قاچاق دارو و مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک؛ بحران دارویی در ایران که می‌تواند سلامت شما را تهدید کند
مصرف داروهای سرماخوردگی و آنتی‌بیوتیک در ایران در نیمه نخست سال ۱۴۰۴ رکورد زده است و بخشی از آن نه تنها مصرف داخلی، بلکه به شکل قاچاق به کشورهای همسایه می‌رود.
فرارو – در شش ماه نخست سال ۱۴۰۴، حدود ۲۸ میلیارد عدد دارو در ایران مصرف شده است؛ عددی چشمگیر که بخش عمده آن را داروهای سرماخوردگی، آنتی‌بیوتیک و داروهای کدئین‌دار تشکیل می‌دهند. این حجم مصرف داروها، زنگ خطری برای اصلاح فرهنگ مصرف در جامعه است.
مسعود مردانی، متخصص بیماری‌های عفونی و فلوشیپ فوق تخصصی عفونی در بیماران نقص ایمنی، در گفت‌وگو با فرارو به بررسی این آمار پرداخته و هشدار داده است که بخشی از این داروها از ایران خارج شده و در اختیار خانواده‌های مهاجر و بازار قاچاق کشورهای همسایه مانند عراق و افغانستان قرار می‌گیرد.
مهاجرها دارو سوغات می‌برند و قاچاق دارو ادامه دارد
مردانی می‌گوید: «داروهای سرماخوردگی معمولاً عارضه‌ای ندارند و مصرف آن‌ها بلامانع است، اما آنتی‌بیوتیک‌ها متفاوت هستند و نیاز به احتیاط دارند. بسیاری از خانواده‌هایی که مهاجرت کرده‌اند، هنگام سفر به ایران داروها را جمع‌آوری و بین خود توزیع می‌کنند. علاوه بر این، کشورهای همسایه نیز متقاضی داروهای ایرانی هستند، چرا که قیمت آن‌ها در ایران مناسب‌تر است و همین باعث قاچاق دارو می‌شود. بنابراین داده‌های موجود درباره مصرف داروها ممکن است کاملاً دقیق نباشد.»
ویروس‌ها همچنان شایع و غیرقابل درمان با آنتی‌بیوتیک هستند
او تاکید می‌کند: «شایع‌ترین علت مراجعه مردم به پزشک، عفونت‌های ویروسی دستگاه تنفسی فوقانی است. با شروع فصل سرد، تجمع افراد در محیط‌های بسته مانند خانه، ادارات و مدارس افزایش می‌یابد و احتمال انتقال بیماری بالا می‌رود. مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک در این عفونت‌ها نه تنها کمکی به درمان نمی‌کند، بلکه مقاومت میکروبی ایجاد می‌کند.»
مردانی افزود: «ویروس‌های سرماخوردگی، آنفولانزا و کرونا که اخیراً شیوع بیشتری یافته‌اند، با آنتی‌بیوتیک درمان نمی‌شوند. مصرف پیشگیرانه یا احتیاطی آنتی‌بیوتیک اشتباه است و می‌تواند در آینده درمان عفونت‌های باکتریایی ساده را دشوار کند.»
فرهنگ‌سازی و پیشگیری راهکار اصلی است
این متخصص توصیه می‌کند: «برای پیشگیری، رعایت بهداشت فردی و اجتماعی ضروری است. شست‌وشوی مکرر دست‌ها، استراحت در خانه هنگام بیماری و خودداری از حضور در محل کار یا مدرسه، راهکارهای ساده و مؤثر هستند. افراد در معرض خطر، از جمله سالمندان، بیماران قلبی و ریوی، زنان باردار، کودکان و افراد مبتلا به سیستم ایمنی ضعیف، باید واکسن آنفولانزا دریافت کنند.»
او ادامه داد: «در مهمانی‌های بزرگ از ماسک استفاده کنید و تماس‌های نزدیک را محدود کنید. مصرف مایعات کافی، استامینوفن برای تب و بهره‌گیری از ویتامین‌های طبیعی به تقویت سیستم ایمنی کمک می‌کند و بدن را در برابر ویروس‌های تنفسی مانند کرونا و آنفولانزا مقاوم می‌سازد.»
