پزشکیان به دنبال انقلاب در مدیریت استانی؛ وعده‌ای عملی یا شعاری دیگر؟
رئیس‌جمهور مسعود پزشکیان، در هفته‌های اخیر بر اعطای اختیارات تام به استانداران تأکید کرده و آن را راهکاری برای حل مشکلات اقتصادی کشور دانسته است.
واگذاری اختیارات به استانداران؛ تأثیرات مثبت یا تهدیدی برای یکپارچگی کشور؟
بحث سپردن اختیارات ویژه به استانداران که از سوی رئیس‌جمهور پزشکیان مطرح شده، همچنان محل اختلاف‌نظر است. علی بابایی کارنامی، رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس و نماینده ساری و میاندرود، در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز ضمن حمایت از این پیشنهاد اظهار داشت:
«من جزو طرفداران دادن اختیار تام به استانداران هستم. آقای پزشکیان خودشان وزیر و نماینده مجلس بوده و می‌داند که داشتن اختیار تام برای یک استاندار چه معنایی دارد.»
وی با انتقاد از نقش وزارتخانه‌ها در تصمیم‌گیری‌های محلی افزود:
«اکنون بیش از ۷۰ درصد مشکلات کشور ناشی از وزارتخانه‌هاست. وزارتخانه‌ای که کارشناس آن در تهران نشسته و از واقعیت‌های استان‌ها اطلاع دقیقی ندارد، چگونه می‌تواند تصمیمات مؤثر بگیرد؟»
افزایش دو برابری توسعه در صورت اجرای طرح پزشکیان
بابایی کارنامی معتقد است که اجرای این طرح می‌تواند روند توسعه را به میزان قابل توجهی تسریع کند:
«اگر در چارچوب اختیاراتی که به استانداران داده می‌شود، تصمیم‌گیری‌ها در سطح مدیران کل استانی انجام شود، بدون شک شاهد دو برابر شدن توسعه‌یافتگی در کشور خواهیم بود.»
او با اشاره به ظرفیت‌های استانی، به‌ویژه در مناطق شمالی، تصریح کرد:
«در مازندران و استان‌های شمالی، مدیران استانی شناخت میدانی کاملی از وضعیت منطقه دارند، اما افرادی که از نگاه ملی برنامه‌ریزی می‌کنند، این شناخت را ندارند. بنابراین، لازم است که ساختار تصمیم‌گیری‌ها تغییر کند.»
عملی شدن وعده‌ها یا تکرار تجربه‌های گذشته؟
با وجود حمایت برخی نمایندگان مجلس از طرح اعطای اختیارات به استانداران، این موضوع سابقه‌ای طولانی در دولت‌های گذشته دارد. بابایی کارنامی در این رابطه گفت:
«روسای جمهور پیشین هم چنین وعده‌هایی داده‌اند. آقای احمدی‌نژاد این بحث را مطرح کرد، درباره آقای خاتمی اطلاعی ندارم، اما آقایان هاشمی، روحانی و رئیسی هم صحبت‌هایی در این زمینه داشتند. حالا باید دید که آقای پزشکیان به این وعده‌ها جامه عمل می‌پوشاند یا نه.»
اختیارات ویژه استانداران و نگرانی از مسائل قومیتی
یکی از دغدغه‌های مطرح‌شده درباره این طرح، احتمال افزایش تنش‌های قومیتی است. برخی منتقدان بر این باورند که اعطای اختیارات تام به استانداران می‌تواند به تعمیق اختلافات قومی و منطقه‌ای دامن بزند. اما بابایی کارنامی با رد این نگرانی اظهار داشت:
«قومیت‌ها کجا هستند؟ در شمال کشور چندین استان داریم که خودشان با یکدیگر رقابت دارند. در آذربایجان غربی، شرقی و اردبیل هم همین وضعیت حاکم است.»
وی همچنین تأکید کرد که این طرح به معنای تبدیل استانداران به رؤسای ایالت‌ها نیست:
«ما به استاندار یک استان اختیار می‌دهیم، نه اینکه او را به سطح یک رئیس ایالت ارتقا دهیم.»
جمع‌بندی؛ اصلاح ساختار اداری یا چالشی جدید؟
طرح واگذاری اختیارات تام به استانداران همچنان در مرحله بحث و بررسی قرار دارد و به نظر می‌رسد که اجرایی شدن آن به تصمیم نهایی دولت و حمایت مجلس بستگی دارد. این در حالی است که تجربه دولت‌های پیشین نشان می‌دهد که این نوع وعده‌ها اغلب در حد شعار باقی مانده‌اند. حال باید دید که آیا دولت پزشکیان می‌تواند این ایده را عملیاتی کند یا این طرح نیز به سرنوشت وعده‌های گذشته دچار خواهد شد.
