خاموشیهای تابستانی همچنان ادامه دارد؛ وعدههای پایان قطعیها در هالهای از ابهام
تابستان ۱۴۰۴ با بحران خاموشیها همراه شد و زندگی روزمره و فعالیتهای صنعتی را تحت تأثیر قرار داد.

بحران برق و خاموشیهای گسترده تابستان امسال، یکی از جدیترین دغدغههای کشور شده است. آمارها نشان میدهد که ناترازی بین تولید و مصرف برق، از سال ۱۳۹۷ آغاز شده و در سال گذشته به اوج خود رسیده است؛ فاصلهای حدود ۲۰ هزار مگاوات که نهتنها ظرفیت تولید را کاهش داده، بلکه باعث فرسودگی تجهیزات و فشار بیشتر بر شبکه برق شده است. رشد بیش از ۸ درصدی مصرف برق در سال گذشته نیز بر این مشکل افزوده و تأمین پایدار انرژی را دشوار کرده است.
به گزارش ایسنا، وزیر نیرو اخیراً اعلام کرده ناترازی برق در سال جاری با کاهش ۵ هزار مگاواتی نسبت به سال قبل به ۱۴ هزار و ۹۱۹ مگاوات رسیده است، اما با وجود این کاهش، خاموشیها در بسیاری از استانها و شهرها طولانی و طاقتفرسا بوده و در برخی مناطق به حدود چهار ساعت در روز رسید. این در حالی است که طبق برنامهریزی اولیه، انتظار میرفت با گذر از اوج مصرف برق در مردادماه، مشکل خاموشیها تا نیمه شهریور به طور کامل رفع شود.
وزیر نیرو اعلام کرده است: «با عبور از پیک مصرف، خاموشیها بهزودی پایان خواهد یافت»، اما حتی پس از پایان پیک مصرف و رسیدن به نیمه شهریور، قطعیها همچنان ادامه دارد و نگرانی مشترکان را بیشتر کرده است.
گزارشهای رسمی و بررسیهای مجلس شورای اسلامی، ریشه بحران را در ناترازی شدید تولید و مصرف و کمبود سرمایهگذاری در حوزه برق و آب میدانند. در جلسه علنی مجلس، گزارش کمیسیون انرژی درباره خاموشیهای تابستان ۱۴۰۴ قرائت شد و مشکلات اقتصادی و عدم تأمین منابع مالی کافی برای توسعه زیرساختها به عنوان عوامل اصلی معرفی شدند.
کارشناسان هشدار میدهند که ادامه این روند میتواند در سالهای آینده پیچیدگی بیشتری پیدا کند. توسعه صنایع نوین، فناوریهای پیشرفته و افزایش استفاده از هوش مصنوعی، تقاضای برق را به شکل قابل توجهی بالا خواهد برد و اتکا به روشهای سنتی تولید انرژی پاسخگوی نیاز کشور نخواهد بود.
در سطح بینالمللی، بسیاری از کشورها با افزایش راندمان نیروگاهها، تکمیل چرخههای ترکیبی و توسعه انرژیهای تجدیدپذیر، مسیر پایداری انرژی را دنبال میکنند؛ الگویی که میتواند راهنمای آینده صنعت برق ایران باشد.
علاوه بر ناترازی تولید و مصرف، تأمین سوخت نیروگاهها نیز در سال گذشته با مشکلات جدی مواجه شد. کمبود سوخت، برنامهریزی برای تعمیرات اساسی را مختل کرده و باعث کاهش راندمان و آسیب به تجهیزات شده است. خشکسالیهای مکرر و کاهش ۴۰ درصدی تولید نیروگاههای برقآبی نیز تأمین پایدار برق را بیش از پیش دشوار کرده است.