ساعاتی که بیشترین تصادفات رخ می‌دهد
در کنگره کشوری تازه‌های تروما که با حضور دکتر نادر توکلی رئیس دانشگاه علوم پزشکی ایران برگزار شد، دکتر خسرو صادق‌نیت به اهمیت نقش اختلالات خواب در تصادفات جاده‌ای اشاره کرد.
دکتر صادق‌نیت در این نشست تصریح کرد: «بر اساس آمار پلیس راهور، ۳۰ تا ۴۰ درصد تصادفات مرگبار به دلیل خواب‌آلودگی رانندگان رخ می‌دهد.» وی با تأکید بر اینکه تصادفات یک معضل جدی محسوب می‌شوند، افزود: روزانه، هفتگی و سالانه جان چندین نفر را گرفته و صدها نفر را مصدوم و دچار نقص عضو می‌کند.
این مشاور وزیر بهداشت و مدیرکل حوزه وزارتی، ادامه داد: «اگر هر چند هفته یک‌بار سقوط یک هواپیما را شاهد بودیم، این موضوع به‌شدت مورد توجه قرار می‌گرفت و برای جلوگیری از آن اقدامات اساسی انجام می‌شد. اما تصادفات جاده‌ای به دلیل تکرار زیاد، حساسیت عمومی را از بین برده است.»
وی همچنین متذکر شد که تصادفات جمعی، مانند واژگونی اتوبوس‌ها، تنها برای مدت کوتاهی توجه رسانه‌ها و عموم را جلب می‌کند و سپس به فراموشی سپرده می‌شود. دکتر صادق‌نیت با ارائه تشریحی از وضعیت خواب در رانندگان خاطرنشان کرد: «خواب‌های چندثانیه‌ای در سرعت‌های بالا می‌تواند به تصادفات شدید و مرگبار منجر شود.» در این حالت، راننده ممکن است به مدت ۵ تا ۱۵ ثانیه به خواب رفته و با وجود باز بودن چشم‌ها، مغز او هوشیار نباشد و نتواند به موانع یا تغییرات جاده واکنش نشان دهد.
این متخصص طب کار و فلوشیپ پزشکی خواب به ارتباط ریتم بیولوژیکی بدن و خواب‌آلودگی اشاره کرد و گفت: «بیشترین میزان خواب‌آلودگی در ۱۲ شب تا ۵ صبح و ۱ تا ۴ بعدازظهر رخ می‌دهد و این ساعات خطر تصادف را افزایش می‌دهد.» او برخی از گروه‌های در معرض خطر شامل رانندگان شب‌کار، سالمندان و مبتلایان به اختلالات خواب را مورد بررسی قرار داد و بر نیاز به انجام معاینات پزشکی برای شناسایی این مشکلات تأکید کرد.
دکتر صادق‌نیت با بیان تغییرات الگوی خواب در نوجوانان و سالمندان تصریح کرد که در سالمندی، کاهش خواب عمیق و افزایش بیداری‌های شبانه یکی از دلایل افزایش خطر تصادفات در این گروه سنی به شمار می‌رود.
وی در مورد خواب عنوان کرد: «یک سوم از زندگی انسان در خواب سپری می‌شود و برخلاف تصور قدیمی که خواب را مرحله‌ای از استراحت کامل مغز می‌دانستند، مغز در حین خواب فعالیت پیچیده‌ای دارد.»
این مشاور وزیر بهداشت همچنین به آمار تصادفات اشاره کرد و گفت: «تلفات ناشی از تصادفات از ۲۸ هزار نفر در سال ۱۳۸۵ به ۱۶ هزار نفر کاهش یافت، اما با افزایش سفرهای جاده‌ای پس از کرونا، دوباره روند صعودی پیدا کرده است.»
در انتها، دکتر صادق‌نیت خواستار توجه بیشتر به این بحران ملی شد و از مسئولین، متخصصان حوزه سلامت و پلیس راهور درخواست کرد که با اجرای اقدامات پیشگیرانه، نظارت‌های دقیق‌تر و آموزش عمومی، برای کاهش این حوادث اقدام کنند.
