پزشکیان: مشکلاتی که ما با آنها مواجه هستیم، مشکل حاد و دشواری نیست که نتوان برای آنها راه‌حل یافت
در آیین اختتامیه جشنواره‌های بین‌المللی خوارزمی، مسعود پزشکیان بر نقش دانشگاهیان در حل مشکلات کشور تأکید کرد و گفت که مسیر پیشرفت از دغدغه‌مندی و تفکر مسئله‌محور می‌گذرد. رئیس‌جمهور با اشاره به اهمیت تغییر نگرش در مدیریت و پژوهش، دانشگاه‌های نسل جدید را الگویی برای تحول علمی و اقتصادی کشور دانست و وعده حمایت از نخبگان را مطرح کرد.
مسعود پزشکیان پیش از ظهر امروز یکشنبه در آیین اختتامیه سی و هشتمین جشنواره بین‌المللی خوارزمی و بیست و ششمین جشنواره جوان خوارزمی با گرامیداشت یاد شهید سید حسن نصرالله و همراهانشان که توسط رژیم نسل‌کش صهیونیستی به شهادت رسیدند، از حضور در جمع نخبگان و برگزیدگان دانشگاهی کشور ابراز خرسندی کرد و اظهار داشت: خوشحالم که هر قدر هم کم، اما توانسته‌ایم از شما تجلیل و تقدیر کنیم.
رئیس جمهور با بیان اینکه اگر قرار است مشکلات کشور حل شود، کسانی قادر به این کار هستند که درد دارند و می‌دانند، می‌فهمند و اراده حل مسئله دارند، افزود: انسان‌ها بسته به میزان درد و دغدغه‌مندی که دارند به دنبال یافتن راه‌حل مشکلات می‌روند. امروز بشر به دنبال یافتن راه‌های رفتن به خارج از منظومه شمسی است، لذا مشکلاتی که ما با آنها مواجه هستیم که مشکل حاد و دشواری نیست که نتوان برای آنها راه‌حل یافت.
پزشکیان تصریح کرد: کافی است باور کنیم که می‌توانیم که مقدمه آن دغدغه‌مندی و درد مشکل را داشتن است، اگر دغدغه داشته باشیم می‌نشینیم و برای حل مشکل چاره‌اندیشی می‌کنیم و این شما هستید که توانمندی یافتن راهکارها را دارید. ما باید به دنبال رسیدن به دانشگاهی باشیم که دانشجویان را دغدغه‌مند نسبت به مشکلات جامعه پرورش دهد. امروز دانشگاه‌های جهان عمدتا دانشگاه‌های نسل ۳ و ۴ هستند که جامعه‌محور بوده و دانشجویان را به گونه‌ای تربیت می‌کنند که توانایی حل مسئله داشته باشند.
رئیس جمهور اضافه کرد: امروز دیگر دانشگاه‌ها صرفا یک محیط علمی و تحقیقاتی نیستند و حتی در حال نیل کردن به دانشگاه‌های نسل پنجم هستند که در آنها دیگر چیزی به اسم یک رشته و موضوع خاص وجود ندارد و موضوع محور است که هر موضوع مجموعه‌ای از رشته‌ها را در بر می‌گیرد که کنار هم برای حل مسئله همفکری و هم‌افزایی می‌کنند. به عنوان مثال امروز در پزشکی نوین، علم پزشکی در کنار دانش رشته‌های فیزیک، شیمی، مکانیک، الکترونیک و دیگر رشته‌ها است که انسان‌ها را درمان می‌کند.
دکتر پزشکیان گفت: بشر امروز به دنبال ممکن کردن بسیاری از اموری است که تا همین چند سال قبل غیرممکن تصور می‌شدند، به عنوان مثال دانش پزشکی امروز به دنبال درمان نابینایی، ناشنوایی و انسان‌های ناتوان از حرکت است و در خیلی از عرصه‌ها دستاوردهای خوبی هم دارد. این جایگاهی است که بشر می‌تواند به آن دست یابد و ما نیز با تکیه بر جوانان نخبه، اساتید و دانشگاهیان‌مان می‌توانیم به آن رسیده و مشکلات کشور را حل کنیم؛ تنها شرط آن این است که دانشگاه ما جامعه‌محور و مشکل‌محور باشد.
رئیس جمهور با طرح این سوال که اگر دانشگاه ما مشکل‌محور باشد، چگونه ممکن است با انبوه نخبگان دانشگاهی نتوانیم راه‌حل مشکلات خود را پیدا کنیم، خاطرنشان کرد: اصلا تصور اینکه با تکیه بر دانشگاه مسئله‌محور نتوانیم مشکلات را رفع کنیم، غیرممکن است. من زمانی که در این جایگاه نبودم، خیلی وقت‌ها به این فکر می‌کردم که اگر قدرت داشتم، به دانشگاه‌ها اختیار می‌دادم تا بیایند و مشکلات اقتصادی، کشاورزی و صنعتی را حل کنند.
دکتر پزشکیان در ادامه اظهار داشت: من زمانی که محصل بودم، خیلی اهل درس خواندن نبودم، چرا که درد و دغدغه‌ای نداشتم، اما زمانی که به سربازی رفتم، وضعیتی برایم پیش آمد که دغدغه پیدا کردم و بعد از آن برای فردی مثل من که حتی خواندن ۱۰ صفحه کتاب سخت و دشوار بود، درس خواندن آسان شد و با خودم می‌گفتم مگر می‌شود به نمره کمتر از ۲۰ هم فکر کرد. وقتی نگاه شما به قله و بهترین بودن باشد، به دامنه هم که برسید، قدرتمند و توانمند خواهید بود.
رئیس جمهور افزود: این درد و دغدغه داشتن است که به انسان قدرت و اراده می‌بخشد؛ درد که باشد حرکت ایجاد می‌کند و دیگر خوابیدن، بازیگوشی کردن و بیهوده گشتن بی‌معنی خواهد شد و فقط رسیدن به هدف در نظر انسان ارزش خواهد داشت. آن وقت است که همه اعضای بدن در استخدام مسیر رسیدن به هدف خواهند بود و با انسان برای محقق کردن اهداف همراهی خواهند کرد. لذا باید روند کلی جامعه و دانشگاه‌ها را دگرگون کنیم تا افراد دغدغه‌مند باشد.
رئیس جمهور اهمیت نگرش متفاوت برای حل مشکلات را مورد تاکید قرار داد و اظهار داشت: وقتی با برخی مدیران صحبت می‌کنیم متوجه می‌شویم که آنها در یک نوع فکر و رفتار متوقف شده‌اند و ذهن و فکر و برنامه‌شان در همان قالب است و نمی‌توانند از قالب‌شان در بیایند و جور دیگری فکر و برنامه‌ریزی کنند. باید راهبردی طراحی کنیم تا از قالب‌ها و چارچوب‌های فکری قدیمی‌مان خارج شویم تا راه‌حل‌های مشکلات خود را نشان دهند.
دکتر پزشکیان با بیان اینکه چطور است که بشر امروز به فکر زندگی در مریخ است، اما ما در کشور مشکل تامین گاز و آب و برق داریم، تصریح کرد: علت این مسئله آن است که ما در یک قالب مانده‌ایم که انتهای آن بن‌بست است، لذا باید طور دیگری فکر کنیم تا مشکلات حل شوند. دانشگاهیان می‌توانند این کار را انجام دهند، آنها به دنبال راه‌های جدید هستند و خارج از روزمرگی‌ها فکر و برنامه‌ریزی می‌کنند.
رئیس جمهور بر عزم دولت برای کمک همه‌جانبه به دانشگاهیان خبر داد و خاطرنشان کرد: به شما قول می‌دهم هر کاری از دست ما بر بیاید برای آماده کردن بستر فعالیت شما انجام دهیم. هر کاری از نظر مقررات و تامین منابع و امکانات لازم باشد، در حد مقدورات با شما همراهی می‌کنیم تا جامعه به سوی حل مشکلات جلو برود.
پزشکیان «پراکندگی در ساختار آموزشی و تحقیقاتی کشور» را یک مشکل دانست و اظهار داشت: در دانشگاهی که در شهر ما بود، زیاد می‌دیدم که ابزارهایی هست که هفته‌ای یا روزی یک یا دو بار مورد استفاده قرار می‌گرفت، در حالی که برای استفاده مکرر در روز ساخته شده بود. این نوع استفاده هدر دادن منابع است و باید از این نظر عملکردها و رفتارهایمان را اصلاح کنیم، یا می‌بینیم کارشناس در جایی قرار دارد و ابزارهایش در جای دیگر؛ این‌گونه هیچ‌گاه به جایی نمی‌رسیم، باید تلاش کنیم این مشکلات را حل کنیم.
رئیس جمهور با انتقاد از عدم بهره‌گیری از تحقیقات دانشگاهی تصریح کرد: زمانی من به عنوان وزیر به نشستی در مکزیک دعوت شده بودم، آنجا اعلام شد که بر اساس آمارهای جهانی ۹۰ درصد تحقیقات در مراکز دانشگاهی خاک می‌خورد و مورد استفاده مجریان قرار نمی‌گیرد. به نظر من این آمار در ایران بدتر هم هست. وقتی تحقیقی انجام می‌شود باید از آن استفاده کرد، در این صورت هم آن محقق انگیزه بیشتری می‌یابد و هم می‌توان مشکلات را با آن تحقیقات حل کرد.
پزشکیان با بیان اینکه «امیدوارم با برنامه‌ریزی درست و با نگاه به مشکلات جامعه، بر وضعیتی که در حال حاضر در کشور با آن مواجهیم، غلبه کنیم»، تصریح کرد: من مطمئنم آینده را فکر ما و شما خواهد ساخت. ما می‌توانیم دست به دست هم دهیم و با برنامه‌ریزی آینده‌ای زیبا رقم بزنیم. اگر مدیری یا فردی امید به حل مشکلات ندارد، نمی‌توان با او به جایی رسید. مدیران ما علاوه بر اینکه باید به حل مشکلات باور داشته باشند، باید به فکر رسیدن به برتری در همه زمینه‌ها نسبت به رقبا باشند. دولت برای رسیدن به این هدف حاضر است دانشجویان و دانشگاهیان را به دوره‌های لازم تخصصی اعزام کند.
رئیس جمهور در پایان با تاکید بر لزوم بهره‌گیری از نخبگان و دانشگاهیان برای حل مشکلات کشور اظهار کرد: شما دانشگاهیان یاور جامعه و مایه افتخار مملکت هستید و می‌توانید و می‌توانیم جامعه را بهتر از اینکه هست بسازیم؛ ما قادریم که شرایط را به نفع ایران و کشورمان تغییر دهیم.
دکتر پزشکیان همچنین در این مراسم از ۹ برگزیده سی و هشتمین جشنواره بین‌المللی خوارزمی و ۹ برگزیده بیست و ششمین جشنواره جوان خوارزمی با اهدای لوح تقدیر کرد.
برگزیدگان در ۴ بخش پژوهش‌های بنیادی و طرح‌های توسعه‌ای، نوآوری و کاربردی از میان ۵۰۰ طرح ارائه شده، برگزیده شده بودند.
