آسیایی دونالد ترامپ در دور دوم ریاستجمهوری، تمرکز ویژهای بر ملاقاتهای چهرهبهچهره و دیپلماسی شخصی دارد. او در مالزی، توافقهایی با کامبوج و تایلند امضا میکند، در توکیو با نخستوزیر تازه ژاپن درباره سرمایهگذاری و امنیت رایزنی میکند و در سئول با رئیسجمهور کره جنوبی بر تجارت و صلح تأکید خواهد داشت. محور اصلی این تور، دیدار احتمالی با شی جینپینگ و کیم جونگ اون است.
به گزارش فرارو به نقل از شبکه سی.ان.ان، این سفر تلاشی است برای تثبیت نقش آمریکا در برابر نفوذ فزاینده چین و نشان دادن توانایی ترامپ در مذاکراتی که ممکن است تأثیر گستردهای بر امنیت و اقتصاد آمریکا داشته باشد.
علاقه مداوم ترامپ به سیاست تعرفهها و رویکرد غیرقابل پیشبینی او در روابط خارجی، شک و تردید میان متحدان سنتی آمریکا در آسیا ایجاد کرده است. این سفر، آزمونی برای سنجش توانایی او در دستیابی به توافقهای مؤثر و سودمند محسوب میشود.
ترامپ شامگاه شنبه وارد مالزی شد تا در چارچوب این تور، جایگاه تازهای برای ایالات متحده تثبیت کند. او که همچنان بر شعار «اول آمریکا» پای میفشارد، سیاست تعرفهای خود را ابزاری کلیدی در مذاکرات جهانی معرفی کرده و آن را بخش جداییناپذیر دیپلماسی اقتصادی خود میداند. همچنین جنگ روسیه علیه اوکراین و تأثیر آن بر روابط جهانی، از محورهای گفتوگوهای حساس او با رهبر چین خواهد بود.
دیپلماسی معاملهمحور در آسیا؛ ترامپ و شی جینپینگ
ترامپ و شی جینپینگ در دوره نخست ریاستجمهوری ترامپ پنج بار ملاقات حضوری داشتند، از جمله دیدار معروف در مارالاگو و سفر ترامپ به پکن. آخرین ملاقات آنها در ژوئن ۲۰۱۹ در حاشیه اجلاس گروه ۲۰ در ژاپن برگزار شد و پیچیدگی روابط پکن و واشنگتن را نشان داد. این روابط پس از همهگیری کرونا و دوران بایدن با فراز و نشیبهای تازهای همراه بوده و هنوز با بیاعتمادی و رقابت شدید ادامه دارد.
هرچند دو رهبر در اظهارات عمومی، نشستهای خود را سازنده خواندند، جنگ تجاری مجدداً شدت گرفت. ترامپ بارها شی را «رقیبی سرسخت، اما محترم» توصیف کرده و اعلام کرده توافق با او «فوقالعاده دشوار» است.
در روزهای اخیر، تنشهای اقتصادی به اوج رسید؛ پس از محدودسازی صادرات عناصر نادر خاکی توسط چین، ترامپ تهدید کرد تعرفهها بر کالاهای چینی را تا ۱۳۰ درصد افزایش خواهد داد و حتی احتمال محدودسازی صادرات نرمافزارهای حیاتی را مطرح کرد. پکن نیز پاسخ متقابل داد و خرید دانههای سویا از آمریکا را متوقف کرد. ترامپ در ادامه لحنی نرمتر اتخاذ کرد و گفت: «فکر میکنم به توافق میرسیم. احتمالاً درباره مواد معدنی نادر هم به تفاهم خواهیم رسید… درباره سویا و کشاورزان هم توافق خواهیم کرد.»
نیکلاس برنز، سفیر پیشین آمریکا در چین، پیشبینی کرده دیدار ترامپ و شی بیشتر به توافقهایی نمادین و بدون الزام قانونی منجر خواهد شد. محورهای احتمالی شامل تیکتاک، بحران فنتانیل و صادرات سویا خواهد بود. ترامپ همچنین امیدوار است این دیدار بتواند تأثیری بر روابط روسیه و پوتین داشته باشد و گفت: «فکر میکنم شی بتواند تأثیر زیادی بر پوتین بگذارد… او مردی محترم و رهبر قدرتمند کشوری بزرگ است.»
توکیو؛ دیدار با نخستوزیر تازه و احیای روابط اقتصادی
ترامپ در توکیو با سانائه تاکایچی، نخستوزیر تازه ژاپن، دیدار خواهد کرد؛ نخستوزیری که اولین زن در تاریخ ژاپن است که به این مقام رسیده است. تاکایچی پیشتر از اصلاح قانون اساسی صلحطلب حمایت کرده و از زیارتگاه یاداسوکونی بازدید کرده است. ترامپ او را «شخصیتی بسیار محترم با خرد و قدرت فراوان» توصیف کرده است. این دیدار از منظر اقتصادی و سیاسی اهمیت زیادی دارد و توانایی دو رهبر در بازسازی روابط گرم پیشین، زیر نظر تحلیلگران است.
سئول؛ تجارت و امنیت در سایه فشارها
در سئول، ترامپ با لی جائهمیونگ، رئیسجمهور تازهبرگزیده کره جنوبی دیدار میکند. محور گفتوگوها تجارت و امنیت خواهد بود. با وجود توافق تجاری جدید، تعرفههای بالا و سیاستهای حمایتی آمریکا فشار زیادی بر اقتصاد کره وارد کرده است. لی جائهمیونگ در واکنش به فشارهای تجاری گفته است: «ابهام در وضعیت ویزا برای شهروندان ما باعث میشود شرکتهای کرهای از خود بپرسند که آیا اصلاً باید در این مسیر ادامه دهند یا نه.» او در عین حال نسبت به موفقیت مذاکرات ابراز خوشبینی کرد: «فکر میکنم این روند زمانبر است، اما به عقلانیت ایالات متحده باور دارم.»
احتمال دیدار ترامپ و کیم جونگ اون؛ بازگشت دیپلماسی نمایشمحور
منابع آگاه گزارش دادهاند که دیدار احتمالی ترامپ و کیم جونگ اون در جریان سفر آسیایی بررسی میشود، هرچند احتمال آن ضعیف ارزیابی شده است. ترامپ درباره امکان دیدار گفت: «آنها سلاحهای هستهای زیادی دارند، اما سرویس تلفنی چندانی نه. من برای دیدار باز هستم… احتمالاً میداند که من در راه هستم.» این اظهارات یادآور دیدار تاریخی ژوئن ۲۰۱۹ است که ترامپ به کره شمالی سفر کرد و در منطقه غیرنظامی مرزی با کیم دیدار کرد؛ دیداری یکساعته که هیچ دستاورد ملموسی در خلع سلاح هستهای نداشت.
بازگشت ترامپ به دیپلماسی مبتنی بر نمایش، نمادسازی و ارتباط مستقیم با رهبران اقتدارگرا، هم نشانهای از تلاش برای بازسازی تصویر جهانی و هم بازتاب تردید نسبت به توانایی این روش در حل بحرانهای امنیتی است.