هشدار تکان‌دهنده دانشمندان آکسفورد: احتمال نابودی کامل بشر تا ۷۵ سال آینده!
تصویر آینده بشر تیره‌تر از همیشه ترسیم شده است؛ دانشمندان سرشناس هشدار داده‌اند که حیات انسان روی زمین ممکن است تا کمتر از یک قرن دیگر به پایان برسد.
گزارش‌های تازه دانشگاه آکسفورد نشان می‌دهد خطر نابودی بشر در دهه‌های پیش‌رو بسیار جدی‌تر از آن چیزی است که اغلب مردم تصور می‌کنند. توبی اُرد، آینده‌پژوه برجسته این دانشگاه، احتمال فروپاشی تمدن انسانی را در بازه ۷۵ سال آینده مشابه یک بازی «رولت روسی» دانسته و آن را یک به شش برآورد کرده است. او تاکید می‌کند که این تهدید ناشی از یک عامل منفرد نیست، بلکه مجموعه‌ای از بحران‌ها در کنار هم، همچون بمب هسته‌ای، بیماری‌های مهندسی‌شده و هوش مصنوعی کنترل‌نشده، می‌تواند زمین را در آستانه نابودی قرار دهد.
با این حال، دیدگاه برخی متخصصان حتی بدبینانه‌تر است. نیک باستروم، یکی از شناخته‌شده‌ترین متفکران در حوزه ریسک‌های وجودی، بر این باور است که احتمال انقراض کامل بشر در قرن جاری یک به چهار است. او بارها هشدار داده که فناوری‌های نوین اگر بدون نظارت و کنترل توسعه یابند، به همان سرعتی که رفاه و پیشرفت ایجاد کرده‌اند، می‌توانند نابودی به همراه بیاورند.
جرد دایموند، نویسنده مشهور و برنده جایزه پولیتزر نیز در پیش‌بینی‌های خود تاکید کرده است که احتمال بقای گونه انسانی بعد از سال ۲۰۵۰ تنها پنجاه‌پنجاه است. او عامل اصلی را نه فقط بلایای طبیعی یا فناوری‌های جدید، بلکه سوءمدیریت منابع و تخریب محیط‌زیست توسط انسان‌ها می‌داند.
تهدیدهای تکرارشونده و خطر فروپاشی تمدن‌ها
لوک کِمپ، پژوهشگر مرکز «مطالعات ریسک‌های وجودی» دانشگاه کمبریج، در کتاب تازه‌اش توضیح می‌دهد که «فروپاشی تمدن‌ها تصادفی نیست، بلکه یک الگوی تاریخی است که بارها در طول تاریخ تکرار شده است». او جوامع انسانی را به «جالوت» کتاب مقدس تشبیه می‌کند؛ قدرت‌هایی که شکست‌ناپذیر به نظر می‌رسیدند اما ناگهان فرو ریختند. به اعتقاد او، تمدن جهانی امروز نیز در معرض همین سرنوشت قرار دارد.
کِمپ می‌گوید هر جامعه‌ای پس از رسیدن به اوج، به‌دلیل زیاده‌خواهی و بی‌ثباتی ساختاری سقوط می‌کند. تمرکز منابع در دست اقلیت حاکم، فقر و نارضایتی عمومی، فساد و گسترش قلمرو بیش از توان واقعی، از نشانه‌های تکراری چنین فروپاشی‌هایی است. به باور او، این روند نهایتا با بحران‌های طبیعی یا انسانی به نقطه انفجار می‌رسد و جوامع از هم فرو می‌پاشند.
تهدیدهای چندگانه قرن ۲۱
بیش از ۱۰ هزار کلاهک هسته‌ای، تغییرات اقلیمی با سرعتی بی‌سابقه، ویروس‌های آزمایشگاهی و هوش مصنوعی مخرب، تنها بخشی از خطرهایی است که زمین امروز را احاطه کرده‌اند. در کنار آن‌ها، رویدادهای طبیعی مانند طوفان‌های خورشیدی نیز می‌توانند در یک لحظه سیستم‌های مالی، شبکه برق و ارتباطات جهانی را فلج کنند. دانشمندان احتمال وقوع چنین رویدادهایی را تا نیمه قرن جاری، برابر با پنجاه‌پنجاه اعلام کرده‌اند.
میلیاردرها و پناهگاه‌های لوکس
در حالی که بیشتر مردم عادی نسبت به این تهدیدها بی‌تفاوت‌اند، برخی از ثروتمندان جهان مانند پیتر تیل و سم آلتمن، سناریوهای دقیق برای روز فروپاشی آماده کرده‌اند. خرید زمین‌های وسیع در نیوزیلند، ساخت پناهگاه‌های زیرزمینی مجهز به باغ مصنوعی، تیم‌های امنیتی و حتی طراحی جزایر خصوصی، بخشی از این تلاش‌هاست. با این حال کارشناسان هشدار می‌دهند که همین ساختارهای اقتدارگرایانه می‌تواند پس از بحران، خود به عاملی برای بی‌ثباتی و تهدید صاحبانشان بدل شود.
بحران غذا و کشاورزی
یکی از جدی‌ترین پیامدهای فروپاشی جهانی، از کار افتادن زنجیره‌های تأمین غذاست. پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد تولید محصولات اساسی مانند گندم، برنج و ذرت در اقتصادهای بزرگ می‌تواند تا ۷۵ درصد کاهش یابد و قفسه‌های فروشگاه‌ها ظرف چند روز خالی شوند. در مقابل، برخی کشورهای فقیرتر به دلیل وابستگی کمتر به کشاورزی صنعتی ممکن است آسیب کمتری ببینند، هرچند همچنان گرسنگی و کمبود گسترده ادامه خواهد داشت.
راهکارهای خطرناک
برخی راه‌حل‌های فناورانه مانند تزریق ذرات بازتابنده نور خورشید به استراتوسفر نیز می‌تواند خود تهدیدهای تازه‌ای به همراه بیاورد. مطالعات نشان داده این اقدامات قادر است الگوهای بارش جهانی را به‌طور جدی برهم بزند و خشکسالی‌ها یا سیلاب‌های غیرقابل‌پیش‌بینی ایجاد کند. دانشمندان هشدار می‌دهند اگر این روش‌ها به هر دلیل متوقف شوند، دمای زمین در مدت کوتاهی جهشی مرگبار خواهد داشت.
