بمب کنکور ۱۴۰۴ ترکید!/ تغییرات جدید و تعهدات سنگین؛ چه بلایی سر داوطلبان می‌آید؟

در شهریورماه ۱۴۰۳، شورای عالی انقلاب فرهنگی در جلسه ۹۰۴ خود، موضوع سهمیه مناطق در آزمون سراسری ۱۴۰۴ را مورد بازنگری قرار داد. بر اساس این اصلاحات، شرکت‌کنندگان متقاضی سهمیه مناطق باید حسب موارد زیر، در یکی از سه سهمیه ۱، ۲ و ۳ قرار گیرند و این سهمیه‌ها در کارنامه نتیجه اولیه آنان ارزیابی خواهد شد:

• برای کسانی که در نظام آموزشی جدید ۶-۳-۳ ثبت‌نام کرده‌اند، بخش محل اخذ مدرک تحصیلی سه سال آخر دبیرستان (پایه دهم تا دوازدهم) مدنظر قرار می‌گیرد.

• متقاضیان نظام‌های ترمی و سالی-واحدی، باید محل اخذ مدرک تحصیلی دوران پیش‌دانشگاهی و دو سال پایانی دبیرستان خود را اعلام کنند.

• فارغ‌التحصیلان نظام قدیم آموزش متوسطه نیز باید براساس محل اخذ مدارک سه سال پایانی دبیرستان یا هنرستان تعیین سهمیه شوند.

• در شرایطی که محل اخذ مدرک تحصیلی متقاضیان از یکدیگر متفاوت باشد، سهمیه بر اساس محل تحصیل در منطقه مرفه‌تر تعیین خواهد شد.

• متقاضیان که حداقل دو سال از سه سال اخیر تحصیلی خود را در خارج از کشور گذرانده‌اند، به عنوان سهمیه منطقه ۲ محسوب می‌شوند.

• سهمیه مناطق برای متقاضیان طلبه سطح یک حوزه‌های علمیه نیز با توجه به محل تحصیل در سه سال آخر سطح یک مشخص می‌شود و اگر این سه منطقه متفاوت باشد، سهمیه بر اساس منطقه مرفه‌تر لحاظ خواهد شد.

• تمامی متقاضیان معلول (از نظر بینایی، شنوایی، جسمی‌حرکتی، آسیب گفتار و زبان، اعصاب و روان و تکاملی) تحت سهمیه منطقه ۳ قرار می‌گیرند.

• برای داوطلبانی که در آزمون‌های ایجاد سوابق تحصیلی یا ترمیم نمرات شرکت می‌کنند، محل اخذ مدارک تحصیلی برای تعیین سهمیه منطقه تغییر نخواهد کرد.

• در صورتی که متقاضی به اشتباه کد محل اخذ مدارک تحصیلی خود را ثبت کند، سهمیه وی تغییر خواهد کرد و در نتیجه، پذیرش او لغو خواهد شد. به همین دلیل، دقت در درج صحیح کدها از اهمیت بالایی برخوردار است.

تغییرات سهمیه مناطق

پیش از این، فارغ‌التحصیلان دوره‌های کاردانی (فوق دیپلم) از آموزشکده‌های فنی و حرفه‌ای، با توجه به محل اخذ مدارک تحصیلی سه سال پایانی دبیرستان یا هنرستان به یکی از سه سهمیه مناطق ۱، ۲ و ۳ تعلق داشتند. اما در مصوبه جدید، نام این بخش حذف شده است. همچنین، متقاضیانی که دو سال از سه سال آخر تحصیل را در خارج از کشور گذرانده‌اند، قبلاً به عنوان سهمیه منطقه ۳ در نظر گرفته می‌شدند؛ در حال حاضر این افراد جزو سهمیه منطقه ۲ محسوب می‌شوند.

تعهدات پذیرفته‌شدگان

آگاهی از سهمیه مناطق از اهمیت بالایی برخوردار است، خصوصاً در مورد تعهدات پذیرفته‌شدگان در دوره‌های مختلف دانشگاه‌ها. این اطلاعات در دفترچه راهنمای انتخاب رشته‌های تحصیلی کنکور ذکر می‌شود و جزئیات تعهدات مربوط به پذیرفته‌شدگان سهمیه‌های مختلف به صورت زیر اعلام شده است:

• پذیرفته‌شدگان در رشته‌های تحصیلی دوره روزانه، به دلیل تحصیل رایگان، ملزم به خدمت در هر منطقه‌ای از کشور برای حداکثر یک سال بعد از فارغ‌التحصیلی هستند. این تعهدها نمی‌توانند مانع از انجام تعهدات دیگر شوند.

• پذیرفته‌شدگان دوره‌های روزانه که با سهمیه مناطق ۲ و ۳ پذیرفته شده‌اند، علاوه بر تعهدات شرعی و اخلاقی، موظف هستند پس از پایان تحصیل، به مدت دو برابر زمان تحصیل خود در هر یک از نقاط کشور خدمت نمایند.

• بر اساس تصمیمات مورخ ۲۴ آذرماه ۱۳۷۵ کمیته مطالعه و برنامه‌ریزی آزمون سراسری، اگر پذیرفته‌شدگان دارای نمره سهمیه آزاد یا منطقه یک باشند، به میزان طول دوره تحصیل، باید تعهد خدمت دهند.

• پذیرفته‌شدگان رشته‌های خاص، مجاز به انجام تعهدات خود بر اساس قراردادهای منعقد شده با ارگان‌های مربوط هستند.

• مدت تعهد برای استفاده‌کنندگان از سهمیه‌های مناطق ۲ و ۳ در رشته‌های تحصیلی دوره روزانه حداقل ۵ سال خواهد بود.

• پذیرفته‌شدگان از سهمیه منطقه یک، خانواده شهدا و ایثارگران در رشته‌های تحصیلی دوره روزانه، موظف به انجام خدمت در مناطقی هستند که توسط وزارتخانه‌ها و سازمان‌های مربوط تعیین می‌شود.

• اگر پذیرفته‌شدگان ظرف یک سال پس از فارغ‌التحصیلی از انجام خدمت استنکاف کنند، وزارت ذیربط مجاز به استرداد دو برابر هزینه سرانه دانشجو و عدم تسلیم مدارک تحصیلی خواهد بود.

• بورسیه‌های نهادهای مختلف ملزم به اجرای تعهدات بر اساس قراردادهای منعقد شده با سازمان مربوطه هستند.

• پذیرفته‌شدگان در رشته‌های خاص، تابع قوانین مربوط به آن رشته خواهند بود.

• میزان تعهد خدمت برای استفاده‌کنندگان از سهمیه بهیاری برابر با دو برابر طول مدت تحصیل، مطابق مقررات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی خواهد بود.

• پذیرفته‌شدگان دانشگاه‌های وابسته به وزارت علوم و وزارت بهداشت و… در دوره‌های غیر روزانه هیچ گونه تعهد خدمت آموزشی رایگان ندارند.

با توجه به این تغییرات و تعهدات، از داوطلبان خواسته می‌شود که با دقت بیشتری در روند ثبت‌نام و ارائه مدارک خود عمل کنند تا هیچگونه مشکل یا نقصی در روند پذیرش آن‌ها پیش نیاید. تمامی متقاضیان باید از جزئیات مربوط به سهمیه‌بندی آگاه باشند تا بتوانند در زمان انتخاب رشته به درستی تصمیم‌گیری کنند.