تلاش اسرائیل برای کشف محل دفن ابرجاسوسش در سوریه پس از ۶۰ سال؛ عکس زمان اعدام

ژیم صهیونیستی بار دیگر جست‌وجوی خود برای یافتن محل دفن الی کوهن، جاسوس مشهورش که ۶ دهه پیش در سوریه اعدام شد، آغاز کرده است. به گزارش روزنامه الاخبار لبنان، اسرائیل تماس‌هایی با طرف‌های خارجی و مقامات سوریه برقرار کرده است تا به اطلاعاتی درباره مکان دفن او دست یابد. دولت سوریه تاکنون هیچ اطلاعاتی در این زمینه ارائه نکرده و تمام درخواست‌های اسرائیل برای مبادله یا بازگرداندن پیکر او را رد کرده است.

الی کوهن که یکی از برجسته‌ترین جاسوسان تاریخ اسرائیل به شمار می‌رود، نقش کلیدی در تقویت موقعیت نظامی و امنیتی اسرائیل در برابر سوریه داشت. او که با هویتی جعلی به نام "کامل امین ثابت" در جامعه سوریه نفوذ کرده بود، توانست اطلاعات استراتژیکی را درباره پایگاه‌های نظامی، برنامه‌های نظامی و استحکامات سوریه به تل‌آویو منتقل کند.

زندگی و فعالیت‌های الی کوهن

الی کوهن در ۲۶ دسامبر ۱۹۲۴ در شهر اسکندریه مصر، در خانواده‌ای یهودی و سوری‌الاصل متولد شد. وی که در دوران کودکی استعداد خاصی در یادگیری زبان‌های عربی، عبری و فرانسوی داشت، در دانشگاه قاهره در رشته مهندسی تحصیل کرد. با اعلام تشکیل دولت اسرائیل در سال ۱۹۴۸، خانواده کوهن به اسرائیل مهاجرت کردند، اما او برای مدتی در مصر باقی ماند تا به فعالیت‌های مخفیانه خود برای صهیونیست‌ها ادامه دهد. در نهایت، تحت فشار مقامات مصری، او در سال ۱۹۵۷ به اسرائیل رفت.

پس از مهاجرت به اسرائیل، کوهن ابتدا به شغل‌های عادی مشغول شد، اما به‌زودی توجه مقامات موساد را به خود جلب کرد. در سال ۱۹۶۰، موساد او را به عنوان مأمور ویژه انتخاب و تحت آموزش‌های تخصصی قرار داد. برای مأموریت اصلی، موساد برای او هویتی جعلی به نام "کامل امین ثابت" ایجاد کرد؛ تاجری ثروتمند که پس از سال‌ها زندگی در آرژانتین، به سوریه بازگشته بود.

نفوذ به جامعه سوریه

در سال ۱۹۶۱، کوهن مأموریت خود را آغاز کرد و با هویت جعلی وارد دمشق شد. او در یکی از مناطق اعیان‌نشین دمشق اقامت گزید و زندگی مجللی را آغاز کرد که با هویت جعلی‌اش تطابق داشت. او با برگزاری مهمانی‌های پرهزینه، توانست توجه نخبگان سیاسی و نظامی سوریه را جلب کند. این مهمانی‌ها به محل گردهمایی غیررسمی مقامات ارشد سوری تبدیل شد و اطلاعات حساس در چنین فضایی به راحتی به دست کوهن می‌رسید.

یکی از موفقیت‌های مهم کوهن، برقراری ارتباط نزدیک با افسران ارتش سوریه و کسب اطلاعات دقیق از موقعیت پایگاه‌های نظامی، سنگرها و تأسیسات استراتژیک در بلندی‌های جولان بود. او حتی پیشنهاد داد که برای راحتی سربازان، در اطراف سنگرها درختکاری شود؛ پیشنهادی که بعدها به اسرائیل کمک کرد تا موقعیت دقیق سنگرهای سوری را شناسایی کند.
 

انتقال اطلاعات به اسرائیل

الی کوهن از طریق یک فرستنده رادیویی مخفی که در آپارتمانش نصب شده بود، اطلاعات حیاتی را به صورت منظم به اسرائیل ارسال می‌کرد. پیام‌های او شامل جزئیات مربوط به تحرکات نظامی سوریه، پایگاه‌های استراتژیک، و همکاری‌های این کشور با اتحاد جماهیر شوروی بود. یکی از مهم‌ترین اطلاعاتی که او به اسرائیل منتقل کرد، موقعیت دقیق استحکامات نظامی سوریه در بلندی‌های جولان بود که نقشی کلیدی در موفقیت اسرائیل در جنگ شش‌روزه ایفا کرد.

دستگیری و محاکمه

فعالیت‌های مشکوک کوهن در نهایت توجه مقامات امنیتی سوریه را جلب کرد. با استفاده از تجهیزات پیشرفته شنود که توسط شوروی تأمین شده بود، محل فرستنده رادیویی او شناسایی شد. در ژانویه ۱۹۶۵، مأموران امنیتی سوریه به آپارتمان او یورش بردند و کوهن را در حالی که در حال ارسال پیام به اسرائیل بود، دستگیر کردند.

پس از دستگیری، کوهن در دادگاهی نظامی محاکمه شد و به اعدام محکوم گردید. تلاش‌های دیپلماتیک اسرائیل برای جلوگیری از اجرای حکم، از جمله میانجیگری برخی کشورها و شخصیت‌های برجسته، بی‌نتیجه ماند. در ۱۸ مه ۱۹۶۵، او در میدان عمومی دمشق به دار آویخته شد.

جایگاه کوهن در تاریخ اسرائیل

الی کوهن همچنان به عنوان یکی از مهم‌ترین چهره‌های اطلاعاتی اسرائیل شناخته می‌شود. اطلاعاتی که او به اسرائیل منتقل کرد، نقش تعیین‌کننده‌ای در موفقیت این رژیم در جنگ شش‌روزه و اشغال بلندی‌های جولان داشت. تلاش‌های اسرائیل برای یافتن محل دفن او همچنان ادامه دارد و با تغییرات سیاسی در سوریه، احتمال دستیابی به این هدف بیشتر شده است.

روایت زندگی کوهن در سریال "The Spy"

داستان زندگی الی کوهن در مینی‌سریال "The Spy" که در سال ۲۰۱۹ ساخته شد، به تصویر کشیده شده است. این سریال با بازی ساشا بارن کوهن، روایتگر نفوذ و جاسوسی کوهن در سوریه است و توانست توجه بسیاری از مخاطبان را به خود جلب کند.