سفر در زمان؛ رویایی علمی که شاید واقعیت داشته باشد!

بر اساس نظریه نسبیت عام آلبرت اینشتین، زمان مفهومی ثابت و مطلق نیست. در حقیقت، هرچه یک جسم سریع‌تر حرکت کند، زمان برای آن کندتر سپری خواهد شد. این پدیده که به «اتساع زمان» مشهور است، بارها در آزمایش‌های علمی مورد تأیید قرار گرفته است.

در سال ۱۹۷۱، دانشمندانی به نام جوزف هافله و ریچارد کیتینگ، دو ساعت اتمی بسیار دقیق را بر روی هواپیماهای مسافربری نصب کردند. یکی از این هواپیماها در جهت چرخش زمین و دیگری در خلاف جهت آن حرکت کرد. پس از بازگشت، مشخص شد که ساعت‌های نصب‌شده بر روی این هواپیماها نسبت به ساعت مرجع زمینی، اختلاف زمانی ناچیزی پیدا کرده‌اند؛ دقیقاً همان‌گونه که نظریه نسبیت پیش‌بینی کرده بود. این آزمایش، یکی از شواهد علمی مهمی است که نشان می‌دهد سفر در زمان به سمت آینده واقعاً ممکن است.

آیا فضانوردان مسافران زمان هستند؟

یکی از ملموس‌ترین نمونه‌های سفر در زمان، فضانوردانی هستند که در ایستگاه فضایی بین‌المللی به دور زمین گردش می‌کنند. به دلیل سرعت بالای حرکت آن‌ها، زمان برایشان اندکی کندتر از افراد روی زمین می‌گذرد. اسکات کلی، فضانورد ناسا، که بیش از ۵۰۰ روز را در فضا سپری کرده است، اکنون چند میلی‌ثانیه جوان‌تر از برادر دوقلویش، مارک کلی، است که در زمین مانده بود. این نشان می‌دهد که سفر در زمان به سمت آینده، نه‌تنها در سطح نظری بلکه در عمل نیز اتفاق می‌افتد.

آیا سفر به گذشته ممکن است؟

در حالی که سفر به آینده به لحاظ علمی امکان‌پذیر است، حرکت به عقب در زمان چالش‌های بسیار بزرگ‌تری دارد. برای تحقق چنین سفری، باید فضا-زمان به گونه‌ای خم شود که یک مسیر بسته در زمان ایجاد شود؛ چیزی که فیزیک‌دانان آن را «حلقه زمانی» می‌نامند. برخی از نظریه‌ها، از جمله فرضیه کرم‌چاله‌ها، امکان این نوع سفر را مطرح می‌کنند، اما هیچ شواهد عملی مبنی بر امکان‌پذیری آن وجود ندارد.

دکتر پیتر واتسون، فیزیکدان نظری از دانشگاه کارلتون، در این باره می‌گوید: «ما می‌دانیم که با خم کردن فضا-زمان، در تئوری می‌توان به گذشته سفر کرد، اما برای این کار نیاز به شرایطی داریم که هنوز در عمل قابل دستیابی نیستند.»

سفر در زمان دیگر فقط یک ایده خیالی نیست؛ بلکه در قالب سفر به آینده، به لطف قوانین فیزیک، یک واقعیت علمی به شمار می‌رود. هرچند سفر به گذشته همچنان در حد نظریه باقی مانده است، اما تحقیقات علمی در این زمینه ادامه دارد. شاید روزی، دانش بشری بتواند راهی برای عبور از مرزهای زمان بیابد و یکی از بزرگ‌ترین رؤیاهای انسان را به واقعیت تبدیل کند.