سفر محرمانه عراقچی به پاریس؛ آیا کانال جدید دیپلماتیک باز می‌شود؟
یک سفر کوتاه و ناگهانی که نگاه‌ها را به پایتخت فرانسه دوخت؛ عراقچی، معاون وزیر امور خارجه ایران، به پاریس رفت و گمانه‌زنی‌ها درباره ایجاد مسیری تازه در روابط دیپلماتیک ایران و غرب شدت گرفت.
سفر ناگهانی معاون وزیر امور خارجه ایران به فرانسه، طی ساعات گذشته توجه رسانه‌ها و تحلیلگران را به خود جلب کرده است. روزنامه لبنانی الاخبار ادعا کرده است که ترامپ موضوع مذاکرات ایران و آمریکا را به ولیعهد عربستان سپرده و حضور عراقچی در پاریس با توجه به همین شرایط و درخواست سعودی‌ها انجام شده است. هرچند برخی منابع این گزارش را «خبرسازی» می‌دانند، اما واقعیت این است که سفر عراقچی به پاریس به خودی خود اهمیت بالایی دارد.
این نخستین سفر عراقچی به یکی از پایتخت‌های کشورهای عضو تروئیکای اروپایی از زمان برعهده گرفتن مسئولیت وزارت امور خارجه است و بنا بر اعلام وزارت خارجه، با دعوت رسمی همتای فرانسوی او، ژان نوئل بارو، انجام شده است.
وضعیت روابط ایران با کشورهای اروپایی قدرتمند در حال حاضر از سوی تحلیلگران وخیم ارزیابی می‌شود. این تیره شدن روابط تنها به موضوع هسته‌ای و تلاش تروئیکا برای بازگرداندن تحریم‌ها محدود نمی‌شود، بلکه شامل مسائل دیگری از جمله سیاست ایران در جنگ اوکراین، موضع اروپا در ناآرامی‌های داخلی ایران در سال ۱۴۰۱ و نقش کشورهای اروپایی در درگیری‌های ۱۲ روزه نیز هست.
هفته گذشته، تروئیکا با حمایت آمریکا، قطعنامه‌ای ضدایرانی در نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تصویب کرد و زمزمه‌هایی از احتمال ارجاع دوباره پرونده ایران به شورای امنیت شنیده می‌شود. کمی پس از این رویداد و درخواست مدیرکل آژانس برای دسترسی به سایت‌های محل مناقشه، مصاحبه‌ای تفصیلی از سیدعباس عراقچی منتشر شد که در آن اعلام کرد ایران با آژانس در خصوص سایت‌های بمباران‌شده همکاری نمی‌کند. کارشناسان می‌گویند این موضع می‌تواند شرایط ایران و آژانس را بحرانی‌تر کند، اما ایران امیدوار است با وتوی چین و روسیه، قطعنامه جدیدی علیه کشور صادر نشود.
سفر عراقچی به پاریس در شرایطی انجام می‌شود که طی دو ماه گذشته هیچ خبری از تماس مستقیم او با همتایان اروپایی یا مسئول سیاست خارجی و امنیتی اتحادیه اروپا منتشر نشده بود. وزارت امور خارجه اعلام کرده است که عراقچی پس از حضور در نشست سالانه کنوانسیون منع سلاح‌های شیمیایی در هلند، از لاهه عازم پاریس خواهد شد. هنوز دستورکار مشخص این سفر اعلام نشده است، اما پیش از این، عراقچی و سایر مقامات وزارت خارجه تاکید کرده بودند که اروپایی‌ها با فعال کردن اسنپ‌بک و تلاش برای بازگرداندن تحریم‌ها، خود را از مذاکرات هسته‌ای کنار کشیده‌اند. عراقچی در مصاحبه‌ای گفت: «اروپایی‌ها خود را از مذاکرات هسته‌ای ایران حذف کردند اما در موضوع اوکراین، همراهی ما با روسیه یک موضوع جدی برای اروپاست و ما آمادگی داریم درباره آن گفتگو کنیم.»
فرانسوی‌ها طی ۲۲ سال گذشته همواره یکی از سخت‌گیرترین بازیگران مذاکرات هسته‌ای ایران بوده‌اند و حالا باید دید در پاریس چه اتفاقاتی رخ خواهد داد.
نگاهی به ادعای الاخبار لبنان:
روزنامه الاخبار به نقل از منابع غربی نوشته است که ترامپ اختیار مدیریت گفت‌وگوی ایران و آمریکا را به محمد بن سلمان داده و ولیعهد عربستان پس از سفر به واشنگتن، با مقامات ایرانی تماس گرفته و برگزاری نشست فوری در سطح بالا در پاریس طی ۲۴ ساعت آینده را هماهنگ کرده است. منابع الاخبار تاکید کرده‌اند که بن سلمان این اقدام را برای تضمین ثبات در خاورمیانه ضروری می‌داند و نگران است که کابینه نتانیاهو تلاش‌ها برای توافق را مختل کند.
با این حال، مشخص نیست آیا این اقدام عربستان می‌تواند واقعاً کانالی جدید و اثرگذار در مسیر دیپلماتیک ایران و آمریکا ایجاد کند یا نه. پرسش‌های زیادی درباره اعتبار میانجیگری عربستان و دلیل انتخاب پاریس به جای ریاض مطرح است. دستگاه دیپلماسی ایران در ماه‌های گذشته بارها تاکید کرده که مشکل اصلی با آمریکا، نبود میانجی نیست بلکه نگاه آمریکایی‌ها به موضوع است. حتی اگر این کانال‌ها واقعی باشند، مشخص نیست چه خروجی و دستاورد عملی خواهند داشت.
