اخبار لحظهای مذاکرات ایران و آمریکا در ۱۳ تیر ۱۴۰۴
مذاکرات ایران و آمریکا در شرایطی حساس و پرتنش دنبال میشود که تحولات منطقهای و نقش کشورهای ثالث، به ویژه اسرائیل، بر روند این گفتگوها تاثیرگذار است. در این گزارش به تازهترین اظهارات مقامات ایرانی و تحلیلهای کارشناسان درباره وضعیت مذاکرات و چالشهای پیشرو میپردازیم.

سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، اسماعیل بقایی، در تازهترین اظهارات خود تاکید کرد که آمریکاییها باید وفاداری خود به دیپلماسی را نشان دهند و نباید دیپلماسی را به ابزاری برای جنگ روانی یا گمراهسازی علیه ایران تبدیل کنند. وی در گفتوگو با شبکه انگلیسی اسکاینیوز، ضمن اشاره به تجاوز ۱۲ روزه اسرائیل و آمریکا به خاک ایران، از کشته شدن نزدیک به هزار ایرانی و آسیبهای جدی به تأسیسات هستهای کشور خبر داد و یادآور شد که این تأسیسات تحت شدیدترین نظارتهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی قرار دارند.
بقایی درباره احتمال از سرگیری مذاکرات گفت: «ارتباط غیرمستقیمی با آمریکا وجود دارد و وزیر امور خارجه ایران در حال رایزنی با کشورهای منطقه مانند عمان و قطر است. دیپلماسی هرگز پایان نخواهد یافت.» وی همچنین افزود که آمریکاییها باید نشان دهند که به دیپلماسی پایبند هستند و نباید از آن به عنوان ابزاری برای فریب استفاده کنند.
در پاسخ به پرسشی درباره ادعای رژیم صهیونیستی برای حمله مجدد به ایران، سخنگوی وزارت خارجه ایران تاکید کرد که قدرت نظامی کشور برای مقابله با هرگونه ماجراجویی اسرائیل آماده است و ایران با تمام توان از تمامیت ارضی خود دفاع خواهد کرد.
از سوی دیگر، پروفسور پل پیلار، عضو پیشین شورای اطلاعات ملی آمریکا و استاد دانشگاه جورج تاون، در مصاحبهای با اشاره به حملات اخیر اسرائیل به ایران، معتقد است که اسرائیل بدون حمایتهای نظامی آمریکا نمیتوانست این سطح از عملیات را حفظ کند. وی تاکید کرد که نتانیاهو و همکارانش اطمینان دارند آمریکا تحت هر شرایطی تجهیزات نظامی لازم را تامین خواهد کرد. پیلار همچنین افزود که اسرائیل به دنبال حفظ درگیری نظامی با ایران است تا آمریکا را درگیر مقابله با ایران نگه دارد و این موضوع یکی از دلایل اصلی خرابکاری در روند مذاکرات است.
در حالی که آمریکا مدعی نابودی کامل برنامه هستهای ایران است، اما ارزیابیهای نهادهای آمریکایی و اظهارات ترامپ نشان میدهد که این برنامه آسیب جدی ندیده و هنوز توان بازسازی آن وجود دارد. ترامپ نیز ضمن تاکید بر تمایل ایران به مذاکره، اعلام کرده در صورت لزوم شخصاً با مقامات ایرانی دیدار خواهد کرد.
در همین راستا، تلاشهایی برای از سرگیری مذاکرات در هفته آینده در اسلو، پایتخت نروژ، در جریان است. منابع آگاه از برنامهریزی آمریکا برای دیدار نمایندگان دو کشور خبر دادهاند، هرچند تاریخ دقیقی اعلام نشده است. همچنین وزیر امور خارجه عمان بر لزوم امتیازدهی برای تسهیل بازگشت به میز مذاکره تاکید کرده و از تهران و واشنگتن خواسته است نیات واقعی خود را برای پیشبرد گفتوگوها ارائه دهند.
با این حال، معاون وزیر خارجه ایران، مجید تختروانچی، در گفتوگو با رسانهها اعلام کرده که ایران آماده مذاکرات جدید است، اما پیششرط اصلی ایران این است که آمریکا در جریان مذاکرات از استفاده از نیروی نظامی خودداری کند.
در مجموع، مذاکرات ایران و آمریکا در حالی ادامه دارد که نقش کشورهای ثالث و تحولات منطقهای، از جمله حملات اسرائیل، چالشهای جدی پیش روی روند دیپلماسی ایجاد کرده است. کارشناسان معتقدند که بدون تغییر در رویکردهای طرفین و کاهش تنشهای منطقهای، دستیابی به توافقی پایدار دشوار خواهد بود.