خبرگزاری رویترز:
اروپاییها احتمالا پنجشنبه روند مکانیسم ماشه و بازگرداندن تحریمهای ایران را آغاز میکنند
چهار دیپلمات گفتند بریتانیا، فرانسه و آلمان احتمالا روز پنجشنبه روند بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل علیه ایران را آغاز خواهند کرد، اما امیدوارند تهران ظرف ۳۰ روز تعهداتی درباره برنامه هستهای خود ارائه کند که آنها را متقاعد به تعویق اقدام عملی نماید.

خبرگزاری رویترز نوشت این سه کشور که به «E3» شناخته میشوند، روز سهشنبه با ایران دیدار کردند تا پیش از آنکه در اواسط اکتبر توانایی خود را برای بازگرداندن تحریمهایی که ذیل توافق هستهای ۲۰۱۵ با قدرتهای جهانی لغو شده بود از دست بدهند، دیپلماسی در زمینه هستهای را احیا کنند.
سه دیپلمات اروپایی و یک دیپلمات غربی گفتند گفتوگوهای سهشنبه تعهدات ملموس کافی از ایران به همراه نداشت، هرچند معتقد بودند که همچنان امکان ادامه دیپلماسی در هفتههای آتی وجود دارد.
آنها گفتند E3 تصمیم گرفته است روند فعالسازی موسوم به «مکانیسم ماشه» را برای بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل آغاز کند؛ اقدامی که احتمالا از روز پنجشنبه کلید خواهد خورد. این تصمیم بر اساس اتهامهایی است مبنی بر اینکه ایران توافق ۲۰۱۵ با قدرتهای جهانی ـ برجام ـ را نقض کرده است.
غرب میگوید پیشرفت برنامه هستهای ایران فراتر از نیازهای غیرنظامی است، در حالیکه تهران انکار میکند که به دنبال سلاح هستهای باشد.
روند سازمان ملل ۳۰ روز طول میکشد تا تحریمهایی که بخشهای مالی، بانکی، نفت و گاز و دفاعی ایران را دربرمیگیرد، بازگردانده شود.
یک دیپلمات غربی که نخواست نامش فاش شود گفت: «مذاکرات واقعی زمانی آغاز خواهد شد که نامه (به شورای امنیت سازمان ملل) ارسال شود.»
یک سخنگوی وزارت خارجه آلمان گفت فعالسازی مکانیسم ماشه همچنان یکی از گزینههای E3 است. وزارت خارجه بریتانیا و فرانسه به درخواستها برای اظهار نظر فوری پاسخ ندادند.
تهران هشدار داده است که در صورت بازگرداندن تحریمها «پاسخ سختی» خواهد داد.
بازرسان هستهای
رسانههای دولتی ایران چهارشنبه گزارش دادند بازرسان هستهای سازمان ملل برای نخستین بار پس از آنکه تهران همکاری با آنها را در پی حملات آمریکا و اسرائیل به سایتهای هستهایاش در ماه ژوئن متوقف کرد، به ایران بازگشتهاند.
رافائل گروسی، رئیس آژانس بینالمللی انرژی اتمی، روز سهشنبه گفت آنها اجازه ورود به کشور را یافتهاند، هرچند هنوز توافقی بر سر اینکه دقیقاً چه کاری میتوانند انجام دهند یا آیا به تأسیسات هستهای دسترسی خواهند داشت یا خیر، وجود ندارد.
خبرگزاری مجلس گزارش داد عباس عراقچی وزیر امور خارجه ایران نیز به نمایندگان گفته است تهران هنوز به توافقی درباره نحوه از سرگیری کامل همکاری با آژانس نرسیده است.
E3 پیشنهاد دادهاند که در صورت از سرگیری کامل بازرسیهای سازمان ملل از سوی ایران ـ که شامل بررسی ذخایر بزرگ اورانیوم غنیشده ایران خواهد شد که از زمان حملات تاکنون تأیید نشده ـ و ورود به گفتوگو با ایالات متحده، فعالسازی مکانیسم ماشه تا شش ماه به تعویق بیفتد.
طبق گزارش آژانس، ایران تا پیش از حملات ۱۳ ژوئن اسرائیل، اورانیوم را تا غنای ۶۰ درصد غنی کرده بود، تنها یک گام کوتاه از سطح ۹۰ درصدی لازم برای تولید سلاح هستهای، و به اندازه کافی مواد در اختیار داشت که در صورت غنیسازی بیشتر، برای تولید شش سلاح هستهای کفایت کند.
با این حال، ساخت واقعی سلاح زمان بیشتری نیاز دارد و آژانس اعلام کرده در حالی که نمیتواند تضمین دهد برنامه هستهای ایران کاملاً صلحآمیز است، هیچ نشانه معتبری از وجود یک پروژه هماهنگ برای ساخت سلاح در جمهوری اسلامی در اختیار ندارد.
پیش از ماه ژوئن چندین دور گفتوگو میان ایران و ایالات متحده انجام شده بود.
یکی از دیپلماتها گفت ایران در دیدار سهشنبه با E3 نشانههایی از آمادگی برای ازسرگیری مذاکرات با آمریکا بروز داد. یک منبع ایرانی نیز گفت این اتفاق تنها زمانی رخ خواهد داد که «واشنگتن تضمین دهد در طول مذاکرات هیچ حمله (نظامی) صورت نخواهد گرفت.»