آماری تکان‌دهنده درباره مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا
آمار تکان‌دهنده‌ای از مرگ‌ومیرهای ناشی از آلودگی هوا در ایران منتشر شد.
طبق گزارش وزارت بهداشت و در چارچوب قانون هوای پاک، بررسی‌های دقیقی درباره تأثیرات آلودگی هوا در ۵۷ شهر ایران و جامعه آماری ۴۸ میلیون نفری انجام شده است. نتایج این تحقیقات نشان می‌دهد که در سال ۱۴۰۲، بیش از ۳۰ هزار و ۶۹۲ نفر جان خود را بر اثر آلودگی هوا از دست داده‌اند. سهم ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون در مرگ‌ومیرهای کشور، ۱۲.۶ درصد اعلام شده است.
دکتر عباس شاهسونی، رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت، با اشاره به سابقه طولانی آلودگی هوا در ایران گفت: «آلودگی هوای شهرهای ایران مسئله‌ای نیست که به سال‌های اخیر محدود شود. شواهد تاریخی نشان می‌دهد که حتی در روزهای پیش از انقلاب اسلامی، آلودگی هوا در تهران گزارش شده بود.»
پیامدهای آلودگی هوا؛ از سلامت تا اقتصاد
به گفته شاهسونی، آلودگی هوا دومین عامل مرگ‌ومیر انسان‌ها در جهان محسوب می‌شود و فشار خون، که نخستین عامل مرگ‌ومیر است، نیز تا حدی تحت تأثیر آلودگی هوا قرار دارد. او تأکید کرد که تأثیر آلودگی هوا بر سلامتی انسان‌ها از دوران جنینی تا سالمندی ادامه دارد و بیماری‌هایی مانند سکته قلبی، سکته مغزی، سرطان ریه و بیماری‌های مزمن انسداد ریوی بیشترین ارتباط را با آلودگی هوا دارند.
طبق این گزارش، تنها در سال گذشته ۷۷۳ مرگ بر اثر سرطان ریه، ۷۳۰۸ مرگ ناشی از بیماری‌های ایسکمیک قلبی و ۳۱۵۱ مرگ به دلیل سکته مغزی در کشور ثبت شده است. همچنین هزینه اقتصادی این مرگ‌ها، بالغ بر ۱۲ میلیارد دلار تخمین زده شده است.
آلودگی هوا در مناطق مختلف ایران
میزان آلودگی هوا در استان‌های کشور یکسان نیست. مناطقی مانند زابل به دلیل طوفان‌های گردوغبار، سطح بالایی از ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون را تجربه می‌کنند. همچنین میانگین غلظت این ذرات در تهران و بسیاری از شهرهای دیگر کشور بالاتر از استانداردهای جهانی و ملی است.
شاهسونی افزود: «در برخی شهرها مانند ماهشهر، ریگان، تهران، مشهد، اصفهان و اراک، میزان مرگ‌ومیر ناشی از آلودگی هوا از میانگین کشوری بیشتر است.»
ضرورت تصمیم‌گیری برای روزهای آلوده
وی با تأکید بر اهمیت کارگروه شرایط اضطرار آلودگی هوا گفت: «این کارگروه باید با هدف کاهش مواجهه و منابع آلاینده تشکیل شود. تصمیماتی مانند مجازی شدن مدارس و اعمال محدودیت‌های ترافیکی باید با دقت و با در نظر گرفتن شرایط خانواده‌ها انجام شود.»
شاهسونی همچنین اشاره کرد که گروه‌های حساس، شامل سالمندان، کودکان، زنان باردار و بیماران قلبی‌عروقی، حدود ۳۰ درصد از جامعه را تشکیل می‌دهند و باید در شرایط آلودگی هوا، اقدامات حمایتی ویژه‌ای برای این گروه‌ها در نظر گرفته شود.
کاهش جزئی در میانگین ذرات معلق
وی خاطرنشان کرد: «میانگین ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون در سال گذشته، نسبت به سال ۱۴۰۱ کاهش یافته و از ۳۵ به ۳۰ میکروگرم بر مترمکعب رسیده است. با این حال، این میزان همچنان بسیار بالاتر از استانداردهای جهانی است.»
آلودگی هوا همچنان یکی از چالش‌های بزرگ بهداشتی و زیست‌محیطی در ایران است و توجه به کاهش منابع آلاینده و حمایت از گروه‌های آسیب‌پذیر، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر به نظر می‌رسد.
