بحران کم‌سابقه کم‌آبی در کشور؛ ۱۹ استان در وضعیت بحرانی
زنگ خطر خشکسالی در ایران به صدا درآمده است. کاهش چشمگیر بارندگی در ۱۹ استان کشور، شرایط را بحرانی کرده و کارشناسان هشدار می‌دهند که عبور از این بحران، نیازمند برنامه‌ریزی فوری و همکاری گسترده است.
معاون وزیر نیرو با اعلام کاهش ۴۱ درصدی بارندگی نسبت به میانگین بلندمدت، از ورود کشور به یکی از شدیدترین دوره‌های خشکسالی خبر داد. وی ضمن تأکید بر ضرورت اجرای سیاست‌های مدیریت منابع آب، همراهی دستگاه‌های اجرایی و همکاری مردم را راهکارهای حیاتی برای گذر از این شرایط دشوار دانست.
کاهش بارندگی و هشدار نسبت به پیامدهای آن
در نشست کارگروه ملی سازگاری با کم‌آبی که در وزارت نیرو برگزار شد، محمد جوان‌بخت، معاون وزیر نیرو، به بررسی وضعیت بحرانی منابع آبی کشور پرداخت و اظهار کرد: «این کارگروه فرصتی مهم برای رسیدگی به مشکلات آبی کشور و تدوین راهکارهای مؤثر در این حوزه است.» وی با اشاره به اینکه وضعیت بارندگی‌ها از ابتدای سال آبی جاری تاکنون نگران‌کننده بوده، تصریح کرد که مدیریت منابع آب در دستور کار جدی وزارت نیرو قرار دارد.
طبق گزارش‌های رسمی، میزان بارش‌ها تاکنون به ۸۲.۹ میلی‌متر رسیده که در مقایسه با میانگین بلندمدت، ۴۵ درصد کاهش نشان می‌دهد. در برخی استان‌ها، این کاهش تا ۷۶ درصد نیز گزارش شده است. جوان‌بخت در این رابطه افزود: «تنها استان گیلان شرایط نرمالی دارد، درحالی‌که ۱۹ استان کشور با کاهش بارندگی بیش از ۵۰ درصد مواجه هستند. این وضعیت بسیار نگران‌کننده است و خشکسالی شدیدی را در سطح کشور نشان می‌دهد.»
راهکارهای مدیریت بحران آب
معاون وزیر نیرو از تدوین و به‌روزرسانی برنامه‌های تأمین آب خبر داد و تأکید کرد که در بخش‌های مختلف، از جمله آب شرب و کشاورزی، تدابیر ویژه‌ای اندیشیده شده است. وی بر لزوم همکاری نزدیک استانداری‌ها و دستگاه‌های اجرایی برای اجرای این برنامه‌ها تأکید کرد و گفت: «کارگروه‌های استانی سازگاری با کم‌آبی مسئول اجرای دقیق این برنامه‌ها هستند.»
جوان‌بخت با اشاره به پیش‌بینی‌های سازمان هواشناسی، افزود: «متأسفانه میزان بارش‌های آینده نیز کفاف جبران کمبودهای فعلی را نمی‌دهد. این موضوع نشان می‌دهد که سال آبی جاری یکی از سخت‌ترین سال‌ها خواهد بود و مدیریت منابع آب بیش از هر زمان دیگری به یک همکاری همه‌جانبه نیاز دارد.»
پیامدهای خشکسالی و چالش‌های پیش رو
مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران نیز ضمن تأکید بر اینکه خشکسالی یک پدیده اجتناب‌ناپذیر است، خاطرنشان کرد که این بحران بر بخش‌های مختلف، به‌ویژه کشاورزی، تأثیرات شدیدی خواهد داشت. وی تصریح کرد: «کاهش شدید منابع آبی در کشور، محدودیت‌های گسترده‌ای در حوزه کشاورزی ایجاد خواهد کرد که استان‌هایی مانند خوزستان و اصفهان بیشترین آسیب را خواهند دید. اتخاذ تصمیمات فوری و بنیادین در این زمینه، امری ضروری است.»
وی همچنین تأکید کرد که تصمیمات وزارت نیرو در خصوص محدودیت‌های آبی، ناشی از شرایط بحرانی کشور بوده و هیچ نهاد یا سازمانی در انتخاب این وضعیت دخیل نیست. به گفته وی، تمامی اقدامات صورت‌گرفته با هدف مدیریت بهینه منابع آب و جلوگیری از بحرانی‌تر شدن شرایط انجام می‌شود.
لزوم هماهنگی بین استان‌ها برای عبور از بحران
جوان‌بخت با اشاره به اقدامات وزارت نیرو برای حفظ ذخایر آبی در سدهای استراتژیک، گفت: «تلاش بر این است که آب موردنیاز برای کشت‌های پاییزه و آبیاری اراضی کشاورزی در فصل اول سال تأمین شود، اما با توجه به محدودیت‌های فعلی، امکان تأمین آب برای کشت دوم وجود ندارد.»
وی همچنین خواستار تشکیل جلسات منظم در سطح استان‌ها برای مدیریت منابع آبی شد و از استانداران و وزارت کشور درخواست کرد تا اجرای مصوبات کارگروه ملی سازگاری با کم‌آبی را با جدیت دنبال کنند.
همکاری همه‌جانبه برای مدیریت بحران آب
معاون وزیر نیرو در پایان از تمامی نهادها، دستگاه‌های اجرایی و مردم خواست تا برای کاهش اثرات خشکسالی و مدیریت بهینه منابع آبی، تعامل و هماهنگی بیشتری داشته باشند. وی تأکید کرد که استفاده از تمامی ظرفیت‌های موجود، تنها راهکار برای عبور از این بحران و جلوگیری از مشکلات شدیدتر در آینده خواهد بود.
