جانشین یحیی السنوار کیست؟ ؛ بررسی مهمترین گزینههای رهبری حماس
در میان فلسطینیها دو دیدگاه اصلی درباره جانشینی یحیی السنوار وجود دارد.
دیدگاه اول به انتخاب جانشین از میان فرماندهان نظامی داخل غزه معتقد است، زیرا این افراد نزدیکی بیشتری به نیروهای میدانی دارند و از وضعیت زندگی مردم آگاه هستند. آنها همچنین درک بهتری از شرایط جنگی و نیازهای فوری دارند. در مقابل، دیدگاه دوم بر این باور است که باید جانشین از میان چهرههای شاخه سیاسی حماس که در کشورهای دیگر مانند قطر و اردن زندگی میکنند، انتخاب شود. این گروه معتقد است که چنین انتخابی به حماس امکان میدهد تا ظرفیتهای بیشتری برای مذاکرات بینالمللی و پایان دادن به جنگ داشته باشد.
در این شرایط، تحلیلگران سیاسی بر این باورند که مرگ یا ترور یک رهبر نظامی در سازمانهایی مانند حماس، به معنای نابودی آن گروه نیست. برعکس، چنین اتفاقاتی معمولاً باعث تقویت بیشتر سازمانهای چریکی میشود و آنها را رادیکالتر و مقاومتر در برابر دشمنان میکند. بنابراین، تحلیلگران معتقدند که مرگ یحیی السنوار ممکن است به نفع اسرائیل نباشد و سوال اصلی این است که چه کسی جانشین او خواهد شد.
گزینههای محتمل جانشینی یحیی السنوار:
1. محمد سنوار
محمد، برادر یحیی السنوار، یکی از محتملترین گزینهها برای جانشینی او است. او نیز همانند برادرش در رأس شاخه نظامی حماس قرار داشته و تجربه طولانی در رهبری عملیاتهای نظامی علیه اسرائیل دارد. گزارشها حاکی از آن است که محمد شخصیتی رادیکالتر از یحیی دارد و مقامات آمریکایی نگرانیهایی در مورد تأثیرات رهبری او بر مذاکرات صلح دارند. او از چندین تلاش برای ترور توسط اسرائیل جان سالم به در برده و در عملیاتهای نظامی اخیر نقش کلیدی داشته است.
2. خالد مشعل
خالد مشعل یکی از بنیانگذاران حماس است که در سال ۱۹۹۷ از سوی اسرائیل به ترور محکوم شد، اما جان سالم به در برد. وی از آن زمان در قطر زندگی میکند و هنوز به عنوان یک چهره کلیدی در حماس شناخته میشود. اگرچه مشعل به حاشیه رانده شده، اما تجربیات او در عرصه سیاست و دیپلماسی همچنان میتواند برای حماس در مواقع بحرانی مفید باشد.
3. محمود الزهار
محمود الزهار، یکی از بنیانگذاران حماس و از چهرههای کلیدی این گروه است. او در شکلدهی به ایدئولوژی حماس و تقویت مقاومت نظامی علیه اسرائیل نقش مهمی ایفا کرده است. الزهار که سابقه مسئولیتهای مهم در دولت حماس را دارد، یکی از گزینههای جدی برای رهبری این گروه محسوب میشود.
4. موسی ابومرزوق
موسی ابومرزوق از اعضای ارشد دفتر سیاسی حماس است که به خاطر فعالیتهایش در عرصه سازمانی و مالی حماس شناخته میشود. او در سالهای گذشته در تبعید به سر برده است و تجربیات سیاسی و دیپلماتیک زیادی دارد که میتواند او را به یک گزینه مناسب برای رهبری سیاسی حماس تبدیل کند.
5. خلیل الحیه
خلیل الحیه که اکنون در قطر زندگی میکند، از چهرههای مهم حماس است و به عنوان معاون یحیی السنوار شناخته میشود. او در گذشته از سوءقصدهای اسرائیل جان سالم به در برده و با سابقهای طولانی در مسئولیتهای حماس، میتواند نقش مهمی در جانشینی السنوار ایفا کند.
نتیجهگیری:
تحلیلگران سیاسی بر این باورند که شکست اسرائیل در از بین بردن حماس به عنوان یک نیروی نظامی و سیاسی همچنان ادامه دارد. بنابراین، به رغم تکرار ادعاهای نتانیاهو مبنی بر ادامه جنگ بعد از یحیی السنوار، حماس احتمالاً فردی را به عنوان جانشین انتخاب خواهد کرد که بتواند همچنان موضع تقابل نظامی خود با اسرائیل را حفظ کند. این گزینه به احتمال زیاد از درون غزه خواهد بود.