در سایه سرو: اسکار ۲۰۲۵ در دستان انیمیشن ایرانی؛ دستاوردی بینظیر برای سینمای کشور
انیمیشن کوتاه «در سایه سرو» توانست با داستانی پر از احساس و تکنیک خاص خود، جایزه اسکار ۲۰۲۵ را به ایران بیاورد. این اثر، که محصول همکاری شیرین سوهانی و حسین ملایمی است، اولین اسکار انیمیشن کوتاه تاریخ سینمای ایران را به ارمغان آورد.

انیمیشن «در سایه سرو» که در مراسم اسکار ۲۰۲۵ موفق به کسب جایزه بهترین انیمیشن کوتاه شد، به عنوان یکی از آثار برجسته و تاثیرگذار این حوزه شناخته میشود. در این دوره از جوایز سینمایی، اسکار بهترین انیمیشن کوتاه یکی از بخشهایی بود که آثار بسیاری برای دریافت آن رقابت کردند، اما این انیمیشن ایرانی توانست با داستان منحصر به فرد و اجرای خلاقانه خود موفقیت بزرگی برای سینمای کشور به ارمغان آورد.
«در سایه سرو» ساخته مشترک شیرین سوهانی و حسین ملایمی است که مدت زمان زیادی برای تولید آن صرف شده و بهویژه به دلیل تکنیک دو بعدی خود مورد توجه قرار گرفته است. این انیمیشن داستان مردی را روایت میکند که در اثر جنگ دچار آسیبهای روانی شده و سالها پس از آن همچنان با اختلال پس از سانحه دست و پنجه نرم میکند. این مرد که در خانهای ساده کنار دخترش زندگی میکند، روزی با نهنگی به گل نشسته در ساحل مواجه میشود. این لحظه، که به عنوان نقطه عطف فیلمنامه مطرح میشود، قصه را وارد فضایی جدید و متفاوت میکند.
در این اثر، نهنگ به عنوان عنصری کلیدی، نقشی مهم در تغییر زندگی پدر و دختر ایفا میکند. در حالی که پدر به دلیل آسیبهای روحی خود امیدی به نجات نهنگ ندارد و پس از مدتی از تلاش دست میکشد، دختر همچنان به نجات آن اعتقاد دارد. این تضاد بین دو شخصیت، پدر و دختر، به خوبی کشمکشهای درونی آنها را به نمایش میگذارد و تأثیری عمیق بر داستان دارد. نگاه مثبت و امیدوارانه دختر به نهنگ و بهبود حال پدر، حس و حالی عاطفی به کار میبخشد که با استفاده از رنگها و تصاویر سادهای همچون دستمالهای خیس روی بدن نهنگ، این حس به مخاطب منتقل میشود.
در پرده دوم انیمیشن، کارگردانها بهخوبی با نمایش آثار جنگ بر روان پدر، لایههای درونی شخصیت او را به نمایش میگذارند. این بخش به همراه کنشهای پدر، هیجانانگیزتر میشود و داستان را به نقطه عطف دوم میبرد. در این بخش، هنگامی که نهنگ به دریا باز میگردد، اما همچنان بندهایی بر بدن آن باقی مانده، فضای جدیدی در فیلم به وجود میآید که در کنار آرامش و نگاهی انسانی، باعث همذاتپنداری بیشتر مخاطب با شخصیتها میشود.
تکنیک دو بعدی این انیمیشن، که کمتر در آثار امروزی به کار میرود، بهخوبی در خدمت روایت داستان قرار گرفته است. سادگی این شیوه به نوعی یادآور آثار قدیمی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان است که در آنها، داستانها و پیامها بدون نیاز به افراط در جزئیات، به زیبایی بیان میشد. موسیقی بسیار کم و بهجا نیز به این اثر کمک کرده است تا در فضایی که دیالوگها نقشی ندارند، احساسات و مفاهیم به درستی منتقل شوند.
در نهایت، «در سایه سرو» ثابت میکند که سینما در حقیقت در گرو خلاقیت، ایدههای نو و سادگی است. این انیمیشن با نگاهی انسانی و پر از احساست، برنده جایزه اسکار ۲۰۲۵ شد و توانست توجهات بسیاری را به خود جلب کند.