هشدار رسمی وزارت بهداشت: پیک آنفلوآنزای امسال کشور را فرا گرفت
موج شدید ابتلا به آنفلوآنزا در کشور به سرعت در حال افزایش است و کارشناسان سلامت هشدار میدهند که بسیاری از استانها از آستانه هشدار عبور کردهاند.
موج گسترده عفونتهای تنفسی در کشور شتاب گرفته و به گفته دکتر قباد مرادی، رئیس مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت، وضعیت بسیاری از استانها از آستانه هشدار فراتر رفته است؛ این روند نشان میدهد که آنفلوآنزای امسال سرعت انتشار بالاتری داشته و الگوی گروههای سنی مبتلا را نیز دستخوش تغییر کرده است.
به گزارش ایسنا، دکتر مرادی اعلام کرده است که سهم عفونتهای تنفسی در گردش کشور به ۱۶ تا ۱۷ درصد رسیده که بیش از ۱۰ درصد آستانه هشدار جهانی است. بررسیها نشان میدهد سوش غالب H۳N۲ با قابلیت سرایت بالا در کشور در گردش است، سوشی که برخلاف سالهای گذشته، کودکان ۵ تا ۱۴ سال را بیش از دیگر گروهها تحت تاثیر قرار داده است.
افزایش مراجعات به مراکز درمانی، پر شدن ظرفیت بیمارستانها در برخی ساعات، و بروز علائم گوارشی و تبهای طولانی در کودکان، زنگ خطر جدی برای این نوع آنفلوآنزا است. همزمان، آلودگی هوا نیز شدت اثر بیماریها را بیشتر کرده و ریه بیماران را مستعد آسیب مضاعف کرده است.
مرادی در توضیح روند بیماری بر ضرورت رعایت توصیههای پیشگیرانه، استفاده از ماسک در فضاهای بسته و شلوغ، خودداری از مصرف خودسرانه آنتیبیوتیک و مراقبت ویژه از گروههای پرخطر تاکید کرد و هشدار داد که پیک این بیماری دستکم دو تا دو ماه و نیم ادامه خواهد داشت.
روشهای رصد و پایش عفونتهای تنفسی
رئیس مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت توضیح داد که نظام سلامت کشور، چندین سیستم رصد بیماریهای تنفسی دارد و اطلاعات را از مراکز درمانی سرپایی و بستری جمعآوری میکند. هدف از این رصد، تعیین میزان مراجعه بیماران دارای علائم عفونتهای تنفسی مانند تب و سرفه و اطلاع از میزان عفونتهای در گردش است.
دکتر مرادی بیان کرد: «در کمترین حالت سالانه، نسبت عفونتهای تنفسی حدود ۶ درصد است، اما اکنون این نسبت به ۱۶ تا ۱۷ درصد رسیده است. افزایش تعداد افراد دارای علائم عفونتهای تنفسی به معنای افزایش عفونتهای در گردش است.»
وی افزود که نمونههای تنفسی بیماران، اعم از بزاق یا خلط، در آزمایشگاهها از نظر کووید-۱۹ و آنفلوآنزا بررسی میشوند و نتایج در گزارشهای هفتگی مرکز مدیریت بیماریهای واگیر اعلام میشود.
سوش غالب H۳N۲ و تغییر الگوی ابتلا
آنفلوآنزای تیپ A، سابتایپ H۳N₂، با سرایتپذیری بالا، سوش غالب کشور است. دکتر مرادی درباره تغییرات سالانه ژنتیکی ویروس توضیح داد: «تفاوت آنفلوآنزای غالب سال جاری با سال گذشته دو ویژگی عمده دارد؛ سرعت انتشار بسیار بالاتر و تغییر گروه سنی مبتلایان؛ کودکان ۵ تا ۱۴ سال جای بزرگسالان را گرفتهاند.»
ظرفیت بیمارستانها و فشار بر سیستم درمانی
مرادی درباره مراجعات به مراکز درمانی گفت: «علائم گوارشی مانند تهوع و استفراغ و تب طولانی در کودکان باعث افزایش مراجعات به مراکز درمانی شد. در برخی شهرها، ظرفیت بیمارستانها در زمان اوج بیماری تا نزدیکی تکمیل شدن پیش رفت.»
وی همچنین افزود: «اکنون وارد پیک آنفلوآنزا شدهایم و روند ابتلا در بسیاری از استانها بالا است. استانهایی که شیوع زودتر را تجربه کردهاند، روند کاهشی دارند، اما برخی استانهای دیگر اکنون با پیک مواجه هستند.»
پیک دوم و تعطیلی مدارس
به گفته مرادی، کشور معمولاً دو پیک آنفلوآنزا را تجربه میکند؛ پیک نخست اواخر آبان یا اوایل آذر و پیک دوم از اواخر بهمن تا پایان فروردین. وی در خصوص تعطیلی مدارس گفت: «پیشنهاد ما آموزش غیرحضوری حداکثر ۵ تا ۷ روز است و این تصمیم با تایید ستاد بحران استان گرفته میشود. تعطیلی طولانیمدت برای کنترل بیماری موثر نیست.»
واکسن، آلودگی هوا و مراقبتهای ویژه
رئیس مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت تاکید کرد که بهترین زمان تزریق واکسن سپری شده، اما برای افراد پرخطر، کودکان و بزرگسالان با بیماری زمینهای، تزریق همچنان توصیه میشود. اثربخشی واکسن در پیشگیری از ابتلا حدود ۴۰ تا ۶۰ درصد است، اما برای کاهش شدت بیماری و بستری موثر است.
وی همچنین درباره تاثیر آلودگی هوا توضیح داد: «آنفلوآنزا موجب التهاب ریه میشود و همزمانی با آلودگی هوا ریه را مستعد آسیب بیشتر میکند و موجب افزایش بستریها میشود.»
هشدار درباره مصرف آنتیبیوتیک و داروهای کورتونی
مرادی با انتقاد از مصرف بیرویه آنتیبیوتیک گفت: «میزان مصرف آنتیبیوتیک در ایران حدود ۹ تا ۱۰ برابر کشورهای مشابه است و این موضوع مقاومت میکروبی را افزایش میدهد. مصرف خودسرانه کورتونها مانند دگزامتازون در بیماریهای ویروسی خطرناک است.»
توصیههای مهم برای مردم
وی در پایان تاکید کرد: «استفاده از ماسک در فضاهای بسته، رعایت فاصلهگذاری، شستوشوی مکرر دستها، خودداری از حضور در اماکن شلوغ و پرهیز از تماس نزدیک با افراد مبتلا ضروری است. کودکان دارای علائم شدید باید به پزشک مراجعه کنند و بیماران پرخطر، سالمندان و افراد دارای بیماری زمینهای، مراقبت ویژه داشته باشند.»