از شارل‌دوگل تا مهرآباد؛ سرنوشت پر رمز و راز ۵ مسافر یک پرواز تاریخی
پروازی که از نوفل‌لوشاتو به تهران رسید، همچنان داستان‌های ناگفته‌ای دارد. پرواز ایرفرانس که از فرودگاه شارل‌دوگل پاریس برخاست، حوالی ساعت ۹:۱۵ صبح در آسمان تهران دیده شد و لحظاتی بعد در فرودگاه مهرآباد به زمین نشست. اما سرنوشت ۵ مسافر این پرواز، ماجرایی متفاوت و غیرمنتظره را رقم زد.
صادق قطب‌زاده، عباس امیر انتظام و تعدادی دیگر از اعضای جبهه ملی پرواز چارتر هواپیمایی ایرفرانس را از پاریس به تهران کرایه کردند. بنا بر ادعای ابراهیم یزدی کرایه هواپیما ۶۰ هزار دلار بود، اما برخی کرایه آن را ۱۷۵ هزار دلار ذکر کرده‌اند.
سرنوشت متفاوت شاید مناسب‌ترین عبارت برای مسافران این پرواز باشد. چون بسیاری از آنهایی که در این پرواز طی سال‌های بعد مسیر‌های متفاوتی را طی کردند. بعضی از آنها هنوز هم شناخته‌شده هستند و تقریباً هر سال به همین مناسبت مورد توجه قرار می‌گیرند. در این گزارش نگاهی دیگر به این سرنوشت‌ها بیاندازیم.
تقی ابتکار
تقی ابتکار، استاد دانشگاه تهران بود. سیاستمداری که فعالیت‌های خود را از دوران ملی شدن صنعت نفت آغاز کرد و بعد از انقلاب رئیس سازمان محیط زیست شد. دخترش معصومه ابتکار بیشتر به‌خاطر نقش خود در تصرف سفارت آمریکا در ۱۳ آبان ۱۳۵۸ و ۸ سال ریاست سازمان حفاظت محیط زیست ایران در دوران ریاست جمهوری محمد خاتمی و ریاست مجدد وی بر این سازمان در دوران ریاست جمهوری حسن روحانی معروف است.
حسن لاهوتی
حسن لاهوتی نیز یکی از سرنوشت‌های عجیب این فهرست را دارد. او از چهره‌های نزدیک به امام محسوب می‌شد. لاهوتی پیش از انقلاب با مجاهدین ارتباط داشت و بعد از انقلاب و به دنبال وقایع سال‌های ابتدایی انقلاب با حزب جمهوری به مشکل خورد و مخالف عزل بنی‌صدر بود. روایت‌های متعددی از اقدامات و سرنوشت لاهوتی وجود دارد که می‌توان گفت هیچ کدام بی‌طرفانه نیست. لاهوتی ۷ آبان ۱۳۶۰ در زندان اوین درگذشت.
رسول صدرعاملی
رسول صدرعاملی شاید در این سال‌ها به عنوان تهیه‌کننده و کارگردان شاخص سینمای ایران شناخته شود، اما پیش از هر چیز، او خبرنگار روزنامه اطلاعات در این پرواز بود. صدرعاملی سال ۵۷ در آلمان غربی درس می‌خواند. او از سوی روزنامه اطلاعات به فرانسه رفت و عنوان راوی پرواز نوفل لوشاتو به تهران را بر عهده داشت. او هم‌اکنون به عنوان یکی از چهره‌های مهم و قدیمی در سینمای ایران شناخته می‌شود.
شاهرخ حاتمی
بخشی از مشهورترین عکس‌های تهیه‌شده از امام در این پرواز و ورود ایشان به ایران، توسط شاهرخ حاتمی گرفته شده است. حاتمی در آن زمان به عنوان عکاس مجله پاری‌ماچ به نوفل‌لوشاتو رفت و از امام عکاسی کرد. سپس با پرواز ایرفرانس به ایران آمد. حاتمی بار دیگر به فرانسه بازگشت و کار خود را ادامه داد. او که پیش از آن بیشتر عکاس خبری بود، به سمت عکاسی سینما، پرتره و فشن رفت. او سال ۱۳۹۶ درگذشت.
محسن سازگارا
محسن سازگارا یکی دیگر از مسافران این پرواز است. او پس از انقلاب مسئولیت‌های مختلف نظامی و دولتی را بر عهده گرفت. در نهایت نیز به یکی از روزنامه‌نگاران و فعالان سیاسی اصلاح‌طلب تبدیل شد. سازگارا اوایل دهه هشتاد به آمریکا مهاجرت کرد و همچنان در آن کشور زندگی و فعالیت می‌کند.
