اسطوره رماننویسی آمریکای لاتین در ۸۹ سالگی درگذشت
ماریو بارگاس یوسا، نویسنده سرشناس اهل پرو و یکی از چهرههای ماندگار ادبیات قرن بیستم، چشم از جهان فرو بست.

ماریو بارگاس یوسا، نویسنده پرآوازه پرویی و از برجستهترین نویسندگان اسپانیاییزبان، روز یکشنبه در سن ۸۹ سالگی درگذشت. درگذشت این نویسنده نوبلیست درست در زمانی رخ داد که نسلهای جوان نیز همچنان با آثار تأثیرگذارش آشنا میشدند.
شهرت جهانی بارگاس یوسا در دهههای گذشته با رمان مشهور زندگی سگی آغاز شد؛ اثری که در آن، خاطرات تلخ دوران تحصیل او در یک مدرسه نظامی بازتاب یافته و یکی از مهمترین آثار زندگینامهای در ادبیات آمریکای لاتین به شمار میرود. این کتاب آغازی بر حضور پررنگ او در جنبش «بوم» در ادبیات این قاره بود.
بارگاس یوسا که پس از حدود بیست سال حضور مداوم در فهرست نامزدهای نوبل ادبیات، سرانجام در سال ۲۰۱۰ موفق به دریافت این جایزه معتبر شد، در طول عمر خود آثار بسیاری نوشت که به زبانهای گوناگون از جمله فارسی نیز ترجمه شدهاند. آثاری چون گفتوگو در کاتدرال، خانه سبز، زن وسطی، سالهای سگی و خاله خولیا و نویسنده همگی بازتابی از نبوغ داستاننویسی او هستند.
پسر او، آلوارو بارگاس یوسا، با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی ایکس، خبر درگذشت پدرش را تایید کرد و نوشت: «او در آرامش و در کنار خانوادهاش از دنیا رفت.»
اگرچه ماریو بارگاس یوسا در ابتدا گرایشی چپگرایانه داشت و از انقلاب کوبا حمایت میکرد، اما با گذشت زمان به یکی از منتقدان جدی جریانهای چپ آمریکای لاتین و رهبران آنها تبدیل شد. خود او بارها تأکید کرده بود که با آنچه «دیکتاتوری» در کشورهای این منطقه مینامد، مخالف است.
جنبش «بوم» که در دهههای ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ میلادی آغاز شد، توانست توجه جهانیان را به ادبیات آمریکای لاتین جلب کند. نویسندگانی چون گابریل گارسیا مارکز، کارلوس فوئنتس و خولیو کورتاسار در کنار بارگاس یوسا نسل طلایی این موج را شکل دادند. اما سبک ادبی بارگاس یوسا تفاوتهایی جدی با سایر چهرههای این جنبش داشت.
در حالیکه بسیاری از نویسندگان بوم، از جمله مارکز، به سبک رئالیسم جادویی گرایش داشتند، یوسا از ترکیب واقعیت با عناصر خیالی خودداری میکرد. او تخیل را بخشی از روایت میدانست، اما همواره بر پایه واقعیت استوارش میساخت. خودش گفته بود که در خلق داستانهایش از شخصیتهای واقعی الهام میگیرد و آثارش آمیزهای از قدرت روایتگری و دقت یک زندگینامهنویس هستند.
یوسا با پشتوانهای از آثار تحسینبرانگیز، در کنار گابریل گارسیا مارکز و کارلوس فوئنتس به عنوان یکی از سه چهره مهم و اثرگذار در رماننویسی معاصر آمریکای لاتین شناخته میشود. آثار او همچنان جزو منابع اصلی مطالعات ادبی در سراسر جهان هستند و جایگاه او در تاریخ ادبیات تثبیتشده است.
درگذشت ماریو بارگاس یوسا، پایانی بر زندگی یکی از برجستهترین رماننویسان قرن، اما آغازی دوباره برای توجه به آثار ماندگار و میراث فکری اوست.