پزشکیان هشدار داد: اتصال کامل اینترنت هنوز تحقق نیافته و آمار کاربران کافی نیست
رئیسجمهور در مراسم افتتاح پروژههای حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات با تأکید بر اهمیت دادهمحوری در مدیریت کشور، به ضعف زیرساختهای ارتباطی و اطلاعاتی اشاره کرد و گفت که آمار افراد متصل به اینترنت هنوز به حد مطلوب نرسیده است.

مسعود پزشکیان، رئیسجمهور، پیش از ظهر شنبه ۲۷ اردیبهشت، در مراسمی همزمان با روز جهانی ارتباطات، ضمن تقدیر از تلاشهای فعالان حوزه فناوری اطلاعات، به اهمیت دادهها در اداره کشور اشاره و اظهار داشت: اداره کشور بدون دسترسی به اطلاعات دقیق و بهموقع، منجر به سردرگمی و تصمیمگیری نادرست میشود. وی افزود: «کشور، سازمان یا حتی یک خانواده اگر بدون داده و اطلاعات کافی هدایت شود، به بیراهه خواهد رفت و مدیران نمیتوانند آینده را بسازند.»
بر اساس گزارش پایگاه اطلاعرسانی ریاستجمهوری، رئیسجمهور تأکید کرد که دسترسی به دادههای دقیق و قابل اعتماد در زمینههایی همچون اقتصاد، صنعت، تجارت و کشاورزی برای اتخاذ تصمیمات مؤثر ضروری است و نبود چنین اطلاعاتی موجب عقبماندگی و ضعف مدیریتی در رقابتهای جهانی خواهد شد.
پزشکیان به سابقه پیگیری موضوع دادهمحوری از دوران نمایندگی در مجلس اشاره کرد و گفت: «از همان زمان در پی طراحی سیستمی بودیم که بر پایه دادههای دقیق، امکان مدیریت و سیاستگذاری صحیح فراهم شود.» او همچنین به پیامدهای ضعف زیرساختهای اطلاعاتی پرداخت و اظهار داشت: «بخشی از رانت، رشوه، قاچاق و زمینخواری ناشی از نبود دادههای قابل رصد است؛ وقتی مشخص نباشد چه کسی، کجا و چه کاری انجام میدهد، زمینه انحراف فراهم میشود.»
رئیسجمهور مثالهایی از مشکلات ناشی از فقدان داده دقیق زد و بیان کرد: «مواردی دیده شده که فردی ساختمان میسازد و آن را به چندین نفر میفروشد یا پروژههایی با میلیاردها تومان هزینه بهظاهر ناپدید شدهاند که ناشی از نبود امکان نظارت و رصد اطلاعاتی است.»
او با اشاره به مشکلات زمینخواری و کوهخواری، تأکید کرد که ثبت دقیق مالکیتها و املاک که باید بر اساس قانونی مصوب سالهای ۱۳۷۶ و ۱۳۷۷ صورت میگرفت، همچنان اجرایی نشده و این تأخیر باعث بروز مشکلات گستردهای شده است.
پزشکیان همچنین به فعالیتهایی اشاره کرد که توسط مدیران وزارت ارتباطات مانند دکتر جهانگرد دنبال میشود، اما اجرای سامانههای ثبت دقیق املاک به تأخیر افتاده است. به گفته او، اگر این سامانهها راهاندازی میشدند، امکان تعرض به منابع طبیعی کاهش یافته و مدیران میتوانستند مالکیتها را به صورت لحظهای مشاهده کنند.
وی ضعف ثبت و رصد دقیق پروژهها و املاک را عامل باز شدن دروازههای سوءاستفاده دانست و افزود: «گاهی نهادها پروژهای را ثبت میکنند بدون آنکه صاحب، مالک یا محل دقیق آن در سیستم مرکزی مشخص باشد. این ضعف نهایتاً به ضرر همه تمام میشود.»
رئیسجمهور به ضرورت استانداردسازی دادهها در نظام مدیریتی اشاره کرد و گفت: «امروزه هیچ دادهای گم نمیشود اما اگر در اختیار ذینفعان واقعی قرار نگیرد، بیفایده خواهد بود. هر حوزه باید به زبان و منطق تخصصی خود مدیریت شود.»
او با بیان نمونهای از حوزه سلامت توضیح داد که در پزشکی، جمعآوری دادهها بر اساس استانداردهای مشخص و جهانی انجام میشود تا امکان ارزیابی و درمان درست فراهم شود. پزشکیان ادامه داد: «استانداردهای بینالمللی باید در همه حوزهها رعایت شود تا کارکرد سیستمها بهینه شود.»
رئیسجمهور درباره ناهماهنگی سامانههای نرمافزاری در وزارت بهداشت و درمان گفت: «تاکنون نرمافزارهای متعددی نوشته شده اما به دلیل فقدان زبان مشترک، این سامانهها قادر به ارتباط با هم نیستند. این پراکندگی مانع بهرهبرداری کامل از اطلاعات است.»
وی بر ضرورت تدوین استانداردهای پایه توسط انجمنها و نهادهای تخصصی تأکید کرد و گفت: «هر نهادی که نرمافزار تولید میکند، باید بر اساس این استانداردها عمل کند تا سیستمها قابلیت اتصال و همکاری داشته باشند.»
پزشکیان این ناهماهنگی را یکی از اصلیترین موانع تحقق دولت هوشمند دانست و افزود: «اصلاح این وضعیت به همفکری و اراده قوی در سطح ملی نیاز دارد.»
رئیسجمهور با اشاره به اهمیت فناوریهای نوین، به ویژه هوش مصنوعی، در بهبود نظام سلامت کشور اشاره کرد و بیان داشت: «ظرفیتهای زیادی برای استفاده از ابزارهای هوشمند در حوزه بهداشت و درمان وجود دارد که باید برای ارتقای کیفیت خدمات به کار گرفته شود.»
او درباره تجربه مدیریت خود در وزارت بهداشت و ریاست دانشگاه علوم پزشکی تبریز گفت: «هدف ما ایجاد شبکه یکپارچه پزشک خانواده بود که بر اساس دادههای دقیق جمعیت و اطلاعات سلامت، خدمات به صورت هدفمند ارائه شود.»
پزشکیان افزود: «مدیران باید بدانند هر فرد کجا زندگی میکند و چه مشکلی دارد، این آگاهی شرط لازم برای خدمات مؤثر است، حتی در شرایط بحران مانند زلزله.»
رئیسجمهور همچنین بر اهمیت تأمین زیرساختهای ارتباطی در مناطق محروم تأکید کرد و یادآور شد: «وقتی برای راهاندازی اینترنت در روستاها تلاش میکردیم، مشخص شد که بسیاری از روستاها هنوز به اینترنت دسترسی ندارند. این موضوع باید با دادههای دقیق مشخص شود.»
او درباره اقدامات انجامشده گفت: «برای برخی مناطق، حتی پیگیری اخذ مجوز استفاده از ماهواره در دستور کار بود تا ارتباط اولیه برقرار شود و دادههای سلامت جمعآوری شود.»
پزشکیان در پایان تأکید کرد که پوشش کامل ارتباطی باید بدون تبعیض به همه اقشار جامعه خدمات ارائه دهد و به نقل از یک شاعر گفت: «باران که شدی، پیالهها را نشمار.»
وی همچنین به ضرورت تعریف ساختارهای مشخص برای خدمات سلامت اولیه، ثانویه و ثالث پرداخت و با اشاره به نظامهای تشخیصی مانند DRG، تأکید کرد که نبود تشخیص صحیح منجر به اتلاف منابع و زمان در درمان بیماران میشود.
رئیسجمهور افزود: «استانداردسازی مدیریت بحران و نظام سلامت، یک ضرورت عملی و نه صرفاً تئوریک است. اگر روش درست ارائه خدمت را ندانیم، منابع کشور هدر خواهد رفت.»
او با اشاره به بازدید از مرکز شناسایی بحران در چین، توضیح داد که در اتاقی به نام «شاکروم» تمام دادههای مربوط به شیوع بیماری به صورت زنده رصد و تصمیمگیری دقیق انجام میشود، نمونهای که میتواند الگویی برای کشور باشد.