درد شکم ناشی از سنگ کیسه صفرا + علائم و راه‌های پیشگیری
سنگ‌های کیسه صفرا که در اثر رسوبات کلسترول یا رنگدانه‌ها در کیسه صفرا تشکیل می‌شوند، ممکن است مشکلاتی نظیر درد شدید شکم و قولنج صفراوی ایجاد کنند. اگرچه این سنگ‌ها در برخی افراد هیچ علامتی ندارند، اما در صورت ایجاد حمله، نیاز به درمان فوری دارند. در این گزارش به بررسی علائم، علل و درمان‌های سنگ کیسه صفرا پرداخته شده است.
سنگ‌های صفراوی رسوبات سختی هستند که در کیسه صفرا، اندامی کوچک و گلابی شکل در زیر کبد که مسئول ذخیره صفراست، ایجاد می‌شوند. صفرا مایعی است که توسط کبد تولید شده و به هضم چربی‌ها کمک می‌کند. گاهی این صفرا متبلور می‌شود و سنگ‌هایی از جنس کلسترول یا رنگدانه‌ها ایجاد می‌کند. این سنگ‌ها ممکن است از اندازه یک دانه شن تا اندازه یک توپ گلف باشند.
در ایالات متحده، حدود ۲۵ میلیون نفر به سنگ کیسه صفرا مبتلا هستند، که اغلب زنان را شامل می‌شود. در بسیاری از موارد، این سنگ‌ها بدون علامت باقی می‌مانند، اما در برخی افراد باعث بروز درد شدید شکم به نام قولنج صفراوی می‌شوند.
علائم سنگ کیسه صفرا:
-
درد شکم: شایع‌ترین علامت سنگ کیسه صفرا، درد شدید در ناحیه بالای شکم، درست زیر دنده‌هاست. این درد ممکن است به شانه راست یا پشت نیز منتقل شود. این درد معمولاً در عرض یک ساعت به شدت خود می‌رسد و ممکن است چند ساعت ادامه یابد.
-
درد در سایر قسمت‌ها: علاوه بر شکم، درد ممکن است در نواحی دیگری از بدن مانند بین تیغه‌های شانه، زیر سینه یا شانه راست احساس شود.
-
علائم دیگر: شامل حالت تهوع، استفراغ، تب، لرز، زردی پوست یا چشم، سوزش سردل، اسهال و از دست دادن اشتها می‌شود.
انواع سنگ کیسه صفرا:
-
سنگ‌های صفراوی کلسترولی: این نوع سنگ‌ها شایع‌ترین نوع هستند و بیشتر از کلسترول ساخته می‌شوند. رنگ آنها معمولاً زرد یا سبز است.
-
سنگ‌های صفراوی رنگدانه‌ای: این سنگ‌ها نادرتر هستند و از رنگدانه‌ای به نام بیلی‌روبین تشکیل می‌شوند. رنگ آنها معمولاً تیره‌تر از سنگ‌های کلسترولی است.
علل ایجاد سنگ کیسه صفرا:
سنگ‌های صفراوی به دلیل عدم تعادل در مواد تشکیل‌دهنده صفرا ایجاد می‌شوند. بیشتر سنگ‌ها از کلسترول ساخته شده‌اند که توسط اسیدهای صفرا تجزیه می‌شود. اما مصرف رژیم غذایی پرچرب می‌تواند تولید بیش از حد کلسترول را در کبد تحریک کند که قادر به تجزیه آن نیست. حملات سنگ کیسه صفرا معمولاً پس از مصرف وعده‌های غذایی سنگین رخ می‌دهند.
عوامل مختلفی می‌توانند شما را در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سنگ کیسه صفرا قرار دهند، از جمله:
- جنسیت زن
- اضافه وزن یا چاقی
- بارداری
- مصرف قرص‌های ضد بارداری
- سن بالای ۶۰ سال
- داشتن بیماری‌های خاص مانند کرون یا سندرم روده تحریک‌پذیر
- سابقه خانوادگی سنگ کیسه صفرا
- کاهش وزن سریع
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر علائمی همچون درد شدید شکم، تب، زردی پوست یا چشم یا تکرار حملات شکمی را تجربه کردید، حتماً باید به پزشک مراجعه کنید. سنگ‌های صفراوی معمولاً خود به خود حرکت می‌کنند، اما در برخی موارد، سنگ‌ها ممکن است باعث انسداد مجاری صفراوی یا پانکراس شوند که نیاز به درمان فوری دارند.
