افزایش دوباره نرخ بهره بین‌بانکی
در پایان هفته چهارم فروردین ۱۴۰۴، نرخ بهره بین‌بانکی بار دیگر افزایش جزئی را تجربه کرد.
نرخ سود بین‌بانکی که یکی از شاخص‌های کلیدی در سیاست‌گذاری پولی کشور به شمار می‌رود، در هفته پایانی فروردین‌ماه ۱۴۰۴ با افزایشی ۰.۰۱ درصدی نسبت به هفته قبل مواجه شد و به سطح ۲۳.۹۶ درصد رسید.
طبق گزارش منتشرشده از سوی ایسنا و با استناد به داده‌های بانک مرکزی، این نرخ در روز چهارشنبه ۲۷ فروردین اعلام شد و نسبت به نرخ ۲۳.۹۵ درصدی هفته سوم، افزایش بسیار ناچیزی را ثبت کرد.
بررسی روند نرخ سود بین‌بانکی در فروردین‌ماه نشان می‌دهد که این نرخ در هفته نخست ماه، در سطح ۲۳.۹۶ درصد قرار داشت؛ سپس در هفته دوم با افتی ۰.۰۱ درصدی به ۲۳.۹۵ درصد رسید و در هفته سوم نیز در همان سطح باقی ماند.
در این شرایط، با وجود تغییر اندک در نرخ بهره بین‌بانکی، این روند برای سیاست‌گذاران اقتصادی و کارشناسان مالی پیام‌های قابل‌توجهی در زمینه مدیریت نقدینگی و کنترل تورم دارد.
بازار بین‌بانکی، فضایی کلیدی برای تعامل مالی میان بانک‌ها و مؤسسات اعتباری محسوب می‌شود. هدف اصلی از ایجاد این بازار، تسهیل در اجرای سیاست‌های پولی از سوی بانک مرکزی، مدیریت بهینه نقدینگی بانک‌ها، و کاهش اتکای سیستم بانکی به منابع مستقیم بانک مرکزی است.
این بازار با وجود حجم بالای معاملات روزانه، نقش تعیین‌کننده‌ای در تثبیت نرخ بهره و همچنین تأمین مالی کوتاه‌مدت بانک‌ها ایفا می‌کند. بانک مرکزی از طریق دستکاری در این نرخ، ابزار مهمی برای اجرای سیاست‌های خود در اختیار دارد.
گفتنی است، نرخ اعلام‌شده از سوی بانک مرکزی در پایان هر هفته، بر مبنای میانگین موزون نرخ‌های ثبت‌شده در معاملات بین بانکی روزانه محاسبه می‌شود. این نرخ‌ها یکی از ارکان مهم تنظیم جریان نقدینگی در کشور محسوب می‌شوند و هرگونه تغییر هرچند اندک در آن‌ها، ممکن است بر بازارهای مالی و تورم اثر بگذارد.
بازار بین‌بانکی ایران از تیرماه سال ۱۳۸۷ به‌صورت رسمی آغاز به فعالیت کرد و از آن زمان تاکنون تحت نظارت کامل بانک مرکزی اداره می‌شود. نرخ سود این بازار نیز به‌صورت رسمی در پایان هر هفته، روزهای پنجشنبه اعلام عمومی می‌شود.
در پایان هفته چهارم فروردین، بانک مرکزی همچنین نرخ‌های مرتبط با سایر ابزارهای سیاست پولی را بدون تغییر نگه داشته است؛ بر این اساس، نرخ توافق بازخرید (ریپو) همچنان ۲۳ درصد، نرخ اعتبارگیری قاعده‌مند ۲۴ درصد و نرخ سپرده‌گذاری قاعده‌مند نیز ۱۷ درصد باقی مانده است.
نگاهی به روند نرخ بهره بین‌بانکی در دو سال اخیر نشان می‌دهد که این نرخ در سال‌های ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳ عمدتاً در کانال ۲۳ درصد ثابت مانده است. اما در سال ۱۴۰۱، دامنه تغییرات گسترده‌تری را تجربه کرد و نرخ‌ها در بازه‌ای بین ۲۰.۳ تا ۲۳.۱ درصد در نوسان بودند؛ وضعیتی که در مقایسه با سال‌های اخیر، بیشترین دامنه نوسان را در نرخ بهره بین‌بانکی نشان می‌دهد.
