اقدام جنجالی طالبان؛ آیا حق‌آبه ایران باز هم به شوره‌زار می‌رود

تصاویر ماهواره‌ای اخیر تأیید می‌کنند که طالبان، مشابه دفعات پیشین، مسیر جریان آب هیرمند را تغییر داده و آن را به سمت گودزره هدایت کرده‌اند. این اقدام، بار دیگر نگرانی‌های مردم سیستان را که سال‌ها با خشکسالی و مشکلات ناشی از عدم تأمین حق‌آبه دست‌وپنجه نرم می‌کنند، تشدید کرده است. بسیاری از ساکنان این منطقه انتظار دارند که رئیس‌جمهور و وزارت امور خارجه به این موضوع به‌صورت جدی ورود کرده و با اقدامات دیپلماتیک مانع تکرار این بدعهدی شوند.

این در حالی است که طالبان پیش از این، بارها علت عدم رهاسازی آب را خشکسالی و کاهش بارندگی عنوان کرده بودند. با این حال، آن‌ها طی هفته‌های گذشته برای چندمین بار به مسئولان ایرانی اطمینان داده بودند که دیگر آب را منحرف نخواهند کرد. اما برخلاف این وعده‌ها، تازه‌ترین تصاویر هوایی که در ۱۲ اسفند ثبت شده، نشان می‌دهد که آب همچنان از سد کمالخان به سمت گودزره هدایت می‌شود. این مسئله، تناقض آشکار میان ادعاهای طالبان و اقدامات عملی آن‌ها را آشکار می‌سازد.

وقوع سیلاب‌های غیرقابل‌کنترل در افغانستان طی روزهای اخیر، امیدهایی را ایجاد کرده بود که شاید این‌بار طالبان به تعهدات خود پایبند بماند و اجازه دهد که حق‌آبه ایران به مسیر اصلی خود بازگردد. اما تصاویر منتشر شده، نشان می‌دهد که برخلاف این امیدها، مسیر آب همچنان به سمت شوره‌زارها هدایت شده و تغییری در سیاست‌های عملی طالبان مشاهده نمی‌شود.

با توجه به این شرایط، به نظر می‌رسد که ضروری است مسئولان دیپلماسی ایران، پیگیری‌های مستمری را برای اصلاح مسیر انحرافی سد کمالخان انجام دهند. در غیر این صورت، تکیه بر وعده‌های طالبان نه‌تنها نتیجه‌بخش نخواهد بود، بلکه ممکن است باعث شود فرصت بهره‌برداری از بارندگی‌های اخیر نیز از بین برود. اگر این سازه اصلاح نشود، امید بستن به تغییر رویکرد طالبان، در نهایت چیزی جز تکرار یک دور باطل نخواهد بود.