جلایی‌پور: خطر جنگ ایران و اسرائیل واقعی است
حمیدرضا جلایی‌پور، استاد دانشگاه و تحلیلگر سیاسی، با هشدار درباره افزایش تنش‌ها میان ایران و اسرائیل، از احتمال بالای وقوع جنگ سخن گفته و سه سناریوی پیش رو را تشریح کرده است.
تحولات اخیر در عرصه روابط بین‌الملل، به‌ویژه در ارتباط با ایران، فضای دیپلماتیک را با ابهام‌های جدی روبه‌رو کرده است. از یک سو هنوز مشخص نیست که اروپا در نهایت مکانیزم ماشه را فعال خواهد کرد یا خیر، و از سوی دیگر سرنوشت مذاکرات احتمالی ایران و آمریکا نیز در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. در این میان، برخی گزارش‌های رسانه‌های غربی از احتمال بروز جنگی تازه میان ایران و اسرائیل خبر می‌دهند. برای بررسی این موضوع با حمیدرضا جلایی‌پور، استاد دانشگاه و تحلیلگر سیاسی، گفت‌وگویی انجام داده‌ایم.
ارزیابی از وضعیت ایران و اسرائیل و احتمال جنگ
به گفته جلایی‌پور، روابط ایران و اسرائیل سال‌هاست که در شرایط خصمانه و شبه‌جنگی قرار دارد و اقدامات اسرائیل در بیش از یک سال گذشته این وضعیت را تشدید کرده است. او یادآور می‌شود: «در ۲۳ خرداد ۱۴۰۴، با حمله مستقیم و ترکیبی اسرائیل به ایران، کشور وارد وضعیت جنگی شد و تنها در دوم تیر، پس از دوازده روز درگیری، آتش‌بس موقت برقرار شد.»
وی درباره احتمال تکرار چنین جنگی می‌گوید: «احتمال وقوع مجدد جنگ از سوی اسرائیل وجود دارد، اما نمی‌توان با قطعیت درباره دو ماه آینده اظهارنظر کرد. تنها می‌توان سناریوهای مختلف را در نظر گرفت.» او سه حالت محتمل را چنین توضیح می‌دهد:
-
وقوع جنگ – «عقلانی این است که وقوع جنگ را جدی بگیریم و آمادگی دفاع کامل داشته باشیم. نیروهای نظامی آماده هستند، دولت آماده است و جامعه نیز باید در آماده‌باش باشد.»
-
جنگ روانی – «این سناریو به تلاش نتانیاهو برای ایجاد فشار اقتصادی بر ایران از طریق تشدید تحریم‌ها و عملیات روانی برمی‌گردد.»
-
ضربات امنیتی و ترور – «احتمال انجام عملیات تروریستی یا ضربات امنیتی از سوی اسرائیل نیز وجود دارد و برای آن هم باید آماده بود.»
جلایی‌پور تأکید می‌کند: «برای عبور عزتمندانه از این پیچ تاریخی، باید برای هر سه حالت آمادگی داشت.»
مذاکره با آمریکا؛ خوش‌بینی یا بدبینی؟
پرسش بعدی از او درباره احتمال مذاکره با آمریکا و رسیدن به توافق بود. جلایی‌پور پاسخ می‌دهد: «راه‌حل پایان هر جنگی دیپلماسی است. پیش از تجاوز اسرائیل به ایران، شش دور مذاکره با آمریکا انجام شده بود، اما در میانه این مذاکرات، اسرائیل و آمریکا به ایران حمله کردند و ایران نیز پاسخ داد. مردم ایران دیدند که دشمن در حین مذاکره به کشور حمله کرده و به همین دلیل، در یک حرکت ملی، از خاک کشور دفاع کردند.»
به باور او، «موضوع خوش‌بینی یا بدبینی به دیپلماسی مطرح نیست؛ برای عبور از شرایط فعلی، باید دو مسیر را هم‌زمان پیش برد: تقویت آمادگی نظامی و پیشبرد دیپلماسی. خوشبختانه با حضور علی لاریجانی در جایگاه دبیر شورای عالی امنیت ملی، تیم دیپلماسی ایران توانمندتر شده است.»
روابط با اروپا و مکانیزم ماشه
در خصوص روابط ایران با اروپا، جلایی‌پور معتقد است: «آینده تعامل با اروپا به نتایج مذاکرات با آمریکا گره خورده است. اگر مذاکرات با آمریکا روند مثبتی داشته باشد، مدیریت موضوع مکانیزم ماشه آسان‌تر خواهد بود. حتی این احتمال وجود دارد که اجرای اسنپ‌بک بین شش ماه تا یک سال به تعویق بیفتد.»
نتانیاهو و تأثیر سخنانش بر افکار عمومی ایران
در پاسخ به این سؤال که آیا اظهارات نتانیاهو بر افکار عمومی ایران اثرگذار است یا نه، جلایی‌پور گفت: «در حمله قبلی اسرائیل به ایران، نتانیاهو امیدوار بود مردم علیه جمهوری اسلامی شورش کنند، اما نتیجه برعکس شد و مردم متحدانه علیه تجاوز اسرائیل ایستادند. در جنگ دوازده روزه، اسرائیل ناکام ماند، اما همچنان امید دارد با ضربه‌زدن به ایران و تبلیغات رسانه‌ای، زمینه‌ساز آشوب سیاسی شود. نتانیاهو دو دهه است که این هدف را دنبال می‌کند.»
او می‌افزاید: «مردم ایران از وضع داخلی کشور ناراضی هستند، اما هرگز با متجاوزی مانند نتانیاهو که جنایتکار جنگی شناخته می‌شود، همراهی نخواهند کرد.»
