جنبههای تاریک VAR؛ چرا تکنولوژی در فوتبال به بحران تبدیل شده است؟
در پی جنجالهای اخیر در بازی دربی مادرید میان رئال مادرید و اتلتیکو مادرید، استفاده از تکنولوژی کمک داور ویدیویی (VAR) دوباره به بحث داغی تبدیل شده است.

در پی استفاده جنجالی از فناوری VAR در بازی برگشت دربی مادرید، که به ضربات پنالتی کشیده شد و رئال مادرید در نهایت موفق به شکست اتلتیکو شد، این تکنولوژی دوباره به موضوعی داغ تبدیل شده است. آنتونیو رودیگر با ضربه نهایی خود باعث پیروزی تیمش شد، اما این تنها قسمت نهایی بازی نبود که توجهها را جلب کرد. پس از گل، جنجالها به اوج خود رسید.
در حالی که در ضربه پنالتی دوم اتلتیکو، پای تکیهگاه خولیان آلوارز لیز خورد و پیش از اینکه توپ وارد دروازه شود، کمی تماس با توپ داشت، این لمس کوچک به سرعت توسط VAR شناسایی شد و باعث لغو پنالتی شد. این تماس تقریباً غیرقابل مشاهده بود و با استفاده از تکرارهای متعدد و زوایای مختلف به سختی شناسایی شد.
کریستینا اونکل، تحلیلگر داوری در CBS، با اشاره به سرعت مداخله VAR، حتی گمان کرد که ممکن است از فناوری سنسور توپ برای تشخیص تماس استفاده شده باشد، اما یوفا بعداً اعلام کرد که تنها از شواهد ویدیویی برای تشخیص این تماس استفاده شده است. از نظر بسیاری، این اشتباه میکروسکوپی و کوچک باعث حذف اتلتیکو مادرید از رقابتها شد.
مشکل اصلی اینجا است که استفاده از VAR به سرعت انجام شد، در حالی که داور شیمون مارشینیاک تنها چند متر با صحنه فاصله داشت و به نظر نمیرسید که تخلفی مشاهده کرده باشد. در چنین شرایطی، طبق قوانین یوفا، برای مداخله VAR باید یک "خطای واضح و آشکار" رخ داده باشد، که در این مورد به نظر نمیرسید چنین بوده باشد.
در حالی که طرفداران فوتبال انتظار داشتند که VAR به عنوان ابزاری برای تصحیح اشتباهات داوری معرفی شود، در عمل این تکنولوژی نه تنها مشکلات را برطرف نکرده، بلکه به بحرانهایی جدید در جریان مسابقات دامن زده است. این امر در حالی است که برخی باشگاهها مانند باشگاههای نروژی، از جنبههای منفی VAR گلهمندند و حتی درصدد لغو آن برآمدهاند. در لیگ نروژ، استفاده از VAR به حدی مورد اعتراض قرار گرفته که هواداران برای اعتراض به آن، خوراکیهای خود را به زمین پرتاب کردهاند.
در لیگهای دیگر هم همچنان مشکلات VAR وجود دارد. در لیگ برتر انگلیس، این تکنولوژی به طور خاص به عنوان ابزاری برای تصحیح اشتباهات داوری شناخته شد، اما حتی در این لیگ هم اشتباهات VAR در تشخیص تصمیمات در بازیها ادامه دارد. از دست دادن مداخلههای به موقع یا اشتباه در تشخیص، هنوز در بسیاری از مسابقات بحثبرانگیز است.
مسئله اصلی این است که در هنگام معرفی VAR، هدف این بود که این فناوری در خدمت داوران باشد تا بتوانند تصمیمات اشتباه را اصلاح کنند، اما در عمل این تکنولوژی در بسیاری از موارد با مشکلات جدید روبرو شده است. به جای اینکه فقط خطاهای بزرگ و آشکار را اصلاح کند، VAR به نوعی تبدیل به یک ابزار برای بررسی جزئیات میکروسکوپی شده است که در نهایت باعث تأخیر در جریان بازی و کاهش هیجان و احساسات واقعی مسابقات میشود.
در نهایت، ممکن است که دقت داوری با استفاده از VAR بهبود یافته باشد، اما این فناوری بهطور کلی نتواسته است تمام مشکلات داوری را حل کند و بسیاری از هواداران و کارشناسان هنوز از نحوه استفاده از آن ناراضی هستند. این وضعیت نشان میدهد که VAR نه تنها نتوانسته به هدف اولیه خود برسد، بلکه به نوعی به پیچیدگیها و چالشهای جدیدی دامن زده است.
متاسفانه، این وضعیت به شکافهای بیشتری در دنیای فوتبال دامن زده است و نشان میدهد که شاید تکنولوژی در این ورزش هنوز نتوانسته است آنطور که باید عمل کند.