طلا قرمز شد، دلار مردد؛ بازار در انتظار شنبه سرنوشت‌ساز
روند رفت‌وبرگشت نرخ دلار پس از اعلام آغاز مذاکرات با آمریکا، سؤالاتی را درباره چرایی مقاومت بازار ارز در برابر کاهش بیشتر قیمت‌ها به‌وجود آورده است.
وحید شقاقی‌شهری، اقتصاددان، در گفت‌وگو با رسانه‌ها درباره دلایل افت‌وخیز نرخ ارز در پی انتشار خبر آغاز مذاکرات میان ایران و آمریکا، اظهار داشت: بازار ارز به انتشار خبر مذاکرات واکنش مثبتی نشان داد و پیش از اعلام رسمی از سوی دونالد ترامپ، قیمت دلار در بازه ۱۰۵ تا ۱۰۶ هزار تومان در نوسان بود. اما پس از انتشار این خبر، نرخ دلار با کاهش محسوسی همراه شد و حتی تا مرز ۹۸ هزار تومان هم پایین آمد. به گفته او، این روند نزولی تا روز بعد از اعلام مذاکرات ادامه داشت، هرچند مجدداً در روز گذشته نرخ دلار به کانال ۱۰۰ هزار تومان بازگشت.
او در ادامه به نوسانات بازار طلا نیز اشاره کرد و افزود: «در همان روز، صندوق‌های طلا در بازار سرمایه نیز با افت ۱۰ درصدی روبرو شدند و روند نزولی را تجربه کردند.»
شقاقی‌شهری با تأکید بر اینکه کاهش بیشتر نرخ ارز فعلاً متوقف شده، دلیل آن را نه مقاومت بازار، بلکه تداوم ابهامات پیرامون سرنوشت مذاکرات دانست. او گفت: «موضوع مقاومت بازار نیست، مساله این است که هنوز بحث مذاکرات و نتیجه آن مبهم است و اطمینان کامل از اینکه با مذاکرات مساله حل خواهد شد، وجود ندارد و شاید شانس موفقیت مذاکرات زیر ۵۰ درصد باشد به همین دلیل، کاهش شدید نرخ ارز در بازار دیده نمی‌شود.»
او همچنین به فضای خبری مبهم در روزهای منتهی به اعلام مذاکرات اشاره کرد و گفت تا پیش از مصاحبه ترامپ، روایت طرف ایرانی چیز دیگری بود. به گفته او، «تا قبل از اعلام این خبر از سوی ترامپ، حرف آقای عراقچی در رسانه‌ها این بود که نامه ایران به دست ترامپ نرسیده و پاسخی به نامه ایران داده نشده اما با مصاحبه ترامپ، موضوع دیگری مطرح و اعلام شد که مذاکرات در جریان است و مذاکرات از شنبه هم با حضور مقامات عالی‌رتبه ایران ادامه پیدا و رسمیت پیدا خواهد کرد.»
این تحلیل‌گر اقتصادی با یادآوری صحبت‌های عراقچی مبنی بر آغاز رسمی مذاکرات از شنبه (۱۹ فروردین)، خاطرنشان کرد: با وجود اعلام این خبر، هنوز شفافیت کامل در خصوص محتوای مذاکرات و احتمال موفقیت آن وجود ندارد و همچنان فضا همراه با تردید و عدم قطعیت است.
او افزود: «اگر از شنبه اخبار مثبت مذاکرات پمپاژ شود، احتمال ریزش قیمت‌ها در بازار ارز و طلا بیشتر خواهد شد.»
در پاسخ به این پرسش که در صورت رسیدن به توافق، نرخ ارز تا کجا می‌تواند کاهش یابد، شقاقی‌شهری گفت: «برپایه نظریه‌های مختلف اقتصادی و مبنای نظری متعدد، پیش‌بینی‌ها حاکی از این بود که در سال ۱۴۰۳ با فرض همین شرایط کنونی، نرخ ارز بین ۷۰ تا ۷۵ هزار تومان می‌ماند اما فاصله ۷۵ هزار تومان تا ۱۰۵ هزار تومان بسیار زیاد است.»
او یادآور شد که نرخ دلار در سطح ۱۰۰ هزار تومان و بالاتر، مدت طولانی ماندگار نبوده است و این مسأله می‌تواند امیدواری‌ها برای ریزش بیشتر قیمت ارز را زنده نگه دارد. او گفت: «شانسی که آورده‌ایم این است که ماندگاری نرخ دلار در اعداد ۱۰۰ هزار تومان و بالاتر از آن طولانی نبود، می‌دانیم که اگر نرخ دلار بیش از سه ماه در اعدادی پایدار و ماندگار بماند احتمال پایین آمدن از آن اعداد وجود ندارد یا بسیار کم است.»
او ادامه داد: «مدت زمان ماندگاری نرخ دلار در اعداد بالای ۱۰۰ هزار تومان کمتر از یک ماه بود، بنابراین اقتصاد هنوز با این اعداد وفق نشده و به همین دلیل امیدوارم نرخ دلار با مذاکرات و توافق از این اعداد پایین‌تر بیاید. اما باید توجه داشت که نرخ دلار در کانال‌های بین ۸۰ تا ۱۰۰ هزار تومان ۳ ماه ماندگار بود و به همین دلیل پایین‌تر آمدن نرخ دلار از ۹۰ هزار تومان کار بسیار سختی خواهد بود.»
شقاقی‌شهری همچنین با اشاره به تجربیات گذشته اقتصاد ایران افزود: «می‌دانیم وقتی نرخ بیش از ۳ ماه در عددی مانده باشد، معمولاً تغییر آن برای مردم و تجار و سرمایه‌گذاران اقدام راحتی نیست و اساساً این اقدام خودش مشکلاتی را ایجاد می‌کند.»
او با یادآوری تجربه دولت روحانی گفت: «در دوره‌ای قبل از توافق نرخ دلار به ۴ هزار و ۲۰۰ تومان افزایش پیدا کرد اما پس از پمپاژ اخبار مثبت و توافق نرخ به ۳ هزار و ۶۰۰ تومان رسید و به اعداد کمتر از ۳۵۰۰ نرسید.»
شقاقی‌شهری در پایان تأکید کرد: «شنبه با شروع مذاکرات اگر اخبار مثبت از مذاکرات پمپاژ شود و احتمال توافق قوت بگیرد باز هم شکست نرخ دلار به زیر ۹۰ هزار تومان کار سختی خواهد بود. در ادبیات مذاکرات آقای ترامپ و آمریکا چیزی به عنوان مذاکرات مستقیم و غیرمستقیم وجود ندارد و در مذاکرات هم چیزی پشت پرده نخواهد بود، نمونه آن مذاکرات با زلنسکی است که مذاکره با حضور رسانه‌ها و کاملاً عیان انجام شد به همین دلیل آثار مذاکرات را در بازار ارز می‌توان دید.»
