زمان برگزاری نمایشگاه کتاب تهران مشخص شد

علیرضا نوری‌زاده، مدیرکل اداره مجامع و تشکل‌های فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، با اعلام خبر استقبال گسترده ناشران خارجی از این رویداد فرهنگی مهم، اظهار داشت: «با وجود اینکه هنوز تا پایان مهلت ثبت نام، زمان باقی است،‌ ناشران لاتین و عربی استقبال خوبی نشان داده‌اند.» این استقبال نشان از جایگاه و اهمیت بین‌المللی نمایشگاه کتاب تهران دارد.

وی در ادامه به جزئیات حضور ناشران خارجی پرداخت و گفت: «تاکنون ثبت نام ۱۲ ناشر لاتین که نمایندگی تعداد قابل توجهی از ناشران این حوزه را بر عهده دارند، قطعی شده است، همچنین حضور ۲۲ ناشر عرب که آن‌ها نیز نمایندگی ناشران دیگری را بر عهده دارند،‌ قطعی شده است. تعداد ناشرانی که به صورت غیر مستقیم و از طریق نمایندگی در نمایشگاه حضور دارند،‌ هنوز مشخص نیست،‌ اما تاکنون ۳۰ ناشر عرب و لاتین (۲۴ ناشر لاتین و ۶ ناشر عرب) نمایندگی خود را به ناشران خارجی در نمایشگاه سپرده‌اند. البته طبیعتاً‌ تعداد ناشران حاضر در بخش کتاب خارجی نمایشگاه با پایان مهلت ثبت نام فراتر از این رقم خواهد رفت.» این آمار اولیه، نویدبخش حضور پررنگ آثار و تبادلات فرهنگی بین‌المللی در نمایشگاه امسال است.

نوری‌زاده همچنین درباره حضور مهمان ویژه نمایشگاه، یعنی کشور عراق، گفت: «ناشران عراقی که امسال مهمان ویژه نمایشگاه کتاب تهران هستند،‌ به زودی مشخص می‌شوند و بارهای این ناشران نیز در روزهای پیش رو ارسال خواهد شد.» علاقه‌مندان به ادبیات عرب می‌توانند منتظر آثار متنوعی از ناشران عراقی باشند.

مدیرکل اداره مجامع و تشکل‌های فرهنگی وزارت ارشاد با اشاره به تازگی آثار ارائه شده توسط ناشران خارجی، تصریح کرد: «در این دوره عمده بار ناشران خارجی متعلق به جدیدترین آثار بازار بین‌الملل است،‌ گفت:  آثار بسیار خوبی از ناشران مطرح متعلق به سال‌های ۲۰۲۳،‌ ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ در راه است.» این موضوع فرصت مغتنمی برای علاقه‌مندان به دسترسی به آخرین آثار منتشر شده در سطح جهانی فراهم می‌کند.

نوری‌زاده در ادامه از ارسال محموله‌های کتاب از کشورهای مختلف خبر داد و گفت: «۵ ناشر عرب بارهای خود را به وزن ۲۲ تن از مقصد کشور لبنان ارسال کرده‌اند که هم‌اکنون در مرز ترکیه است و در روزهای پیش رو به تهران می‌رسد،‌ ۲۰ تن بار نیز متعلق به ۱۲ ناشران لاتین از لندن ارسال شده که بخشی از آن زمینی و بخشی نیز از طریق هوایی ارسال خواهد شد.» همچنین به گفته وی، موزعین نیز حدود یک تن کتاب وارد کرده‌اند که مراحل گمرکی آن طی شده و به زودی وارد سالن ارزیابی محتوایی خواهد شد.

مدیرکل اداره مجامع و تشکل‌های فرهنگی وزارت ارشاد از تمهیدات گمرکی در محل نمایشگاه خبر داد و گفت: «در این دوره نیز بخش گمرک در فضایی به وسعت ۶۰۰ متر مربع در مصلای تهران فعال شده و آماده دریافت کتاب‌های ناشران خارجی و موزعین کتاب از کشورهای دیگر است، این کتاب‌ها پس از بررسی و تطبیق با آیین‌نامه داخلی نمایشگاه، آماده عرضه در بخش اصلی نمایشگاه خواهند بود. همچنین کارگروه ارزشیابی متشکل از متخصصان حوزه لاتین و عربی در هفته پیش رو تشکیل خواهد شد.»

در همین حال، ابراهیم حیدری، قائم مقام سی‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، با اشاره به اهمیت برگزاری فلوشیپ نشر تهران همزمان با این رویداد فرهنگی، اظهار کرد: «برای اینکه ادبیات، فرهنگ، نشر و اهالی قلم کشور ما به سایر کشورها شناسانده شود، باید اقداماتی صورت گیرد که از جمله آنها می‌توان به برگزاری رویدادهای متعدد و برنامه‌های مختلف از قبیل شرکت در نمایشگاه‌های خارجی، طرح‌های حمایتی مانند گرنت و تاپ و استفاده از ظرفیت‌های رایزنی‌های ایران در خارج از کشور اشاره کرد به‌ویژه اینکه شرکت در نمایشگاه‌های مختلف به دلیل هزینه‌های بالا برای همگان مقدور نیست.»

مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران با اشاره به تجربه سایر کشورها در برگزاری فلوشیپ‌های ادبی، افزود: «در همین زمینه یکی از کارهایی که کشورهای مختلف برای معرفی نشر و فرهنگ خود انجام می‌دهند، استفاده از ظرفیت فلوشیپ‌های ادبی است که این تجربه در جغرافیاهای متعددی مانند یونان، استانبول، سوئد، مکزیک، برزیل، تایوان، فرانکفورت، شارجه، آستانه، تایلند و انگلستان اجرا و قابل بررسی شده است.»

حیدری با بیان اینکه ایده برگزاری فلوشیپ در ایران از دیرباز مطرح بوده، گفت: «موضوع برگزاری فلوشیپ از سوی ایران از دیرباز مطرح بوده و ایران با سابقه ادبی و ادبیات غنی خود می‌بایست دیر یا زود باید به این سمت برود ولی تاکنون این آمادگی از سمت ناشران داخلی و خارجی برای حضور در این رویداد احساس نمی‌شد.» وی به افزایش تعاملات بین‌المللی در سال‌های اخیر اشاره کرد.

قائم مقام نمایشگاه کتاب تهران با اشاره به رویکرد محتوامحور نمایشگاه امسال، گفت: «ما در همین راستا تصمیم گرفتیم که سی‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران را با فضای مبتنی بر محتوا برگزار کنیم که یکی از این اقدامات برگزاری فلوشیپ ادبی کتاب کودک و نوجوان است.» وی درباره انتخاب حوزه کودک و نوجوان برای نخستین فلوشیپ تهران توضیح داد که این انتخاب به دلیل مزیت رقابتی ایران در این حوزه و همچنین یکپارچگی نسبی ناشران و مخاطبان این بخش صورت گرفته است.

حیدری از همکاری انجمن فرهنگی ناشران کودک و نوجوان در برگزاری فلوشیپ خبر داد و گفت: «در این زمینه انجمن فرهنگی ناشران کودک و نوجوان وظیفه برقراری ارتباط موضوعی با ناشران کودک و نوجوان را پذیرفته و در واقع وظیفه آماده کردن ناشران داخلی برای مذاکره با ناشران خارجی که نیازمند ادبیات و ترمینولوژی بین‌المللی است، برعهده این انجمن است.» وی همچنین از همکاری با آژانس ادبی «اینتروتما» ترکیه در زمینه اطلاع‌رسانی و دعوت از ناشران خارجی خبر داد.

حیدری با تاکید بر بین‌المللی بودن فلوشیپ نشر تهران، گفت: «برای برگزاری این رویداد از تمامی ناشران خارجی که با طرح گرنت همکاری دارند و رایزنی‌های ایران در خارج از کشور و تمام ظرفیت‌های خود برای همکاری بهره گرفتیم که یکی از آن‌ها آژانس‌های ادبی هستند.» وی بر استفاده از تمامی ظرفیت‌ها برای برگزاری موفق این رویداد تاکید کرد.

سی‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «بخوانیم برای ایران» از ۱۷ تا ۲۷ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۴ در مصلای امام خمینی (ره) برگزار خواهد شد. نخستین فلوشیپ نشر تهران نیز از ۲۲ تا ۲۵ اردیبهشت‌ماه همزمان با نمایشگاه برگزار می‌شود.