ثبت جهانی نوروز؛ گامی بلند به سوی جهانی‌شدن فرهنگ ایرانی
مغولستان به جمع کشورهای جشن‌گیرنده نوروز پیوست و انحصار ایران در ثبت جهانی این جشن باستانی شکست! این خبر بزرگ، فصل جدیدی را در تاریخ نوروز رقم می‌زند.
نوروز، جشن باستانی ایرانیان، گامی دیگر به سوی جهانی شدن برداشته است. توسا مؤمنی، رئیس مرکز مطالعات منطقه‌ای پاسداری از میراث ناملموس در آسیای غربی و مرکزی یونسکو، از عضویت مغولستان به‌عنوان سیزدهمین کشور در این پرونده جهانی خبر داد. پیش از این، نوروز در سال ۸۸ با حضور هفت کشور ثبت جهانی شده بود و پس از آن پنج کشور دیگر نیز به این جمع پیوسته بودند.
به گفته مؤمنی، نوروز به‌دلیل ماهیت جامع و جهان‌شمول خود، دارای پنج تجلی میراث ناملموس است که آن را به بزرگ‌ترین پرونده میراث ناملموس دنیا تبدیل می‌کند. این پنج تجلی عبارتند از:
“نخستین تجلی میراث ناملموس بیان شفاهی از جمله حافظ‌خوانی است، دومین تجلی هنرهای اجرایی از جمله نمایش‌ها و اجرای موسیقایی است و سومین تجلی میراث معنوی دانش‌های مرتبط با آن مانند کیهان‌شناسی و طبیعت است. هنرهای سنتی و صنایع‌دستی چهارمین و آئین‌ها و مناسک نوروزی پنجمین تجلی یک میراث ناملموس است.”
این مقام مسئول یونسکو تأکید کرد: «نوروز با پنج ژانر مصوب به عنوان آئینی جامع ثبت جهانی شده است و کشورهای متعدد آسیایی، عربی و آفریقایی درخواست عضویت در این پرونده را دارند.» وی همچنین به نماد مهر و گشایش بودن نوروز اشاره کرد و افزود: «نوروز سمبولی از مهر و گشایش است و ایران تاریخی فضیلت مدنی خود را به جامعه بشری عرضه کرده است.»
مؤمنی در ادامه به تغییری مهم در روند عضویت کشورها در پرونده جهانی نوروز اشاره کرد. او گفت: «پیش از این هر کشور برای عضویت در پرونده جهانی نوروز باید از یکی از سهمیه‌های ایران استفاده می‌کرد و این محدودیتی برای افزایش کشورهای حوزه نوروز شده بود اما اکنون این مساله تدبیر شده است.»
در پایان، مؤمنی با توصیف نوروز به‌عنوان «نغمه برخاسته از ژرفای تاریخ که خاموش نمی‌شود»، آن را پدیده‌ای «پیر و فرزانه اما جوان و شاداب» خواند.
