ماجرای «تابش اشعه UV در تهران» چیست؟
تهران بار دیگر با تهدیدی جدی از سوی طبیعت مواجه شده است. افزایش دمای شدید، بادهای گرم، گرد و غبار، همراه با رشد بی‌سابقه شاخص اشعه فرابنفش، آسمان پایتخت را به مرز بحران رسانده‌اند. سازمان هواشناسی هشدار داده است که خطرات ناشی از تابش UV و آلودگی با گاز ازن ممکن است سلامت عمومی را در روزهای آینده با تهدیدی بی‌سابقه روبه‌رو کند.
با شروع هفته جاری، شرایط جوی در استان تهران به شکلی نگران‌کننده تغییر کرده است. بر اساس پیش‌بینی‌های هواشناسی، از روز دوشنبه همزمان با بالا رفتن دما و شدت یافتن تابش نور خورشید، شاخص تابش اشعه فرابنفش (UV) در مناطق مختلف تهران از حد مجاز فراتر خواهد رفت. کارشناسان هشدار داده‌اند که این شرایط می‌تواند پیامدهای خطرناکی برای سلامت ساکنان به‌ویژه در مناطق جنوبی استان به‌همراه داشته باشد.
عصر روز گذشته، خبری رسمی در برخی رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که حکایت از احتمال تعطیلی استان تهران در روز چهارشنبه داشت. محتوای این خبر مستند به هشدارهای رسمی درباره تشدید تابش اشعه فرابنفش و افزایش آلودگی هوا بود.
به گزارش «دنیای اقتصاد»، تهران و سایر شهرهای استان، در آستانه تجربه وضعیت «زرد» قرار گرفته‌اند. این هشدار به دلیل ترکیب «باد شدید همراه با هوای داغ» و «ورود توده گرد و خاک» به آسمان استان صادر شده است. در واقع، آنچه پایتخت در روزهای آینده با آن مواجه خواهد شد، مجموعه‌ای از عوامل طبیعی ناسازگار است که می‌تواند وضعیت سلامت عمومی را به حالت اضطراری بکشاند.
در روزهای اخیر، مخاطرات ناشی از آلودگی هوا نیز دوباره به صدر دغدغه‌های شهری بازگشته‌اند. تهرانی‌ها اکنون نه تنها با معضل ذرات معلق و آلاینده‌ها، بلکه با رشد خطرناک گاز ازن (O₃) و تابش غیرمجاز اشعه UV مواجه هستند. این سه‌گانه تهدیدزا، وضعیت زیستی شهر را به مرز هشدار رسانده‌اند.
اداره‌کل هواشناسی استان تهران، با صدور اطلاعیه‌ای تحت عنوان «هشدار زرد»، اعلام کرده که از روز دوشنبه تا پنج‌شنبه، وزش باد شدید همراه با گرمای هوا و انتقال گرد و خاک، مناطق جنوبی استان را درگیر خواهد کرد. این اطلاعیه، دقیقاً به شرایطی اشاره دارد که می‌تواند میزان تابش فرابنفش را به سطحی خطرناک برساند.
در اطلاعیه شماره ۲۵ هواشناسی تهران نیز آمده است: «ماندگاری توده هوای گرم تا چهارشنبه ادامه خواهد داشت و به‌دلیل شرایط جوی خاص، شاخص UV از حد مجاز عبور خواهد کرد.»
این نهاد به شهروندان توصیه کرده است که در ساعات اوج تابش (بین ۱۰ صبح تا ۴ عصر)، از تردد غیرضروری در فضای باز خودداری کنند، چرا که خطر گرمازدگی و مواجهه با اشعه‌های مضر خورشید بسیار بالا خواهد بود.
اشعه فرابنفش که با عنوان علمی UV شناخته می‌شود، یکی از پرتوهای الکترومغناطیسی خورشید است که انرژی آن از نور مرئی بیشتر بوده و در صورت افزایش بیش از حد، سلامت پوست، چشم و سیستم ایمنی را تهدید می‌کند. کارشناسان حوزه بهداشت هشدار می‌دهند که قرار گرفتن در معرض UV بالا می‌تواند عامل بروز سرطان پوست و پیری زودرس سلولی باشد.
در روزهای گذشته، گزارش‌هایی منتشر شده که نشان می‌دهد شاخص آلودگی ناشی از گاز ازن در تهران به شکل نگران‌کننده‌ای بالا رفته است. در حالی‌که در فصول سرد، این شاخص معمولاً زیر عدد ۲۰ قرار دارد، از ابتدای تیرماه تاکنون میانگین شاخص گاز ازن به عدد ۹۸ رسیده است. گاز ازن، یکی از آلاینده‌های ثانویه خطرناک است که در حضور گرما و نور خورشید، از ترکیب شیمیایی ذرات معلق PM2.5 شکل می‌گیرد.
کارشناسان معتقدند که علت اصلی این وضعیت وخیم، خشکسالی، کاهش بارش‌ها و همچنین پیامدهای مستقیم تغییرات اقلیمی جهانی است. این عوامل باعث افزایش دمای هوا، تشدید گرد و غبار، کاهش رطوبت نسبی و در نهایت بالارفتن تابش مستقیم اشعه فرابنفش می‌شوند.
توصیه‌ها برای مقابله با این شرایط شامل استفاده از کرم‌های ضدآفتاب، پوشیدن لباس‌های روشن و بلند، استفاده از عینک‌های آفتابی UV محافظ و ماندن در سایه، خصوصاً در ساعت‌های اوج تابش است.
اداره هواشناسی و سازمان‌های بهداشتی بار دیگر تأکید کرده‌اند که توجه به این هشدارها تنها راه جلوگیری از آسیب‌های جدی ناشی از اشعه فرابنفش در این روزهای داغ تابستانی است.
