پشت‌پرده لغو کنسرت‌ها چیست؟
در روزهایی که موسیقی به یکی از اصلی‌ترین اشکال تفریح و آرامش شهروندان تبدیل شده، لغو پیاپی کنسرت‌ها در شهرهای مختلف کشور، پرسش‌هایی جدی را درباره مرز اختیارات نهادهای مختلف وجود آورده است.
طی هفته‌های گذشته، انتشار چندین گزارش و پست در فضای مجازی از سوی خوانندگان و گروه‌های موسیقی، دوباره بحث لغو کنسرت‌ها را به تیتر اول رسانه‌ها تبدیل کرده است. به‌رغم صدور مجوز رسمی از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، برخی اجراها در شهرهای مختلف با مانع‌تراشی نهادهای محلی مواجه شده‌اند. این در حالی است که وزیر ارشاد پیش‌تر تأکید کرده بود تنها مرجع صلاحیت‌دار برای صدور و نظارت بر مجوزهای موسیقی، این وزارتخانه است و هیچ نهادی در استان‌ها حق لغو یا دخالت سلیقه‌ای ندارد.
لغوهای سریالی؛ از خوزستان تا اصفهان
ماجرا زمانی اوج گرفت که عرفان طهماسبی در شبکه‌های اجتماعی اعلام کرد که علیرغم تلاش‌های مکرر، برای برگزاری یک کنسرت رایگان چند هزار نفره در استان خوزستان موفق به اخذ مجوز همکاری از نهادهای مسئول نشده است. او نوشت:
«ما برای برگزاری یک اجرای چند هزار نفره رایگان آماده‌ایم. علاقه‌ای هم به نامه‌های سرگشاده ندارم؛ اما متاسفانه بی مهری‌ها ناچارم کرده. همکاری کنید تا دل مردم شاد شود.»
لغو کنسرت در این استان، سابقه‌ای چندساله دارد. در سال ۱۴۰۱، کنسرت سیروان خسروی با وجود صدور مجوز لغو شد. در جریان این رویداد، گروهی با استفاده از خودرو، مسیر ورود مخاطبان به سالن را بستند. پس از آن، کنسرت‌های متعدد دیگری نیز در این استان لغو یا با محدودیت مواجه شدند.
حاشیه‌هایی که تمام نمی‌شوند
در هفته‌های اخیر، کنسرت گروه لیان در خوزستان ابتدا لغو و سپس برگزار شد، اما اجرای آن با حواشی قابل توجهی همراه بود. از جمله اقداماتی که در حاشیه این رویداد رخ داد، فروش شال‌های یک‌بار مصرف توسط ستاد امر به معروف برای زنان بدون حجاب بود.
کنسرت این گروه در شهرهای دیگری چون تبریز، شیراز و اصفهان نیز در روزهای پایانی سال ۱۴۰۳ به دلیل حضور نوازنده زن، لغو شد. تجربه لغو کنسرت‌ها در اصفهان به سال‌های گذشته بازمی‌گردد. در سال ۱۴۰۲ نیز کنسرت علیرضا قربانی به دلیل حضور نوازنده زن، با مخالفت ستاد امر به معروف اصفهان مواجه و لغو شد.
همچنین، اختتامیه جشنواره محلی "کوچه" در بوشهر به دلیل آنچه «عدم رعایت موازین» از سوی برگزارکنندگان عنوان شد، با دخالت استانداری لغو گردید.
لغو بی‌سر و صدای کنسرت‌ها در دیگر شهرها
کنسرت محسن ابراهیم‌زاده در یاسوج و گچساران نیز در پاییز ۱۴۰۳ لغو شد. او در واکنش به این اتفاق در فضای مجازی نوشت:
«ارگان‌های غیر مسئول به بهانه عدم تفکیک جنسیتی و خاموش بودن نور چراغ‌ها مانع اجرای من شدند.»
در نگاهی گسترده‌تر، بررسی‌ها نشان می‌دهد که طی سال‌های اخیر بیش از ۲۲ کنسرت در استان‌های مختلف کشور، به دلایلی لغو شده‌اند. نکته قابل توجه اینجاست که در بسیاری از این موارد، علت مشخص و مستند قانونی برای این تصمیم‌ها اعلام نشده است.
تضاد مجوزها با عملکرد میدانی
بر اساس اظهارات رسمی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، تمامی مجوزهای موسیقی بر پایه «سند ملی موسیقی» صادر می‌شود؛ سندی که وظایف دقیق نهادهای متولی را مشخص کرده و تأکید دارد که تنها وزارت ارشاد صلاحیت صدور یا لغو مجوز را دارد. با این وجود، شواهد میدانی حکایت از آن دارد که در بسیاری از استان‌ها، گروه‌ها و نهادهایی خارج از ساختار قانونی، در عمل از اجرای برنامه‌های دارای مجوز جلوگیری می‌کنند.
مطابق با مفاد همین سند، پس از صدور مجوز رسمی، تمامی نهادهای اجرایی و نظارتی موظف به همکاری و تسهیل اجرای برنامه‌ها هستند. با این حال، موارد متعدد ذکر شده نشان می‌دهد که برخی از این نهادها بدون توجه به مصوبات قانونی، اختیاراتی برای خود قائل هستند که نتیجه آن بی‌اعتمادی هنرمندان و سردرگمی مخاطبان است.
