آغاز موج دوم سفرهای نوروزی؛ جادههای شلوغ، خطرات در کمین!
با شدت گرفتن موج دوم سفرهای نوروزی، جادههای کشور تحت تأثیر ترافیک سنگین قرار گرفتهاند و خطر تصادفات جادهای همچنان در کمین مسافران است.

از آغاز تعطیلات نوروزی تاکنون، تصادفات جادهای جان 509 نفر را گرفته و بیش از 60 هزار نفر را راهی بیمارستانها کرده است. از این میان، 14 هزار مصدوم به مراقبتهای ویژه نیاز دارند. طبق اعلام دکتر علیرضا رئیسی، سخنگوی پویش ملی «نه به تصادف!»، مهمترین علت این حوادث، بیتوجهی رانندگان به جلو و خستگی ناشی از رانندگی طولانیمدت بوده است. همچنین خوابآلودگی و انحراف به چپ بهعنوان دیگر عوامل اصلی بروز این تصادفات معرفی شدهاند.
حجم بالای سفرها و خطرات پیش رو
رئیسی با اشاره به آغاز موج دوم سفرهای نوروزی هشدار داد: «ظرفیت جادهها محدود است و اعتماد بیشازحد به کیفیت خودروها و وضعیت راهها میتواند خطرناک باشد. رانندگان باید هوشیار باشند و با رعایت قوانین، از وقوع سوانح جلوگیری کنند.»
توقیف گسترده خودروهای حادثهساز در تهران
در همین راستا، رئیس پلیس راهور تهران بزرگ اعلام کرد که در بازه زمانی 25 اسفند 1403 تا 9 فروردین 1404، تعداد 790 خودروی متخلف که مرتکب سرعت غیرمجاز، سبقتهای خطرناک و عبور از چراغ قرمز شده بودند، توقیف شدهاند. این خودروها تا پایان تعطیلات در پارکینگ خواهند ماند. پلیس تأکید کرده است که رانندگی پرخطر نهتنها جان راننده، بلکه امنیت سایر کاربران جاده را نیز به خطر میاندازد.
تنها 5 کیلومتر بر ساعت کمتر، تفاوت میان مرگ و زندگی!
بررسیها نشان داده است که کاهش سرعت حتی به میزان 5 کیلومتر بر ساعت میتواند شدت تصادفات را به شکل چشمگیری کاهش دهد. در یک بازسازی تصادف، مشخص شد که اگر راننده بهجای 65 کیلومتر بر ساعت، با سرعت 60 کیلومتر بر ساعت حرکت میکرد، میزان خسارت از یک حادثه جدی به یک آسیب سطحی کاهش مییافت. این یافته بر اهمیت رعایت سرعت مجاز و استفاده بهموقع از ترمز تأکید دارد.
پویش «نه به تصادف!» و کاهش 30 درصدی سوانح جادهای
پلیس راهور با همکاری وزارت بهداشت و دیگر نهادهای مرتبط، اجرای پویش ملی «نه به تصادف!» را در دستور کار قرار داده است. گزارشها نشان میدهد که این پویش تأثیر مثبتی داشته و میزان تصادفات جادهای را تا 30 درصد کاهش داده است. بااینحال، بیشترین تصادفات همچنان در ساعات 16 تا 23 رخ میدهد و رانندگان باید در این بازه زمانی احتیاط بیشتری داشته باشند.
نقش صنعت بیمه در کاهش تصادفات؛ انتقادها و پاسخها
در واکنش به انتقاداتی مبنی بر عدم مشارکت صنعت بیمه در پویش «نه به تصادف!»، بیمه مرکزی اعلام کرده است که این نهاد از طریق پخش گسترده پیامهای ایمنی در رسانهها و انجام برنامههای آموزشی، در این کمپین حضور داشته است. بااینحال، برخی کارشناسان معتقدند که بیمهها میتوانند نقش فعالتری در تشویق رانندگان به رعایت قوانین ایفا کنند.
چالشهای جادهای و ضرورت همگرایی سازمانها
هرچند پویش «نه به تصادف!» توانسته است فرهنگسازی مناسبی در میان رانندگان ایجاد کند، اما کارشناسان بر این باورند که بدون هماهنگی میان سازمانهای مسئول، کاهش تصادفات بهطور پایدار امکانپذیر نخواهد بود. مشکلات زیرساختی نظیر وجود 3000 نقطه حادثهخیز در جادهها و خرابی دوربینهای نظارتی، همچنان از چالشهای جدی در مسیر ایمنی راهها به شمار میآید.
تصادفات جادهای؛ عامل اصلی معلولیت در کشور
سید جواد حسینی، رئیس سازمان بهزیستی کشور، اعلام کرد که سالانه 67 هزار تصادف منجر به معلولیت در کشور رخ میدهد. وی بر لزوم بهبود کیفیت جادهها، ارتقای ایمنی خودروها و فرهنگسازی رانندگی ایمن تأکید کرد. حسینی همچنین به مشکلات مالی و کمبود منابع انسانی در سازمان بهزیستی اشاره کرد و از دولت و مردم خواست تا برای کاهش آمار تصادفات همکاری بیشتری داشته باشند.
چالشهای رانندگی در شب؛ چگونه از خطرات عبور کنیم؟
یکی از مهمترین خطرات رانندگی، حرکت در شب است. کاهش میدان دید، خوابآلودگی و تشخیص دشوار موانع از جمله عواملی است که تصادفات شبانه را افزایش میدهد. رانندگان باید از نوربالای خودروهای روبهرو پرهیز کنند، در فواصل زمانی کوتاه استراحت کنند و تمرکز خود را در ساعات 2 تا 5 بامداد، که خطرناکترین زمان رانندگی محسوب میشود، افزایش دهند.
تحریمها و تأثیر آن بر ایمنی خودروهای داخلی
تحریمهای بینالمللی موجب شده است که خودروهای داخلی از فناوریهای ایمنی پیشرفته نظیر ترمز خودکار و کیسههای هوای متعدد محروم باشند. کارشناسان هشدار میدهند که این ضعفهای تکنولوژیکی، خطر تصادفات را افزایش داده و جان رانندگان و سرنشینان را در معرض خطر قرار داده است. سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه داخلی میتواند این چالش را تا حدی کاهش دهد.
آیا جریمههای رانندگی در ایران بازدارنده است؟
درحالیکه در بسیاری از کشورها جریمههای رانندگی بر اساس درآمد افراد تعیین میشود، در ایران این جریمهها برای همه یکسان است و تأثیر آن بر رانندگان خودروهای لوکس کمتر احساس میشود. کارشناسان پیشنهاد میکنند که قوانین جریمههای شناور بر اساس ارزش خودرو و درآمد افراد اجرا شود تا تأثیر بازدارندگی آن افزایش یابد.
خودروهای فرسوده، تهدیدی برای امنیت جادهها
بیش از 40 درصد تصادفات جادهای کشور به خودروهای فرسوده مرتبط است. این خودروها نهتنها امنیت سرنشینان خود را تهدید میکنند، بلکه موجب افزایش آلودگی و مشکلات زیستمحیطی نیز میشوند. با وجود اجرای طرحهای اسقاط خودروهای فرسوده، همچنان تعداد زیادی از این خودروها در جادهها تردد میکنند که نیاز به سیاستهای قاطعتر در این حوزه را نشان میدهد.
پیام پایانی؛ رعایت قوانین، تضمینکننده ایمنی جادهها
پلیس و نهادهای مرتبط همچنان بر اجرای دقیق قوانین رانندگی و افزایش آگاهی عمومی تأکید دارند. رانندگان با رعایت سرعت مجاز، توجه به جلو و پرهیز از رانندگی در شرایط خستگی، میتوانند در کاهش تصادفات و حفظ جان خود و دیگران نقش مؤثری ایفا کنند.