اصلاح طلا در راه است؟
در حالی که تنش‌های تجاری با اعمال تعرفه‌های گسترده آمریکا اوج گرفته، بازار طلا با رکوردشکنی‌های پی‌درپی، واکنش تندی به تحولات اخیر نشان داده است.
در پی عملکرد قدرتمند طلا در روزهای پایانی هفته گذشته، این فلز گرانبها روز دوشنبه نیز توانست به رشد خود ادامه دهد؛ رشدی که با توجه به فضای مبهم ناشی از سیاست‌های تجاری آمریکا، از دید تحلیل‌گران چندان دور از انتظار نبود. فضای حاکم بر بازارها در آستانه اعلام تعرفه‌های تازه، احتیاطی مضاعف را بر رفتار معامله‌گران حاکم کرد.
پس از تجربه افتی محدود در معاملات روز سه‌شنبه، بازار جهانی طلا روز چهارشنبه در محدوده‌ای نسبتاً باریک نوسان داشت. با این حال، در واپسین ساعات معاملات در بازار آمریکا، طلا بار دیگر جهشی چشمگیر را تجربه کرد و موفق شد رکورد تاریخی تازه‌ای را با قیمت ۳۱۳۵ دلار برای هر اونس به ثبت برساند.
تعرفه‌های جدید ترامپ و آغاز شوک‌های بازار
رئیس‌جمهور ایالات متحده، دونالد ترامپ، در روز موسوم به «روز آزادی» اعلام کرد که از پنجم آوریل، تعرفه‌ای پایه معادل ۱۰ درصد بر تمامی کالاهای وارداتی به آمریکا اعمال خواهد شد. در این بین، تنها کشورهای بریتانیا، استرالیا و عربستان سعودی در فهرست مشمولان این تعرفه پایه قرار گرفتند.
بر خلاف این سه کشور، کانادا و مکزیک از این تعرفه جدید معاف شدند؛ چراکه از پیش و در ماه مارس مشمول تعرفه‌ای ۲۵ درصدی شده بودند. ترامپ همچنین در ادامه از اجرای موج دوم تعرفه‌ها از نهم آوریل خبر داد؛ مجموعه‌ای از تعرفه‌های متقابل سنگین که ۶۰ کشور هدف آن قرار گرفته‌اند. به گفته وی، این کشورها «بزرگ‌ترین متخلفان» در عرصه تجارت جهانی هستند.
در چارچوب این طرح جدید، اتحادیه اروپا با تعرفه ۲۰ درصدی، چین با ۵۴ درصد و ژاپن با تعرفه‌ای ۲۴ درصدی مواجه خواهند شد. افزون بر این، ترامپ تاکید کرد که تمامی خودروهای خارجی مشمول تعرفه ۲۵ درصدی خواهند بود.
بازتاب این سیاست‌های تجاری در بازارها به‌سرعت نمایان شد. قیمت طلا در بازار آسیا طی روز پنجشنبه با استقبال شدید سرمایه‌گذاران مواجه شد و توانست تا سطح ۳۱۶۷ دلار رشد کند؛ سطحی که خود گواهی بر افزایش تقاضا برای دارایی‌های امن بود.
فشار اصلاحی در سایه نگرانی از رکود جهانی
با این حال، فضای بازار چندان پایدار نماند. با افزایش نگرانی‌ها نسبت به تأثیرات مخرب سیاست‌های تجاری ایالات متحده بر اقتصاد جهانی و افت احتمالی تقاضا برای طلا، قیمت‌ها وارد فاز اصلاحی شدند.
در همین راستا، شماری از معامله‌گران که سود مناسبی کسب کرده بودند، اقدام به ذخیره سود کردند و این موضوع بر فشارهای فروش افزود. قیمت طلا تا سطح ۳۰۵۴ دلار کاهش یافت و در ادامه، بخشی از این افت را جبران کرد. در نهایت معاملات روز پنجشنبه با کاهش ۰.۶۵ درصدی به پایان رسید.
کریستالینا جورجیوا، مدیرعامل صندوق بین‌المللی پول، در واکنش به تحولات اخیر هشدار داد: «تعرفه‌های گسترده دولت آمریکا تهدیدی جدی برای اقتصاد جهانی هستند، آن هم در زمانی که رشد اقتصادی هنوز شکننده است.»
مؤسسه فیچ نیز با انتشار گزارشی اعلام کرد که رشد اقتصادی ایالات متحده در سال ۲۰۲۵ به احتمال زیاد کمتر از پیش‌بینی قبلی خواهد بود و از سطح ۱.۷ درصد پایین‌تر خواهد رفت. این نهاد هشدار داد که افزایش تعرفه‌ها منجر به بالا رفتن قیمت‌های مصرف‌کننده و کاهش سودآوری شرکت‌ها خواهد شد.
پاسخ چین، نوسان دوباره طلا و تأثیر اشتغال آمریکا
در ادامه تنش‌های تجاری، روز جمعه وزارت دارایی چین اعلام کرد که از دهم آوریل، تعرفه ۳۴ درصدی بر تمامی واردات از آمریکا وضع خواهد شد. این اقدام تلافی‌جویانه باعث شد بهای طلا بار دیگر به بالای سطح ۳۱۰۰ دلار بازگردد.
اما این صعود دیری نپایید؛ چراکه داده‌های تازه از بازار اشتغال آمریکا، دلار را تقویت کرده و طلا را تحت فشار قرار داد. بر اساس گزارش اداره آمار کار آمریکا، در ماه مارس تعداد مشاغل ایجاد شده در بخش غیرکشاورزی به ۲۲۸ هزار نفر رسید؛ رقمی که به‌وضوح بالاتر از پیش‌بینی ۱۳۵ هزار نفری بازار بود. همزمان نرخ بیکاری با اندکی افزایش به ۴.۲ درصد رسید و نرخ مشارکت نیروی کار نیز از ۶۲.۴ به ۶۲.۵ درصد افزایش یافت.
سخنان پاول و ادامه مسیر اصلاحی طلا
در واپسین روزهای هفته، جروم پاول، رئیس فدرال رزرو، به سیاست‌های تعرفه‌ای دولت واکنش نشان داد. او گفت: «تعرفه‌های اعلام‌شده فراتر از انتظارات بوده‌اند و می‌توانند منجر به تورم بالا و کند شدن رشد شوند.» پاول تاکید کرد که هنوز برای تصمیم‌گیری نهایی در مورد سیاست پولی زود است و هدف این است که از تبدیل جهش قیمتی به یک تورم پایدار جلوگیری شود.
پس از این اظهارات، روند اصلاح قیمت طلا ادامه یافت و فضای بازار همچنان زیر سایه عدم‌قطعیت باقی ماند.
چشم‌انداز بازار؛ نگاه‌ها به گزارش CPI و ادامه تنش تجاری
در نیمه اول هفته پیش‌رو، تقویم اقتصادی فاقد داده‌های کلیدی است که بتواند تغییر چشمگیری در روند بازار طلا ایجاد کند. اما روز چهارشنبه، فدرال رزرو آمریکا صورت‌جلسه نشست ماه مارس را منتشر خواهد کرد. اگر از این گزارش چنین برداشت شود که تمرکز بیشتر بر فشارهای تورمی ناشی از تعرفه‌هاست تا کاهش رشد اقتصادی، طلا ممکن است فاز اصلاحی تازه‌ای را تجربه کند.
علاوه بر این، روز پنجشنبه داده‌های شاخص قیمت مصرف‌کننده (CPI) برای ماه مارس منتشر خواهد شد. در همین رابطه، لیزا کوک، یکی از اعضای هیأت‌مدیره فدرال رزرو گفته است: «در حال بررسی شواهدی هستم که نشان می‌دهند تعرفه‌ها باعث افزایش فشارهای تورمی به‌صورت پایدار شده‌اند.» وی همچنین به افزایش نگرانی‌ها نسبت به تشدید تورم اشاره کرده است.
در صورتی که نرخ تورم ماهانه هسته به ۰.۴ درصد یا بیشتر برسد، می‌توان انتظار تقویت دوباره دلار و فشار بر قیمت طلا را داشت. اما در سناریوی برعکس، یعنی انتشار داده‌هایی ضعیف‌تر از انتظار، تقاضا برای دلار با چالش روبه‌رو خواهد شد.
در حال حاضر، ابزار FedWatch گروه CME نشان می‌دهد که احتمال کاهش نرخ بهره توسط فدرال رزرو در ماه مه به ۴۰ درصد رسیده، در حالی‌که این احتمال پیش از اعلام تعرفه‌ها تنها ۱۵ درصد بود. این موضوع نشان‌دهنده وضعیت دوگانه و پرابهام بازار در مواجهه با آینده دلار است.
نگاهی به آینده؛ طلا در تقاطع تنش‌های تجاری و ریسک‌های ژئوپلیتیکی
سرمایه‌گذاران با دقت تحولات سیاست تجاری ایالات متحده را دنبال می‌کنند. اگر دولت آمریکا از مواضع خود عقب‌نشینی کرده و به سمت مذاکره برای کاهش یا لغو تعرفه‌ها برود، احتمال عقب‌نشینی سرمایه‌گذاران از پیش‌بینی رکود اقتصادی قوت خواهد گرفت؛ موضوعی که می‌تواند دلار را تقویت کرده و طلا را تحت فشار قرار دهد.
با این حال، اگر رویارویی تجاری میان کشورها ادامه یابد و موج تعرفه‌های تلافی‌جویانه تداوم داشته باشد، تقاضا برای طلا به‌عنوان دارایی امن حفظ خواهد شد. در چنین شرایطی، انتظار می‌رود که بازار طلا همچنان درگیر نوسانات شدید باقی بماند.
