تغییرات جنجالی کنکور ۱۴۰۴؛ افزایش سهم معدل و ممنوعیت جدید برای قبول‌شدگان
کنکور ۱۴۰۴ با تغییرات مهمی همراه است که می‌تواند مسیر ورود به دانشگاه را برای داوطلبان دگرگون کند.
بر اساس تغییرات اعمال‌شده، کنکور سراسری سال ۱۴۰۴ نیز مانند سال گذشته در دو نوبت برگزار خواهد شد. اولین مرحله در روزهای ۱۱ و ۱۲ اردیبهشت و نوبت دوم در روزهای ۵ و ۶ تیرماه برگزار می‌شود.
یکی از مهم‌ترین اصلاحات، تغییر در زمان‌بندی ثبت‌نام است. در ابتدا، قرار بود ثبت‌نام نوبت اول در آبان ۱۴۰۳ انجام شود، اما به دلیل تغییرات در مقررات آزمون‌های ارشد و دکتری، این بازه به ۲۵ آذر تا ۴ دی ۱۴۰۳ منتقل شد. در نهایت، بیش از ۸۰۵ هزار داوطلب در این مرحله نام‌نویسی کردند.
در نوبت دوم کنکور نیز، برای اولین بار دو بازه زمانی مجزا در نظر گرفته شده است. متقاضیان می‌توانند در یکی از این دو بازه زمانی یعنی ۲۲ تا ۲۸ اسفند ۱۴۰۳ یا ۱۶ تا ۱۹ فروردین ۱۴۰۴ ثبت‌نام کنند.
افزایش تأثیر معدل در کنکور ۱۴۰۴؛ آزمون دیگر سرنوشت‌ساز نیست؟
یکی از تغییرات کلیدی کنکور ۱۴۰۴، افزایش تأثیر معدل بر نتیجه نهایی است. در حالی که در سال گذشته این میزان به صورت مساوی ۵۰-۵۰ میان نمره آزمون و سوابق تحصیلی تقسیم می‌شد، حالا بر اساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی، سهم معدل به ۶۰ درصد افزایش یافته و سهم نمره آزمون به ۴۰ درصد کاهش پیدا کرده است.
این تغییرات به این معناست که برای داوطلبان گروه‌های علوم ریاضی، علوم تجربی و علوم انسانی، سوابق تحصیلی پایه‌های یازدهم و دوازدهم به طور قطعی ۶۰ درصد تأثیر خواهد داشت. در مقابل، آزمون اختصاصی سهمی ۴۰ درصدی در پذیرش نهایی خواهد داشت. این تغییرات در گروه‌های آزمایشی هنر و زبان‌های خارجی نیز اعمال شده، اما میزان تأثیر سوابق تحصیلی در این گروه‌ها متفاوت است.
همچنین، داوطلبانی که در نظام قدیم تحصیل کرده‌اند، نیازی به ایجاد سابقه تحصیلی جدید ندارند و سهم ۶۰ درصدی معدل آن‌ها صرفاً بر اساس نمرات سال دوازدهم محاسبه خواهد شد.
اصلاحات در سهمیه‌بندی؛ تغییر در سهمیه مناطق
یکی دیگر از جنجالی‌ترین اصلاحات کنکور ۱۴۰۴، تغییر در سهمیه‌بندی مناطق است. بر اساس مصوبه جدید، داوطلبان بر اساس محل تحصیل در سال‌های پایانی دبیرستان، در یکی از سهمیه‌های مناطق ۱، ۲ یا ۳ قرار خواهند گرفت.
برای داوطلبان نظام آموزشی جدید ۶-۳-۳، محل اخذ مدرک تحصیلی سه سال آخر دبیرستان (پایه دهم تا دوازدهم) ملاک تعیین سهمیه خواهد بود. داوطلبان نظام‌های ترمی-واحدی و سالی-واحدی نیز بر اساس محل تحصیل در دوره پیش‌دانشگاهی و دو سال آخر دبیرستان، سهمیه‌بندی خواهند شد.
ممنوعیت جدید برای دانشجویان پذیرفته‌شده در سال‌های قبل
یکی از محدودیت‌های بحث‌برانگیز در کنکور ۱۴۰۴، ممنوعیت ثبت‌نام برای دانشجویان و قبول‌شدگان سال‌های قبل است. تا پیش از این، اگر داوطلبی در یک رشته روزانه پذیرفته می‌شد اما قصد شرکت مجدد در کنکور را داشت، می‌توانست پس از یک سال دوباره در آزمون شرکت کند. این قانون در سال‌های اخیر با چالش‌های حقوقی همراه بود و در نهایت منجر به تغییر مقررات شد.
طبق مصوبه جدید، پذیرفته‌شدگان آزمون سراسری سال ۱۴۰۳ که در رشته‌های دارای آزمون در دوره‌های روزانه، بورسیه، فرهنگیان، تربیت دبیر شهید رجایی و چهار رشته پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی و دامپزشکی پذیرفته شده‌اند، حتی در صورت عدم ثبت‌نام در دانشگاه، اجازه شرکت در کنکور ۱۴۰۴ را نخواهند داشت.
با این حال، برای پذیرفته‌شدگان کنکور ۱۴۰۲ این ممنوعیت اعمال نمی‌شود، اما این افراد برای شرکت در کنکور ۱۴۰۴ باید پیش از پایان مهلت ثبت‌نام از دانشگاه انصراف دهند. همچنین، دانشجویانی که در دوره‌های غیرروزانه (به‌جز چهار رشته پزشکی) پذیرفته شده‌اند، بدون نیاز به انصراف، می‌توانند در کنکور ۱۴۰۴ شرکت کنند.
محدودیت‌های جدید برای دانشجویان وزارت بهداشت
داوطلبانی که در رشته‌های مرتبط با وزارت بهداشت تحصیل کرده و مشمول طرح خدمات پزشکان و پیراپزشکان هستند، برای ثبت‌نام در کنکور ۱۴۰۴ باید ابتدا دوران طرح اجباری خود را آغاز کرده باشند.
همچنین، دانشجویانی که در سال ۱۴۰۲ یا قبل از آن مشغول به تحصیل بوده‌اند و قصد انصراف دارند، در صورت شرکت در کنکور موظف به پرداخت خسارت آموزش رایگان خواهند بود. این هزینه‌ها بر اساس آخرین نرخ‌های اعلامی از سوی معاونت آموزشی وزارت بهداشت محاسبه و دریافت خواهد شد.
جمع‌بندی؛ تغییراتی که مسیر کنکور را تغییر می‌دهد
اصلاحات جدید کنکور ۱۴۰۴ می‌تواند مسیر ورود به دانشگاه را برای بسیاری از داوطلبان متحول کند. افزایش سهم معدل، تغییر در سهمیه‌بندی، زمان‌بندی متفاوت ثبت‌نام و ممنوعیت‌هایی برای برخی دانشجویان از جمله چالش‌هایی است که متقاضیان این آزمون با آن روبه‌رو خواهند شد. با توجه به این تغییرات، برنامه‌ریزی دقیق و آگاهی از شرایط جدید، نقش کلیدی در موفقیت داوطلبان ایفا خواهد کرد.
