خواهرکشی فجیع در تهران/ برادر سر خواهر جوانش را برید
قتل زنان در محیط خانواده به ویژه در ناموس‌کشی‌ها، پدیده‌ای دردناک و غیر قابل توجیه در جوامع سنتی است. بررسی آخرین حوادث نشان می‌دهد که متاسفانه حتی قوانین نیز نتوانسته‌اند مانع از این فاجعه شوند.
ماجرای قتل‌های ناموسی همچنان در ایران به یک معضل جدی تبدیل شده است. یک وکیل دادگستری با اشاره به پرونده‌ای که در آن برادری سر خواهرش را بریده و پدر با کمال ناباوری رضایت داد، گفت که او به عنوان ولی دم از خون دخترش گذشته و در نتیجه، پسر پس از ۲ سال و ۶ ماه از زندان آزاد شده است.
خانواده، با تمام ادعاهای امنیتی که برای اعضایش دارد، اغلب به ناکام‌ترین نقاط تبدیل می‌شود و به ویژه دختران و زنان قربانی رفتارهایی می‌شوند که از سوی مردان نزدیک به خود، اعم از پدر، برادر یا همسرشان غیرقابل پذیرش تلقی می‌شود. خودبینی و عقل‌گرایی مردان در جوامع هنوز هم بحث‌برانگیز است و متاسفانه تلاش‌ها برای تغییر این دیدگاه‌ها به نتایج ملموسی نرسیده است. معمولاً، خبری نیست که از قتل دختران یا زنان جوان به دست افرادی از خانواده‌شان منتشر نشود. آمار نشان می‌دهد که قتل دختران و زنانی که خبر آن‌ها رسانه‌ای نمی‌شود هم جای بحث مفصل دارد.
واژه‌های “قتل‌های ناموسی” به یک تیتر شناخته شده در اخبار تبدیل گشته، و علی رغم پیشرفت‌ها در زمینه‌های مختلف، همچنان کماکان در حال وقوعاند. دردناک‌تر از همه این است که نه تنها مجازات بازدارنده‌ای برای مجرمان وجود ندارد، بلکه قوانین قدیمی و منسوخ هم اصلاح نشده‌اند. آخرین مثال، قتل عاطفه زغیبی، دختر ۱۷ ساله‌ای است که توسط پدر و برادرش با گلوله هدف قرار گرفت و این عمل وحشیانه در مقابل چشمان نوزادش اتفاق افتاد.
اینجا است که باید به جست‌وجو برای علت این حوادث پرداخت. قتل‌های ناموسی اغلب در مناطق محروم، سنتی و طایفه‌ای رخ می‌دهند. به گفته وکیل پایه یک دادگستری، آمار واقعی این نوع جرایم هرگز به رسانه‌ها یا دستگاه قضایی راه نمی‌یابند و در علم جرم‌شناسی به آن جرایم “خاکستری” اطلاق می‌شود، یعنی جرایمی که دیده نشده و گزارش نمی‌شوند.
بررسی ابعاد حقوقی این قتالات نشان می‌دهد که قانونگذار در برخی موارد همچنان به این نوع قتل‌ها وقوف مناسبی ندارد. ماده ۶۳۰ قانون مجازات اسلامی این اجازه را می‌دهد که مردانی که همسرشان را در بستر دیگری ببینند، بتوانند با خیالی آسوده هر دو را به قتل برسانند و قصاص نشوند؛ این موضوع در گزارشات دیده‌بانان حقوق بشر به عنوان نقض حقوق بشر در ایران اشاره شده است.
ماده ۳۰۱ و ۳۰۹ قانون مجازات اسلامی نیز به نحوی می‌گوید که اگر پدر فرزندش را بکشد، قصاص نخواهد شد. تلاش‌ها برای اصلاح این قوانین به جایی نرسیده و این اشکالات در نظام حقوقی موجب شده که پدران و برادران نسبت به ارتکاب چنین قتل‌هایی احساس راحتی کنند.
در پی قتل‌های موسوم به ناموسی نظیر قتل عاطفه زغیبی که به دست پدر و برادرش در شوشتر به وقوع پیوست، لازم است که واکنش‌های مسئولین و نهادها به این حوادث بررسی شود. متاسفانه، هیچ‌یک از مقامات پاسخگوی این خشونت‌ها نیستند و تنها رسانه‌ها هستند که درباره این قتل‌ها گزارش دهند.
با استناد به اظهارات وکیل، به وضوح مشخص می‌شود که اکثریت خانواده‌ها در قتل‌های ناموسی به دلایل فرهنگی و سنتی، این قتل‌ها را توجیه می‌کنند و به فکر بروز سوءتفاهم‌های احتمالی در فضای خرید یا انتخاب‌های شخصی فرزند دخترشان هستند.
در واقع، اعلام می‌شود که حداقل روزی یک نفر به دست اعضای خانواده‌اش به قتل می‌رسد و متاسفانه، این خشونت‌ها معمولاً به دلایل فرهنگی و سنتی برای دختران و زنان بیشتر رخ داده و به شکل گسترده‌ای در جامعه نادیده گرفته می‌شود.
