یارانه ثروتمندان رسماً قطع شد؛ جریمه سنگین در کمین متخلفان!

فرآیند حذف یارانه افراد غیرنیازمند در کشور شتاب بی‌سابقه‌ای به خود گرفته است. طبق آمار جدید، تاکنون ۷۵۰ هزار نفر از دهک‌های پردرآمد از لیست یارانه‌بگیران کنار گذاشته شده‌اند. این اقدام در راستای عزم جدی دولت برای قطع یارانه سه دهک بالای درآمدی و هدایت منابع حاصل از آن به سمت اقشار آسیب‌پذیر و دهک‌های پایین درآمدی انجام می‌شود. رئیس‌جمهور نیز اخیراً دستور تسریع در اجرای این طرح را صادر کرده است.

عزم جدی دولت و مجلس برای حذف یارانه‌ها

پارلمان نیز در تدوین بودجه سال ۱۴۰۴، دولت را به صراحت مکلف کرده است تا یارانه نقدی خانوارهای پردرآمد را قطع کند. هدف اصلی این مصوبه، افزایش اعتبار کالابرگ برای خانوارهای تحت پوشش نهادهای حمایتی و سه دهک پایین درآمدی است. این همسویی میان قوای مجریه و مقننه، نشان از جدیت در اجرای این سیاست اقتصادی دارد.

آمار جدید: حذف ۴۳۶ هزار نفر در یک ماه!

با واریز یارانه ۳۰۰ هزار تومانی برای دهک‌های چهارم تا نهم در تاریخ ۳۱ فروردین ۱۴۰۴، گزارش‌های رسمی از حذف ۴۳۶ هزار نفر از لیست یارانه‌بگیران حکایت دارد. پیش از این نیز احمد میدری، وزیر کار، اعلام کرده بود که در دوره دولت چهاردهم، یارانه ۷۵۰ هزار نفر قطع شده که ۱۵۰ هزار نفر از این افراد در خارج از کشور اقامت داشته‌اند.

تغییرات در دهک‌بندی یارانه‌بگیران

بر اساس گزارش سازمان هدفمندی یارانه‌ها، در ماه گذشته تعداد یارانه‌بگیران دهک‌های اول تا سوم حدود ۵۳ هزار نفر افزایش یافته است. این رقم از ۲۷ میلیون و ۸۸۱ هزار و ۸۰۱ نفر به ۲۷ میلیون و ۹۳۴ هزار و ۵۵۷ نفر رسیده است. این تغییرات دهک‌بندی بر اساس معیارهای وسع‌سنجی اقتصادی صورت می‌گیرد و هر دهک جمعیتی تقریباً شامل ۸.۵ میلیون نفر می‌شود.

چالش‌ها و تاکید بر اجرای سریع

مسعود پزشکیان، نماینده مجلس، اذعان دارد که فرآیند حذف یارانه افراد ثروتمند به آن صورتی که باید، پیش نمی‌رود. با این حال، تاکید اخیر رئیس‌جمهور بر تسریع در اجرای این طرح و اشاره به اینکه «فقدان داده‌های دقیق و به‌روز نمی‌تواند بهانه‌ای برای عدم اجرای قانون باشد»، نشان از عزم قاطع دولت برای غلبه بر چالش‌ها دارد.

جایگاه یارانه نقدی در بودجه کشور

دولت در حال حاضر ماهانه حدود ۲۶ هزار و ۳۲۰ میلیارد تومان یارانه نقدی پرداخت می‌کند. از این میزان، ۱۱ هزار و ۱۲۰ میلیارد تومان به دهک‌های اول تا سوم و ۱۵ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان به دهک‌های چهارم تا نهم اختصاص می‌یابد. این در حالی است که بر اساس آمارها، دهک دهم درآمدی در سال گذشته به طور متوسط حدود ۵۹۰ میلیون تومان هزینه کرده‌اند، رقمی که ۱۳ برابر بیشتر از هزینه‌های دهک اول است.

لایحه جدید و بازگشت یارانه معترضان

وزارت رفاه به تازگی لایحه‌ای دو فوریتی را برای اصلاح شیوه اجرای حذف یارانه دهک‌های بالای درآمدی به دولت و سپس مجلس پیشنهاد داده است. طبق این پیشنهاد، افراد معترض به قطع یارانه می‌توانند درآمد ماهانه خود را اعلام کنند. پس از بررسی و تایید صحت اطلاعات ارائه شده، یارانه آنها مجدداً برقرار خواهد شد.

پیامدهای سنگین ارائه اطلاعات نادرست

نکته حائز اهمیت در این طرح، پیشنهاد وزارت کار برای مجازات افرادی است که اطلاعات نادرست به دولت ارائه می‌کنند. در صورت مشخص شدن این موضوع، این افراد از دریافت هرگونه یارانه، شامل وام یا زمین یارانه‌ای، محروم خواهند شد. این رویکرد سختگیرانه، در بسیاری از کشورهای جهان برای مقابله با ارائه اطلاعات غلط به دولت مرسوم است.

زمان‌بندی جدید پرداخت یارانه‌ها

از بهمن سال ۱۴۰۲، پرداخت یارانه‌ها بر اساس یک برنامه زمان‌بندی منظم صورت می‌گیرد:

• مستمری مددجویان کمیته امداد و بهزیستی: بیستم هر ماه
• یارانه نقدی دهک‌های اول تا سوم (۴۰۰ هزار تومان): بیست و پنجم هر ماه
• یارانه نقدی سایر دهک‌ها (۳۰۰ هزار تومان): سی‌ام هر ماه
• یارانه دارو و سوخت: ابتدای هر ماه

آینده حذف یارانه غیرنیازمندان

تاکنون یارانه هفت میلیون نفر از افراد غیرنیازمند قطع شده است. با این حال، طبق قانون، این رقم باید به ۱۸ میلیون نفر برسد. این طرح در چارچوب بودجه سال ۱۴۰۴ در دستور کار کمیسیون اجتماعی مجلس قرار گرفته و با توجه به جدیت دولت و مجلس، انتظار می‌رود اجرای این برنامه به صورت گسترده‌تر ادامه یابد.