ماجرای گوشتهای وارداتی و تب برفکی | آیا بیماری از واردات گوشت آلوده آمده است؟
در روزهایی که نگرانی از شیوع تب برفکی در کشور بالا گرفته، برخی شایعات از ورود گوشتهای آلوده به عنوان عامل این بیماری خبر میدهند. با این حال، رئیس سازمان دامپزشکی کشور تأکید دارد هنوز هیچ منشأ مشخصی برای این ویروس کشف نشده و تمام فرضیهها — از دام وارداتی تا هواپیما و خودرو آلوده — همچنان در حال بررسی است.
خسارت ناشی از شیوع تب برفکی طی هفتههای گذشته حدود دو هزار رأس دام تلفشده و بیش از دو همت زیان مالی برای دامداران کشور به همراه داشته است. این موضوع نگرانی عمومی را افزایش داده و پرسشهایی درباره منشأ بیماری، ایمنی واکسن جدید و سلامت گوشت و لبنیات را به وجود آورده است.
واکنش رئیس سازمان دامپزشکی به منشأ تب برفکی
علیرضا رفیعیپور، معاون وزیر جهاد کشاورزی و رئیس سازمان دامپزشکی کشور، در گفتوگو با خبرنگاران درباره منشأ ورود ویروس تب برفکی به ایران گفت:
«در حال حاضر به هیچ وجه نمیتوانیم بگوییم که منشأ این بیماری، دام آلوده وارداتی، گوشت آلوده، خودرو آلوده، انسان آلوده یا حتی هواپیمای آلوده یا هر منشأ دیگر بوده است زیرا مرزهای زمینی، ریلی، هوایی و دریایی زیادی داریم. این موضوع در دست بررسی است و نتیجه آن اطلاعرسانی خواهد شد.»
توضیحات علمی درباره ویروس و سویههای جدید
رفیعیپور در ادامه افزود که تب برفکی بیماریای ویروسی و کاملاً مسری است که تنها دامها را درگیر میکند و بیماری مشترک بین انسان و دام محسوب نمیشود.
به گفته او، این ویروس به دلیل ماهیت ژنتیکیاش میتواند تغییر سویه دهد و هر چند سال یکبار نوع جدیدی از آن بروز کند. در حال حاضر ۶ تا ۷ سویه از ویروس تب برفکی در کشور بهصورت بومی (Endemic) در گردش است.
سازمان جهانی بهداشت دام و فائو نیز در سال ۲۰۲۵ اعلام کردند که سویه تازهای از ویروس در منطقه در حال گسترش است و ۱۱ کشور همسایه ایران را درگیر کرده است.
اقدامات پیشگیرانه دامپزشکی پیش از ورود بیماری
رئیس سازمان دامپزشکی توضیح داد که با اعلام جهانی شیوع سویه جدید، ایران بلافاصله برای واردات واکسن مخصوص اقدام کرده است.
او گفت:
«پیش از ورود این سویه جدید، واکسن آن را تهیه کردیم و از مناطق مرزی مانند اردبیل، آذربایجان شرقی و غربی، ایلام، خوزستان، کردستان و کرمانشاه، واکسیناسیون دامها را آغاز کردیم.»
به گفته او، همین اقدام پیشگیرانه باعث شد بیماری تحت کنترل قرار گیرد و از میان ۵۰۷ کانون گزارششده تب برفکی، ۱۸۴ کانون مربوط به سویه جدید بوده که اکنون مهار شدهاند.
احتمال ارتباط گوشت وارداتی با تب برفکی؟
در پاسخ به پرسشی درباره اینکه آیا گوشتهای وارداتی آلوده منشأ تب برفکی هستند یا نه، رئیس سازمان دامپزشکی تأکید کرد:
«برای تعیین منشأ اصلی این سویه جدید، نمونه ویروس جدا و در آزمایشگاه با سویههای در گردش داخل و کشورهای دیگر مقایسه میشود. در حال حاضر، هیچ مدرک علمی وجود ندارد که نشان دهد گوشت یا دام وارداتی عامل شیوع این ویروس بوده است.»
رفیعیپور تأکید کرد که بررسیهای اپیدمیولوژیک در حال انجام است و پس از نهایی شدن نتایج، منبع دقیق ویروس اطلاعرسانی خواهد شد.
آیا واکسیناسیون دامها روی کیفیت گوشت تأثیر دارد؟
به گفته رئیس سازمان دامپزشکی، استفاده از واکسن تب برفکی هیچ تأثیری بر سلامت یا کیفیت گوشت ندارد.
او توضیح داد:
«دامهای مبتلا پس از درمان، وارد دوره پرهیز میشوند تا داروها از بدنشان دفع شود. پس از آن، گوشت و شیر این دامها قابل مصرف است و هیچ خطری برای سلامت مردم ندارد.»
او افزود:
«تمام فرآوردههای دامی از جمله گوشت قرمز، مرغ، ماهی، تخممرغ و عسل در صورت داشتن لیبل بهداشتی و مهر دامپزشکی، سالم و قابل مصرف هستند. کارشناسان ما از مرحله تولید تا کشتار، سلامت دام را کنترل میکنند و در صورت مشاهده علائم بیماری یا مصرف دارو، اجازه کشتار داده نمیشود.»
جمعبندی
سازمان دامپزشکی تأکید دارد هیچ مدرک قطعی درباره نقش گوشتهای وارداتی در شیوع تب برفکی وجود ندارد. در عین حال، واکسیناسیون گسترده و نظارتهای دامپزشکی باعث شده این بیماری تا حد زیادی مهار شود. کارشناسان به مردم توصیه میکنند گوشت و فرآوردههای دامی را فقط از مراکز مجاز و دارای مهر بهداشتی تهیه کنند