تهران در آستانه بحران آب پاییزی

 نگرانی‌ها درباره تأمین آب پایتخت با شروع پاییز شدت گرفته است. محمدرضا کیاشمشکی، کارشناس و پژوهشگر حوزه آب و انرژی، در یادداشتی تصویری به شرایط بحرانی احتمالی آب تهران در پاییز آینده اشاره کرده و تأکید دارد که روند زندگی شهری در تهران تاکنون بدون تغییر باقی مانده، با وجود اینکه با شدیدترین تنش آبی نیم‌قرن اخیر مواجه هستیم.

وی در یادداشت خود توضیح داد: «بیش از نیمی از تابستان ۱۴۰۴ را پشت سر گذاشتیم و در آغاز سومین ماه تابستان قرار داریم. میزان ذخایر سدهای پنج‌گانه تهران اکنون حدود ۳۵۰ میلیون مترمکعب است، در حالی که سال گذشته در همین روز حدود ۶۵۰ میلیون مترمکعب و برای یک سال نرمال آبی، این میزان باید بین ۸۵۰ تا ۹۰۰ میلیون مترمکعب می‌بود.»

در سال جاری که پنجمین سال خشک پیاپی تهران محسوب می‌شود، تنش‌های آبی از حدود یک ماه پیش خود را بیشتر نشان داده و مسئولان مجبور به کاهش فشار آب شبکه شهر شده‌اند. با این فشار کاهش‌یافته، تابستان پشت سر گذاشته خواهد شد، اما نگرانی اصلی تأمین آب در پاییز است. اگر مهر و آبان بارش‌های کافی نداشته باشند، ذخایر کنونی سدها کاهش یافته و ممکن است تهران به مرحله تشدید تنش آبی برسد، حتی مسئولان ممکن است به جیره‌بندی آب نیز فکر کنند.

نکته قابل توجه این است که با وجود آگاهی عمومی نسبت به بحران آب، در بسیاری از بخش‌ها هیچ تغییری ایجاد نشده است. به عنوان مثال، هنوز در میانه روز، آبیاری فضای سبز تهران به همان شیوه گذشته انجام می‌شود، زمانی که خورشید در اوج آسمان است و منابع زیرزمینی به مصرف می‌رسد.

همچنین در مقابله با مشترکان پرمصرف آب خانگی، که حدود ۶ تا ۷ درصد جمعیت تهران را شامل می‌شوند، هیچ قانون بازدارنده مشخصی وجود ندارد. امسال آبفا اعلام کرده که پس از اخطارهای متعدد، آب یک مشترک پرمصرف به مدت ۱۲ ساعت قطع می‌شود؛ اما به نظر می‌رسد این اقدام بیشتر جنبه رسانه‌ای داشته باشد تا عملیاتی، چرا که بازخورد مشخصی از آن گزارش نشده است.

در واقع، قانون جدیدی برای جلوگیری از بدمصرفی تصویب نشده و مدیریت آب همچنان به صورت روزمره ادامه دارد. مسئولان امید دارند با آغاز بارش‌های سال آبی جدید در پاییز ۱۴۰۴، بحران پاییز خشک تهران کاهش یابد، اما خطر مواجهه با تنش شدید آب همچنان محسوس است.